Bogedain Bernard Jakób (1810–1860), biskup-sufragan wrocławski, obrońca polskości na Śląsku, pochodził z rodziny niemieckiej. Urodził się jako syn rolnika Józefa i Anny z Gottliebów w Wróblinie (Fröbel) pod Głogowem 11 XI. Wychowywaniem chłopca zajął się stryj jego Zbigniew, cysters w Obrze, a potem proboszcz w Kopanicy w Poznańskiem. Tu nauczył się B. po polsku; gimnazjum ukończył w Głogowie 1831, następnie studjował teologję 1831–1833 we Wrocławiu, 1833 i 1834 w Poznaniu. Wyświęcony na księdza przez arcyb. Dunina, został wikarym w Grodzisku 1834–1835, wikarym i katechetą gimnazjum w Bydgoszczy 1835–1837, katechetą w seminarjum naucz. w Poznaniu 1837–1840, dyrektorem seminarjum naucz. w Paradyżu 1840–1844, gdzie założył ochronkę dla sierot polskich. Następnie jako radca szkolny przy rejencji działał 1844–1848 w Poznaniu, 1848–1858 w Opolu. W 1849 posłował do sejmu pruskiego w Berlinie z pow. Opolskiego i współdziałał z ks. Józefem Szafrankiem w obronie praw jęz. polskiego na G. Śląsku. Jako radca szkolny (wizytator szkół powszechnych) położył wielkie zasługi dla nauczania języka polskiego na Śląsku, m. i. zachęcił Karola Miarkę do pisania po polsku. Wydał śpiewnik pt. Pieśni nabożne dla użytku katolików archidiec. gnieźnieńskiej i poznańskiej (P. 1844; do r. 1894 dziesięć wydań), wspólnie zaś z uczniem swoim Józefem Nachbarem: »Chorał czyli dostateczny zbiór melodyj do przeszło 700 pieśni w języku polskim« (Berlin-Opole 1856). W r. 1849 wydawał tygodnik: »Gazeta polska dla ludu wiejskiego« w Opolu, niezbyt poczytny. Przełożył także na język niemiecki część kazań Skargi, którego uwielbiał. Mianowany na wniosek biskupa Henryka Foerstera przez Piusa IX sufraganem wrocławskim i biskupem tyt. Hebronu, został konsekrowany we Wrocławiu 9 V 1858 przez arcyb. Przyłuskiego. Jako sufragan wizytował często Górny Śląsk, witany zawsze z radością. W czasie takiej wizytacji umarł w Pszczynie 17 IX 1860 i pogrzebany został na cmentarzu koło kościółka św. Jadwigi, gdzie mu wznieśli pomnik przyjaciele. B. stawał stale w obronie jęz. polskiego na G. Śląsku zarówno w swoich memorjałach do władz, jak w działalności wizytatorskiej; położył pod tym względem największe zasługi obok Karola Kosickiego z tych działaczy śląskich, którzy pochodzili z rodzin niemieckich wzgl. zniemczałych.

Portret jego litograficzny narysował Juljusz Schneider (reprodukcja u Kudery). Jungnitz Joseph, Die Breslauer Weihbishöfe, Breslau 1914, 381–408; Ludomir (ks. E. Szramek), W obronie polskości Górnego Śląska, Opole 1918, 67–73; Kudera Jan ks., Obrazy Ślązaków wspomnienia godnych, I Mikołów 1920, 46–50 (w tych 3 książkach dalsza bibljografja); artykuł Aleksego Pająka w »Gościu Niedzielnym« 1934, nr 38–42 nie przynosi nic nowego.

                                            Wincenty Ogrodziński