INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Andrzej Siewierski h. Ogończyk  

 
 
brak danych - 1654, przed 12 XII
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siewierski Andrzej h. Ogończyk (zm. 1654), starosta ostrzeszowski. Był synem Stanisława (zm. 1610/11), star. ostrzeszowskiego od r. 1591, i Zofii z Bojanowskich, córki Marcina, dziedzica Gołaszyna.

W r. 1604 został S. wysłany przez ojca na uniwersytet w Helmstedt, dokąd ściągała wówczas Polaków sława humanisty J. Caseliusa (van Chasela). Studia rozpoczął 1 XII i przez kilka miesięcy 1605 r. pozostawał pod opieką Caseliusa, który informował ojca o postępach syna. Latem 1605 S. wyjechał na jarmark do Lipska i pozostał tam na wiadomość o wybuchłych w Helmstedt zaburzeniach studenckich. Niewątpliwie podjął studia na uniw. lipskim, skoro przebywał tam jeszcze w maju 1606 i stawał przed sądem uniwersyteckim pozwany przez lipskiego mieszczanina H. Kiesingerburga z powodu zalegania z opłatą za mieszkanie. Zapewne w końcu t.r., w związku z nasileniem się walki politycznej w Rzpltej (rokosz Zebrzydowskiego) został S. ściągnięty przez ojca do kraju. Znalazł się w bliskim otoczeniu woj. krakowskiego Mikołaja Zebrzydowskiego, który wysłał go w lutym 1607 na zjazd Wielkopolan do Koła z informacją o przebiegu rokoszowego zjazdu w Janowcu. S. odwiózł także wojewodzie podjętą w Kole uchwałę, popierającą odbycie zjazdu pod Jędrzejowem.

Dn. 16 V 1610 Zygmunt III wyraził zgodę na przekazanie S-emu przez ojca star. ostrzeszowskiego. Zajęty sprawami starostwa, nie był S. aktywny w życiu politycznym. W r. 1613 posłował z woj. sieradzkiego na sejm zwycz., został na nim wybrany do komisji granicznej między ziemią wieluńską a Śląskiem. W r. 1621 pociągnął z pospolitym ruszeniem ziemi wieluńskiej pod komendą rotmistrza Samuela Jawornickiego na wojnę z Turcją; w dn. 4–14 X brał udział w okazowaniu pod Lwowem. Był na sejmie elekcyjnym 1632 r.; w czasie debaty nad paktami konwentami, 11 XI, spowodował wysunięcie na plan pierwszy sprawy obciążenia dóbr królewskich kosztami utrzymania wojska. Elekcję Władysława Wazy podpisał S. z ziemią wieluńską.

