INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Bolesław Szmidt     

Bolesław Szmidt  

 
 
1908-07-07 - 1995-04-22
 
Biogram został opublikowany w XLVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2012-2013.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szmidt Bolesław (1908–1995), architekt.

Ur. 7 VII w Sankt Petersburgu. Pochodził ze spolonizowanej rodziny niemieckiej osiadłej w Polsce na początku XVIII w., był wnukiem Bolesława Schmidta (1838–1890), rejenta w Piotrkowie Trybunalskim, jedynym synem Jana Kazimierza (1877–1940), dyrektora finansowego petersburskiej stoczni Sudostroitielnyj Zawod, i Elżbiety ze Schraderów (1890–1976), córki przedstawiciela handlowego Szwajcarii w Sankt Petersburgu.

S. uczył się w Warszawie w gimnazjach Wojciecha Górskiego, a następnie Michała Kreczmara, które ukończył w r. 1928. T.r. podjął studia na Wydz. Architektury Politechn. Warsz. pod kierunkiem Franciszka Krzywdy-Polkowskiego. Na jego poglądy o architekturze wywarli wpływ profesorowie Czesław Przybylski, Rudolf Świerczyński i Bohdan Pniewski. W r. 1932 wygrał S. konkurs na projekt wnętrz kawiarni «Feniks» w Krakowie. Jako pracę dyplomową przygotował w r. 1933 projekt Termy Nowoczesne; przez Krzywdę-Polkowskiego został zatrudniony na stanowisko asystenta. Razem z Julianem Damnickim i Januszem Juraszyńskim zdobył t.r. pierwsze nagrody w konkursach na gmachy Marynarki Wojennej w Warszawie i Centrali Miejskich Zakładów Elektrycznych we Lwowie (niezrealizowany) oraz w r. 1934 na projekt Muz. Narodowego w Krakowie. Od r. 1936 prowadził w Warszawie własną pracownię, projektując liczne budynki mieszkalne. Nadal zwyciężał w konkursach architektonicznych: w r. 1936 na elewator zbożowy w Gdyni (z M. Paszkowskim) i Muz. Ziemi Pomorskiej w Toruniu (z Krzywdą-Polkowskim i Aliną Scholtz, niezrealizowane), oraz w r. 1937 na Centralę Pocztowej Kasy Oszczędności (z Józefem Vogtmanem), w l. 1937–9 na Centralę Komunalnej Kasy Oszczędności (obydwa budynki w Warszawie), a w l. 1938–9 na Rozgłośnię Polskiego Radia w Raszynie.

S. uczestniczył w kampanii wrześniowej, po czym dotarł jesienią 1939 do Rumunii i został internowany w obozie w Tulcea. Zbiegł stamtąd do armii polskiej we Francji. Skierowany do podchorążówki saperów w obozie Coëtquidan, po kapitulacji Francji ewakuował się w czerwcu 1940 do Wielkiej Brytanii. Został odkomenderowany do Centrum Wyszkolenia Saperów Armii Polskiej w Dundee, ale ze względu na stan zdrowia odszedł z czynnej służby wojskowej. Interesował się zagadnieniami akustyki sal oraz studiów radiowych i na badania w tym zakresie uzyskał w r. 1941 stypendium Zrzeszenia Profesorów i Docentów w Londynie. Zainicjował utworzenie przy uniw. w Liverpoolu w r. 1942 Polskiej Szkoły Architektury (przeniesionej w r. 1946 do Polish University College w Londynie). Od listopada t.r. był w niej wykładowcą, następnie profesorem i dyrektorem w l. 1945–7. Dla potrzeb Szkoły opublikował podręczniki: Budowa Szpitali (1943), Biblioteki (1943/4), Budownictwo mieszkaniowe (1944) oraz Polska Szkoła Architektury (Liverpool 1945, w wersji polskiej i angielskiej). W r. 1944 opracował projekt szpitala pediatrycznego z prefabrykatów.

W r. 1947 wrócił S. do Warszawy i podjął pracę rzeczoznawcy w Biurze Odbudowy Stolicy. W l.n. wygrał kilka konkursów, m.in. w r. 1948 (wspólnie z Lechem Tomaszewskim) na gmach Min. Finansów. Zaprojektował zespół budynków Inst. Techniki Budowlanej w Warszawie (1949), wyróżniony nagrodą honorową. Otrzymawszy zadanie przebudowy terenów Międzynarodowych Targów w Poznaniu, wzniósł S. nowoczesne pawilony: Komunikacji (1949) i Centralny (1955, z Ludomirem Suwalskim). Dla Poznania zaprojektował w r. 1950 przebudowę Zamku Cesarskiego (zrealizowano jedynie salę posiedzeń Rady Miejskiej), odbudowę hotelu «Bazar» oraz wnętrza nowego gmachu Komitetu Wojewódzkiego PZPR. W tym czasie opracował też projekt przebudowy Powszechnego Domu Towarowego w Krakowie (1949). Pracując w większym zespole, zaprojektował w l. 1951–4 osiedla Okęcie i Moczydło w Warszawie. Obowiązująca estetyka socrealizmu znalazła wyraz w warszawskich projektach gmachu Dyrekcji Polskiego Radia przy Nowym Świecie (1952) oraz biurowca Centralnego Zarządu Przedsiębiorstwa Robót Kolejowych przy ul. Grójeckiej (1955).

