INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Bolesław Markowski      Bolesław Markowski, kierownik Ministerstwa Skarbu. Pokolorowana fotografia Mariana Fuksa, ze zbiorów NAC.
Biogram został opublikowany w 1975 r. w XX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Markowski Bolesław (1862–1936), wiceminister skarbu, profesor i rektor Wyższej Szkoły Handlowej. Ur. 23 III w Zawichoście. Był najstarszym z sześciorga dzieci Wiktora, urzędnika administracji w gub. kieleckiej, zarazem regionalnego historyka-amatora, współpracownika „Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego”, i Celiny z Czernickich. M. początkowo wychowywał się w Igołomii (pow. Miechów), a od r. 1866 w Miechowie, gdzie w r. 1871 rozpoczął naukę w szkole przygotowawczej. Od r. 1874 uczył się w gimnazjum kieleckim. Maturę z odznaczeniem uzyskał w r. 1881, po czym w r. 1882 podjął studia na Wydziale Prawa Uniw. Warsz. Po ukończeniu studiów rozpoczął 1 IX 1885 pracę w charakterze p. o. sekretarza przy prokuraturze Sądu Okręgowego w Kielcach, a później kierownika jednej z sekcji Wydziału Cywilnego tego Sądu. W l. 1891–1911 był pisarzem hipotecznym przy kieleckim Sądzie Okręgowym. Równocześnie od r. 1897 działał w Komisji Podatkowej przy kieleckiej Izbie Skarbowej. W związku z tym w r. 1908 wziął udział w pracach podkomisji finansów samorządowych działającej w Petersburgu komisji mającej opracować zasady projektu organizacji samorządu terytorialnego w Król. Pol. Praca ta skierowała zainteresowania M-ego ku problematyce finansów komunalnych, czego wyrazem było napisanie książki Finanse miast Królestwa Polskiego. T. I. (Kielce 1913). Był także współtwórcą kasy pożyczkowo-oszczędnościowej w Kielcach.
Niezależnie od pracy zawodowej M. działał na polu oświaty. W r. 1903 wziął udział w zorganizowaniu Szkoły Handlowej w Kielcach. W szkole tej wykładał w wyższych klasach prawo handlowe. W r. 1906 jako delegat gub. kieleckiej brał udział w konferencji w Petersburgu w sprawie spolszczenia szkół prywatnych w Król. Pol. T. r. został przewodniczącym oddziału Stowarzyszenia Kursów dla Analfabetów, w r. 1907 należał do współzałożycieli Tow. Krajoznawczego w Kielcach. Działalność oświatowa M-ego spowodowała zwolnienie go 26 I 1911 «za nieprawomyślność polityczną» ze stanowiska pisarza hipotecznego, w związku z czym zajął się adwokaturą, kontynuując również pracę w szkole. Równocześnie w r. 1911 objął stanowisko dyrektora Kieleckiego Tow. Wzajemnego Kredytu i był nim do r. 1918. W czasie wojny przebywając w Kielcach, stał się w r. 1915 organizatorem i następnie przewodniczącym Obywatelskiego Komitetu Pomocy, a w l. 1916–8 był przewodniczącym Rady Miejskiej i przez pewien czas (do 1 II 1919) wiceprezydentem miasta. W r. 1917 M. został wybrany do Zarządu Związku Miast Król. Pol. Na jesieni 1917 został wciągnięty do pracy w Biurze Organizacyjnym Departamentu Skarbu Tymczasowej Rady Stanu, a po jego likwidacji w październiku t. r. rozpoczął współpracę z Królewsko-Polskim Min. Skarbu. Uczestniczył tam m. in. w opracowywaniu projektu ustawy o finansach komunalnych. W kwietniu 1918 Rada Regencyjna mianowała M-ego członkiem Rady Stanu. W październiku 1918 został wydelegowany z ramienia Rady Regencyjnej do Lublina celem przejęcia od władz austriackich administracji skarbowej. Od 1 IV 1919 do 1 IV 1920 pełnił funkcję dyrektora oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w Kielcach, następnie do 1 IX 1921 dyrektora kieleckiej Izby Skarbowej. Przeprowadził wówczas reorganizację Izby i podległych jej urzędów. W dn. 1 IX 1921 uzyskał nominację na wiceministra skarbu. Na tym stanowisku pozostawał do 1 X 1926, kiedy na własną prośbę przeszedł na emeryturę. W ciągu tych lat dwukrotnie był kierownikiem Min. Skarbu: od 19–26 IX 1921 i od 9–13 I 1923. W Ministerstwie zajmował się m. in. problematyką podatkową, finansów komunalnych oraz administracji skarbowej. Kierował też wydawaniem publikowanych przez Min. Skarbu „Prac przygotowawczych do ustawodawstwa skarbowego”, których był także współautorem. W związku z częstymi zmianami ministrów skarbu następującymi w l. 1921–6 M. reprezentował w resorcie czynnik ciągłości działania. Był współautorem większości zasadniczych aktów prawnych, tak że można uważać go za jednego z twórców polskiego systemu skarbowego II Rzeczypospolitej.
W r. 1921 związał się z Wyższą Szkołą Handlową (WSH) w Warszawie. Początkowo wykładał prawo skarbowe. W lutym 1925 został mianowany profesorem i kierownikiem katedry prawa skarbowego. W r. akad. 1928/9 był prorektorem, a od listopada 1928 rektorem uczelni (do czerwca 1929). W lutym 1931 przeszedł na emeryturę. Senat Uczelni przyznał wówczas M-emu tytuł honorowego profesora WSH. W okresie pracy w Min. Skarbu i WSH M. opublikował kilka prac, m. in. O skarbowości związków komunalnych (W. 1923, razem z kilkoma innymi autorami), Projekt ustawy o rozgraniczeniu źródeł podatkowych państwa i samorządu (W. 1926), Ustawa o sporządzaniu, ustalaniu i wykonywaniu budżetu państwowego. Projekt (W. 1926), Finanse samorządu terytorialnego (1918–1928) (w: „Bilans gospodarczy dziesięciolecia Polski Odrodzonej”, P. 1929 II), Dochody i wydatki samorządu terytorialnego wg budżetów na r. 1927/28 (W. 1929), i fundamentalne opracowanie Administracja skarbowa w Polsce (W. 1931). Pisywał też w „Czasopiśmie Skarbowym”, „Ekonomiście”, „Sprawach Podatkowych”. W swoich pracach dał się poznać jako znawca problematyki skarbowości państwowej i komunalnej. M. działał też społecznie. Był m. in. członkiem Komitetu Wykonawczego Kasy im. J. Mianowskiego, założycielem i prezesem Koła Kielczan w Warszawie, honorowym przewodniczącym Młodzieży Akademickiej Kieleckiej w Warszawie. Należał też do władz Banku Towarzystw Spółdzielczych.
W r. 1931 M. powrócił do Kielc, z którymi czuł się ściśle związany. Wyrazem tego było wiele prac traktujących o tym mieście. Np.: Obraz stanu ekonomicznego powiatu kieleckiego w r. 1925–1926 (Kielce 1927), Z dziejów gospodarki miejskiej w Kielcach (W. 1930; kontynuacja w „Pamiętniku Koła Kielczan”), Szkolnictwo w Kielcach w okresie lat 1929–1931 (Kielce 1932). Włączył się tam w nurt pracy społecznej. Został m. in. przewodniczącym Rady Opiekuńczej Szkoły Handlowej Zrzeszenia Kupieckiego, prezesem kieleckiego oddziału Polskiego Tow. Krajoznawczego, prezesem Tow. Opiekuńczego Szpitala dla Dzieci. Zaczął wówczas pisać pamiętnik (obecnie w posiadaniu wnuczki Krystyny Byczewskiej w Poznaniu), który doprowadził do roku 1882. Zmarł w Kielcach 30 IX 1936 i tam został pochowany.
Z małżeństwa z Eleonorą Piaskowską miał syna Bolesława Wiktora, inż. rolnictwa, i córkę Wandę, żonę prof. Bohdana Winiarskiego.