Na uposażenie sądowego star. ostrzeszowskiego składały się dwa miasteczka (Ostrzeszów i Borek) oraz pięć wsi; wg lustracji z l. 1616–20 dobra te przynosiły rocznie blisko 2 400 złp. S. oddawał je w dzierżawę (w l. 1626–7 z tytułem star. ostrzeszowskiego występował Remigian Zaleski), toczył nieustanne procesy zarówno z sąsiadami jak i poddanymi dóbr starościńskich. W r. 1620 został pozwany o napad zbrojny przez Wacława i Jana Pakosławskiego oraz Malchera Bielskiego. Szczególnie ostry był konflikt w l. 1624–5 ze star. grabowskim Marcinem Zarembą z Kalinowy i jego synami, których S. oskarżył o nasłanie na dobra starostwa lisowczyków. W r. 1613 mieszczanie Ostrzeszowa i chłopi ze wsi Siedlichowa (Siedlikowa) oskarżyli S-ego o przyłączanie należących do nich gruntów i lasów do dóbr starościńskich, sprawę rozpatrywała powołana w sierpniu t.r. przez króla komisja na gruncie, a dekret komisarski został zatwierdzony dopiero 4 VII 1615. Ponowne spory wybuchły w r. 1626; poddani starostwa skarżyli się na ograniczanie nadanych im przywilejów, S. pozywał ich o najście na bór starościński, o odmowę sypania wałów i fortyfikowania Ostrzeszowa. Wina rozkładała się na obie strony, co znajdowało odzwierciedlenie w mandatach królewskich kierowanych zarówno do poddanych (13 X 1628, 20 III 1633, 7 IV 1645) jak i do S-ego (20 X 1634, 18 II 1645). W r. 1634 uwięził S. w areszcie miejskim w Ostrzeszowie ppłk. Fryderyka Popitza prowadzącego z rozkazu królewskiego werbunek do służby cesarskiej, zagarnął jego ruchomości i pieniądze. Uwolnieniem Popitza zajął się na osobiste polecenie króla podstarości ostrzeszowski Jan Wyleżyński, nie udało mu się jednak odzyskać wszystkich pieniędzy (S. zatrzymał ponad 2 tys. dukatów) i koni. Od r. 1643 procesował się S. z plebanem i dziekanem ostrzeszowskim ks. Józefem Grudkowiczem o dziesięciny; uzyskaną przez ks. Grudkiewicza banicję na S-ego zniósł Władysław IV ordynansem datowanym 20 VII 1637 w Szczytnie. W r.n. pleban ostrzeszowski pozwał S-ego z powodu niedostarczenia podwód do zwiezienia dziesięciny, dając początek nowym procesom.

Po ojcu odziedziczył S., wspólnie z braćmi Rafałem i Stanisławem, dobra w pow. pyzdrskim (woj. kaliskie), m.in. klucz smolicki (Smolice z folwarkami Czeluścin, Zdziętawy, Pasierby, Bartoszewice oraz Bąkowy) oraz w pow. brzeskim kujawskim Siewiersk i Sieroszew. Dobra smolickie bracia Siewierscy zastawiali: w r. 1623 za 60 tys. złp., w r. 1633 za 37 tys. W r. 1644 S. kupił za 20 tys. złp. Olszynę z folwarkiem Budziska oraz części we wsi Torzyniec, miał nadto Lubczyn nad Prosną i Tokarzew (wszystkie w pow. ostrzeszowskim). S. zmarł w r. 1654 przed 12 XII.

Brak informacji o żonie i potomstwie S-ego.

 

Niesiecki; Słown. Geogr. (Lubczyn, Ostrzeszów, Smolice, Torzyniec, Tokarzew); Elektorowie; Urzędnicy, II/2; – Byliński J., Dwa sejmy z roku 1613, Wr. 1984 (mylnie jako star. oświęcimski); Filipczak-Kocur A., Sejmik sieradzki za Wazów (1587–1668), Opole 1989 s. 153; Kot S., Polska złotego wieku a Europa, W. 1987; – Akta sejmikowe woj. pozn., I; Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1616–1620, Wyd. Z. Górski, R. Kabaciński, J. Pakulski, Wr. 1994 I–II; Radziwiłł, Pamiętnik, I; Rejestr poborowy województwa kaliskiego 1618–1620, Wyd. A. J. Parczewski, W. 1879 s. 171; Szlachta ziemi wieluńskiej biorąca udział w pospolitym ruszeniu pd Lwowem 1621, „Mies. Herald.” R. 9: 1930 s. 193; Vol. leg., III 184; – AGAD: Metryka Kor. t. 136 k. 117–118, t. 153 k. 172–173, Ks. gr. insc. rel. ostrzeszowskie nr 20 k. 99–100v., nr 21 k. 391, 620–621, 633, nr 22 k. 578, 685, 697–698, nr 23 k. 107v.–109v., 300–302v., nr 24 k. 112, 218v., 229–230v., 283, 356–357, 482, 492v., 740–741v., 853, nr 25 k. 17, nr 26 k. 20, 27v., 69, 436–437v., 495–496v., 547–548v., nr 28 k. 537–538, 544, nr 29 k. 77.

Mirosław Nagielski

 

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.