Niechętny narzucanym wytycznym, odszedł S. od projektowania do pracy dydaktycznej. W r. 1953 objął Katedrę i Zakł. Architektury Budowli Przemysłowych na Wydz. Architektury politechn. we Wrocławiu. Nadal jednak mieszkał w Warszawie i w l. 1955–9 pracował w Zakł. Architektury Inst. Urbanistyki i Architektury; zainicjował tam wydawnictwo „Projektowanie Architektoniczne”. W r. 1956 otrzymał tytuł profesora nadzwycz., a w r.n. został członkiem korespondentem PAN (w Sekcji Architektury i Urbanistyki). W l. 1956–8 był prezesem oddz. warszawskiego Stow. Architektów RP (SARP). Jako stypendysta Fundacji Forda przebywał dwukrotnie w Kanadzie w charakterze visiting professora na wydziałach architektury Uniw. Kolumbii Brytyjskiej w Vancouver (1960–1) i Uniw. Laval w Quebec (1963–5). W r. 1970 został wiceprzewodniczącym Międzynarodowego Komitetu Budynków Wysokich przy UNESCO, a w r. 1972 otrzymał tytuł profesora zwycz. Na Politechn. Wrocł. uczestniczył w l. 1973–4 w opracowaniu projektów studialno-realizacyjnych huty miedzi i cementowni. W r. 1974 w holu gmachu głównego uczelni wmurowano poświęconą mu tablicę pamiątkową. Od r. 1975 był członkiem Rady Prymasowskiej Budowy Kościołów. W r.n. w Muz. Architektury we Wrocławiu zorganizowano wystawę „Bolesław Szmidt. Architektura”, a w r. 1978 przeszedł S. na emeryturę. Przy współpracy syna zaprojektował w r. 1980 kościół p. wezw. św. Wawrzyńca (Pallotynów) w Poznaniu, nadając mu cechy modernistyczne. W Warszawie, w pawilonie wystawowym SARP, urządzono w r. 1981 kolejną wystawę jego projektów. Dla warszawskiej katedry św. Jana zaprojektował kaplicę-mauzoleum prymasa Stefana Wyszyńskiego (zrealizowana w l. 1983 i 1991). Do tej świątyni zaprojektował sarkofagi Ignacego Paderewskiego (1991) i Ignacego Mościckiego (1993). Swoje przemyślenia na temat architektury w otoczeniu, rozumianej jako budowanie obrazów środowiskowych, zawarł w książce Ład przestrzeni (W. 1981, wyd. 2, W. 1998). Zmarł 22 IV 1995 w Warszawie, został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kw. 253–5–26). Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1954), Honorową Odznaką SARP (1981) oraz medalem Prymasa Polski «Caritati in Justitia» (1993).

W zawartym w r. 1933 małżeństwie ze Stanisławą Ostoja-Chodkowską (1908–1994) miał S. syna Jana Marię (ur. 1938), architekta.

 

Fot. w posiadaniu autora; – Atlas architektury Poznania, P. 2008; Poznań. Spis zabytków architektury, P. 2004; – Bolesław Szmidt. Architektura, [katalog] Wr. 1976; Konkursy architektoniczne w Polsce w latach 1918/1939, Wr. 1970; – Barucki T., Architekci polscy o architekturze, W. 2009; Fragmenty stuletniej historii 1899–1999. Ludzie, fakty, wydarzenia, W. 2001; Fragmenty stuletniej historii 1899–1999. Relacje, wspomnienia, refleksje, W. 2000; Pol. życie artyst. w l. 1915–39; Warszawska Szkoła Architektury 1915–1965, W. 1967; Woźniak T., Targowa architektura, w: Z biegiem lat. 75 lat Międzynarodowych Targów Poznańskich, P. 1996; – „Architektura i Budownictwo” 1933 nr 7 s. 228, 1934 nr 1 s. 26–9, 1936 nr 11 s. 359–64, 1939 nr 2 s. 1–6, nr 3 s. 14–21; „Czas” 1934 nr 187; „Głos Plastyków” 1933 nr 3/4 s. 43–4, nr 5/6 s. 66–8; „Ilustr. Kur. Codz.” 1934 nr 78, 91, 125; „Kur. Warsz.” 1933 nr 7; „Tęcza” 1933 z. 8 s. 73; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1995: „Głos Wpol.” nr 103, „Kron. Warszawy” nr 3 (A. Wernic), „Życie Warszawy” nr 113, 121; – Arch. SARP w W.: Teczka personalna; – Informacje syna, Jana z W.

Tadeusz Barucki

 
 

Powiązane audio

   
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

(Franciszek) Xawery Dunikowski

1875-11-24 - 1964-01-26
rzeźbiarz
 

Wojciech Jerzy Has

1925-04-01 - 2000-10-03
reżyser filmowy
 

Henryk Kluba

1931-01-09 - 2005-06-11
reżyser filmowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Rafał Radziwiłłowicz

1860-12-20 - 1929-10-28
lekarz
 

Antoni Sawczuk

1927-01-16 - 1984-05-17
inżynier mechanik
 

(Mścisław) Adolf Suligowski

1849-03-09 - 1932-02-16
ekonomista
 

Władysław Szczepański

1877-05-21 - 1927-05-30
biblista
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.