Enc. Nauk Polit., (artykuł E. Taylora); W. Ilustr. Enc. Gutenberga; Peretiatkowicz–Sobeski, Współczesna kultura pol.; – Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, (fot.); Kozłowski Cz., Działalność polityczna Koła Międzypartyjnego w latach 1915–1918, W. 1967; Pamiętnik dwudziestolecia Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie 1906–1926, W. 1927 s. 50 (bibliogr. prac); Pamiętnik trzydziestolecia Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, W. 1938 s. 224, 226, 227–8, 261–2 (bibliogr. prac); Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce, 1930; Zieliński J., B. M. (1862–1936). U podstaw międzywojennej gospodarki narodowej. Studium ekonomiczne, Kr. 1967 (mszp. powielany; zdjęcia, w załącznikach obszerne fragmenty pamiętników M-ego); – Ivánka A., Wspomnienia skarbowca 1927–1945, W. 1964; Wiesenberg H., Wspomnienia z 1917–1918 r., w: Odrodzona skarbowość polska, W. 1931 s. 33, 36–44; – „Monitor Pol.” 1918 nr 57; – Wspomnienia o M-m: „Gaz. Kielecka” 1936 nr z 1 X, „Kur. Warsz.” 1936 nr 269 wyd. wieczorne s. 9, nr 271 wyd. wieczorne s. 6, „Pam. Koła Kielczan” T. 7: 1936 s. 102–8 (E. Zaremba), „Ruch Prawn., Ekon. i Socjol.” 1930 półr. 2 (fot.), 1936 półr. 2 s. 921–3 (E. Taylor), „Ziemia” 1936 s. 270–1 (fot.); – Arch. Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w W.: Akta personalne; – Informacje wnuczki M-ego, Krystyny Byczewskiej z Poznania.
Zbigniew Landau

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Rolle

1871-04-01 - 1954-11-28
prezydent Krakowa
 

Kazimierz Dłuski

1855-11-01 - 1930-09-06
lekarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Tadeusz Romanowicz

1843-10-25 - 1904-05-29
polityk demokratyczny
 

Eugeniusz Stasiecki

1913-02-19 - 1944-08-17
harcmistrz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.