INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Feliks Podbielski  

 
 
1836-05-26 - 1863-05-13
Biogram został opublikowany w latach 1982-1983 w XXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Podbielski Jan Feliks Bronisław (1836–1863), oficer armii rosyjskiej, major powstańczy 1863 r. Ur. 26 V w Ostrowi Mazowieckiej, był synem Andrzeja i Józefy ze Stepnowskich, młodszym bratem Ignacego (zob.). Ok. r. 1845 rozpoczął naukę w Korpusie Kadetów w Brześciu, gdzie zaprzyjaźnił się z Jarosławem Dąbrowskim, a ponadto zetknął się z Zygmuntem Padlewskim i Ludwikiem Narbuttem. W r. 1855 P. został przeniesiony do Konstantynowskiego Korpusu Kadetów w Petersburgu, w którym studiował do r. 1860, poczym został skierowany do Akademii Sztabu Generalnego, gdzie znalazł się wśród członków potajemnego Koła Oficerskiego. Akademię Sztabu Generalnego ukończył w grudniu 1862. Dalsza kariera wojskowa P-ego w armii rosyjskiej jest mało znana. Źródła rosyjskie podają, iż służył jako porucznik w Bielowskim pułku piechoty; wg polskich miał być kapitanem Sztabu Generalnego bądź sztabskapitanem artylerii.

Do szeregów powstańczych P. przeszedł być może podczas pobytu na urlopie u rodziców w Ostrowi Mazowieckiej wiosną 1863. Od początku kwietnia był dowódcą ok. 200-osobowego oddziału w operującej w woj. płockim partii mjr. Ignacego Mystkowskiego, organizującej zasadzki na rosyjskie transporty kolejowe. W nocy z 4/5 maja oddział stoczył zwycięski bój pod Stokiem koło Ostrowi Mazowieckiej. Dn. 13 V zgrupowanie Mystkowskiego zorganizowało pod Kietlanką zasadzkę na transport wojskowy. Plan nie był do końca przemyślany. Wbrew sugestiom P-ego, który radził obsadzić strzelcami nasyp kolejowy z obu stron, Mystkowski ustawił strzelców tylko z jednej strony nasypu. Ponadto dowództwo ochrony kolei było uprzedzone o zasadzce. Pociąg zaczął zwalniać i z wagonów wysypały się szeregi piechoty gotowe do boju. Powstańcy rzucili się do ucieczki, w czasie której P. zginął 13 V 1863 w Uścianku koło Kietlanki. Pochowany został prawdopodobnie w Zarębach Kościelnych w pow. ostrowskim na cmentarzu klasztornym. W sprawie P-ego występuje także pogląd zakładający, iż istniało dwóch oficerów rosyjskiego sztabu generalnego o nazwisku Podbielski, służących w partii Ignacego Mystkowskiego, z których Jan zginął pod Stokiem (Jeleńcem) 5 V 1863, a Józef pod Kietlanką 13 V 1863.

 

Djakov V. A., Dejateli russkogo i pol’skogo osvoboditel’nogo dviženija (…), Moskva 1967 s. 137; [Nowolecki], Pamiątka dla rodzin pol., II 217; Uruski; Stupnicki H., Imionospis poległych i straconych ofiar powstania roku 1863 i 1864, Lw. 1865 s. 64; – Bartniczak M., Bitwa pod Stokiem, „Nauczyciel Krajoznawca na Mazowszu”, T. 4: 1964 s. 14–24; tenże, Powstanie styczniowe w Ostrowi Mazowieckiej i okolicy, w: Ostrów Mazowiecka. Z dziejów miasta, powiatu, W. 1975 s. 139; Chołodecki-Białynia J., Księga pamiątkowa w 40 rocznicę powstania r. 1863–1864, Lw. 1904 s. 44; [Dąbrowski J.] Grabiec J., Rok 1863, P. 1913, Wyd. 2, P. 1922 s. 265; Kosztyła Z., Kraśko R., Z dziejów powstania styczniowego na Białostocczyźnie 1863–1864, Białystok 1963 s. 71; Łaniec S., Partyzanci żelaznych dróg roku 1863, W. 1974 s. 208–9; Przyborowski W., Dzieje 1863 roku, Kr. 1905, IV 268–71; Russko-polskie revoljucionnye svjazi 60-ch godov i vosstanie 1863 goda…, Moskva 1962 I 317, 327, 337, 347; Zdrada J., Jarosław Dąbrowski 1836–1871, Kr. 1973 s. 30; Zieliński S., Bitwy i potyczki 1863–1864, Rapperswil 1913 s. 293; – Chądzyński Z., Wspomnienia powstańca z lat 1861–1863, W. 1963 s. 117, 119, 187; Deskur B., Dla moich wnuków, w: Powstanie styczniowe na Lubelszczyźnie. Pamiętniki pod red. T. Menela, L. 1966 s. 102–3; Prasa tajna, I 494, 495, 515, 524, 604.

Janusz Wojtasik

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Powstanie Kościuszkowskie

Insurekcja kościuszkowska rozpoczęta 24 marca 1794 roku, zakończona 16 listopada 1794 roku, to powstanie narodowe początkowo przeciwko Rosji, później także skierowane przeciwko Prusom. Jedno z najbardziej......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Ignacy Podbielski

ok. 1821 - brak danych spiskowiec
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Konrad Prószyński

1851-02-19 - 1908-07-08
pisarz
 

Józef Brodowski (młodszy)

1828-01-17 - 1900-09-05
malarz
 

Antoni Kurzawa

1842-05-10 - 1898-02-13
rzeźbiarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Edward Sawicki

1833 - 1924-10-13
neurolog
 

William Allan

1782 - 1850-02-23
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.