Elżbieta (1736–1818), królewna polska, przedostatnia córka Augusta III i Marii Habsburżanki, ochrzczona zdaje się jako Maria E., chowała się w Dreźnie, w otoczeniu 5 braci i trzech sióstr, jako mala »Lisl«. Niespokojny temperament ujawniał się w kłótniach domowych, przy czym E. i Karol występowali solidarnie przeciw Marii Antonii, żonie najstarszego królewicza Fryderyka Chrystiana. Kłótnie cichły, gdy utalentowana bratowa wprowadzała E-tę na dworską scenę, dla której sama komponowała operę, a z czasem zagłuszyła je wojna Siedmioletnia (1756). E. została w Dreźnie pod okupacją pruską, a pod opieką szwagierki; zaznała bombardowania, biedy i niewygód. W sierpniu 1756 r. przyjechała do Pragi, ale i tam czuła się duchowo źle, więc wróciła do Drezna. Gdy nastał pokój w Europie, odżyły niesnaski między E-tą a elektorową wdową M. Antonią, zwłaszcza odkąd tą ostatnią książę administrator Ksawery dopuścił do polityki. Męża dla E-ty nie znaleziono, bo też najwpływowsza w tej sprawie Maria Teresa, nie lubiła E-ty. Księżniczka odczuła boleśnie wydalenie z dworu księdza Victora, ochmistrza dzieci elektorskich, przez którego ona i Karol obiecywali sobie zdobyć wpływ na młodego Fryderyka Augusta (1765). Nie znaczy to, żeby E. popierała zamiary Karola względem Polski i Kurlandii; właśnie przy poparciu Rosji zabiegali Sasi (bezskutecznie) w r. 1767 o apanaże dla E-ty i Kunegundy od Rzeczypospolitej, a w r. 1768 francuska dyplomacja wykryła, że królewna uprawia miłostki z rosyjskim posłem Biełosielskim. Po czterech latach, kiedy szwedzki poseł Friesendorf w pośpiechu opuszczał Drezno, tłumaczono to też romantycznym stosunkiem między nim, a jedną z królewien. Z tego światka intrygi i miłości, księżniczka Krystyna schroniła się do klasztoru. E. pół wieku przeżyła bez męża i bez »postanowienia«. O tym okresie jej życia brak informacji.
Weber K. von, Maria Antonia Walpurgis, 2 t. Drezno 1857; Lippert W., Kaiserin M. Theresia u. Kurfürstin M.Antonia, Lipsk 1908; relacja francuskiego posła Fischera 14 VIII 1768 w paryskim Arch. Spr. Zagr.
Władysław Konopczyński