INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Feliks Sobecki     

Feliks Sobecki  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1999-2000 w XXXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sobecki Feliks (1755 – po 1796), podpułkownik, zesłaniec. Pochodził z rodziny szlacheckiej, osiadłej w woj. ruskim.

W l. 1767–74 S. był wychowankiem Korpusu Kadetów. Dn. 28 VIII 1774 wstąpił do regimentu pieszego gwardii lit., szefostwa ks. Adama Kazimierza Czartoryskiego, w stopniu kadeta, a następnego dnia uzyskał patent na chorążego. Stacjonował w garnizonie warszawskim. Awans na porucznika otrzymał 27 IV 1779, jednakże objął związane z nim obowiązki dopiero na mocy kolejnego patentu z 3 II 1780. Motywy tej zwłoki są niejasne. Po r. 1780 związał się z wolnomularstwem, wstąpił do loży «Świątynia Izis». W r. 1783 poprosił o dymisję z wojska, motywując ją zobowiązaniami rodzinnymi, ale po kilku tygodniach wycofał ją za zgodą króla Stanisława Augusta. Podczas okresowych przeglądów oficerów w październiku 1783 i październiku 1786 został dobrze oceniony. W dobie Sejmu Czteroletniego przy rozbudowie armii przeniesiono go do nowo tworzonego 7. regimentu pieszego lit., szefostwa Kazimierza Nestora Sapiehy; w regimencie tym, zapewne dzięki protekcji szefa, uzyskał 24 III 1790 awans na sztabskapitana i dowódcę kompanii, a 25 V t.r. patent na majora. Aktywnie uczestniczył w pracach organizacyjnych, werbunkowych i szkoleniowych prowadzonych w Trokach, Wilnie i Smorgoniach. Wiosną 1792 przebywał ze swym pułkiem jako częścią 2. dyw. lit. w Wilnie.

Po wybuchu wojny polsko-rosyjskiej 1792 S. wysłany został 5 VI z częścią regimentu na pomoc grupie kawalerii płk. Antoniego Chlewińskiego; prowadził działania opóźniające w rejonie Słucka i Mira. Prawdopodobnie wraz z pułkiem uczestniczył w potyczkach pod Izabelinem 6 VII i w bitwie pod Brześciem 23 VII. Po zwycięstwie konfederacji targowickiej pozostał w wojsku, powrócił wraz z regimentem na Litwę. Objął dowództwo dwóch kompanii, tworzących garnizon Wilna. W czerwcu 1793 S. przyłączył się, wraz z młodszymi oficerami, do tajnego sprzysiężenia Jakuba Jasińskiego i brał udział w opracowaniu planu powstania na Litwie. Zarazem cieszył się zaufaniem hetmana Szymona Kossakowskiego; na jego polecenie został 15 III 1794 wezwany przez Komisję Wojskową Lit. do złożenia przysięgi posłuszeństwa, jako jeden z trzech reprezentantów wojska. S. odegrał kluczową rolę w początkowym okresie insurekcji wileńskiej. Jako najstarszy rangą oficer po Jasińskim kierował nocą z 22 na 23 IV głównym atakiem powstańców w Wilnie na ratusz i odwach, gdzie zdobyto dwa działa i wzięto 300 jeńców. Następnie obsadził i przygotował do obrony mury miejskie. Po zwycięstwie powstania uczestniczył zapewne z 7. regimentem w walkach pod Polanami 7 V i Lipniszkami 27 V w charakterze zastępcy dowódcy pułku. Dn. 29 VI uzyskał awans na podpułkownika. Wraz z kilkoma młodszymi oficerami został przeniesiony do 7. regimentu pieszego kor., zdominowanego dotychczas przez targowiczan, i jako stronnik insurekcji był tu zastępcą dowódcy. Zapewne wraz z pułkiem przydzielono go we wrześniu do korpusu gen. Karola Sierakowskiego, który to korpus 10 X w bitwie pod Maciejowicami dostał się do niewoli.

Po upadku powstania S. przewieziony został przez władze rosyjskie do Smoleńska, gdzie stanął przed specjalną komisją śledczą. Wyrokiem z 1 VII 1795 skazano go jako «wroga swojej ojczyzny, uczestnika buntu, sprzyjającego zasadom wyrzutków francuskich» na zesłanie w rejon miasta Unża w pow. makariewskim gub. kostromskiej. Na mocy ukazu cara Pawła I z 10 XII 1796 uzyskał wraz z innymi Polakami amnestię. Dalsze jego losy nie są znane.

S. żonaty był z Zofią (ur. po r. 1774) z Laskarysów, córką Teodora (zm. 1785), i Anny z Zabiełłów, łowczanki lit. O potomstwie brak wiadomości.

 

Boniecki (Laskarysowie); Żychliński, XXIX; Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; – Bauer K., Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego, W. 1981 s. 137–8; Herbst S., Z dziejów wojskowych powstania kościuszkowskiego 1794 r., W. 1983 s. 118; Korzon, Wewnętrzne dzieje, VI (błędnie kpt. Solecki); Mościcki H., Dzieje porozbiorowe Litwy i Rusi, Wil. 1913 I; Mrozowska K., Szkoła Rycerska Stanisława Augusta Poniatowskiego, Wr. 1961; Powstanie kościuszkowskie 1794. Dzieje militarne, Pod red. T. Rawskiego, W. 1994 I 223, 226–7; Sułek Z., Sprzysiężenie Jasińskiego, W. 1982; [Twardowski B.], Historia Powstania Kościuszki 1794, P. 1896 s. 142; Wolański A., Wojna polsko-rosyjska 1792, W. 1996; Żytkowicz L., Litwa i Korona w 1794, „Ateneum Wil.” R. 12: 1937 s. 520; – [Kitowicz J.], Pamiętniki…, Lw. 1882 III 267; – AP w Kr.: Arch. Młynowskie, sygn. AMCh 1180, 1181 (raporty miesięczne, ranglisty, koresp.), 1226; B. Jag.: rkp. 6095.

Michał Baczkowski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Fryderyk August I

1750-12-23 - 1827-05-05
król Saksonii
 

Michał Franciszek Stachowicz

1768-08-14 - 1825-03-26
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.