INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Pęckowski  

 
 
1874-08-30 - 1959-11-24
Biogram został opublikowany w 1980 r. w XXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pęckowski (pierwotnie Pęcak) Jan (1874–1959), nauczyciel szkół średnich, historyk-regionalista, działacz społeczny. Ur. 30 VIII we wsi Węgierka w pow. jarosławskim w Galicji w rodzinie chłopskiej, był synem Wojciecha Pęcaka i Zofii z Bazylaków, bratem Michała (zob.). W l. 1890–7 P. uczęszczał do gimnazjum w Jarosławiu, maturę zdał w Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie we wrześniu 1897. Po odbyciu jednorocznej służby wojskowej zapisał się w r. 1898 na Wydział Prawa i Administracji UJ, a w r. n. także na Wydział Filozoficzny. Od r. 1901 studiował już tylko na Wydziale Filozoficznym. W czasie studiów pracował w sekretariacie i bibliotece AU w Krakowie. Po zdaniu egzaminów nauczycielskich uzyskał w listopadzie 1903 świadectwo uprawniające do nauczania historii i geografii w szkołach średnich. W r. 1903 uczył jako zastępca nauczyciela w Gimnazjum Św. Anny w Krakowie, a w l. 1904–14 był nauczycielem Gimnazjum II w Rzeszowie. W r. 1904 zmienił nazwisko na Pęckowski. W l. 1907–14 był także kierownikiem męskiej Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie, a w l. 1912–14 uczył również w tamtejszym prywatnym Żeńskim Gimnazjum Realnym. Rozwijał działalność społeczno-oświatową. Jako prezes Tow. Szkoły Ludowej (TSL) w Rzeszowie założył w powiecie przeszło pięćdziesiąt czytelni wiejskich, a w Rzeszowie bibliotekę miejską, prowadził też akcję odczytową. W tym okresie ogłosił rozprawy: O dawnych cechach w Rzeszowie (w: „Sprawozdanie Dyrekcji c. k. Gimnazjum w Rzeszowie za rok szkolny 1906”, Rzeszów 1906 i odb.), Bank pobożny w Rzeszowie (tamże, za r. szk. 1907, Rzeszów 1907 i odb.), Handel Rzeszowa w XVII i XVIII wieku („Głos Rzeszowski” 1908 nr 4–7, 9–17, 20, 22 i odb.), Dzieje miasta Rzeszowa do końca XVIII wieku (Rzeszów 1913), Pierwsze dziesięciolecie II. Gimnazjum w Rzeszowie (w: „X Sprawozdanie Dyrekcji c. k. III Gimnazjum w Rzeszowie za rok szkolny 1914”, Rzeszów 1914).

W r. 1914 został P. powołany do czynnej służby w wojsku austriackim. W r. n. dostał się do niewoli rosyjskiej w Przemyślu, z której powrócił w czerwcu 1918. Podjął pracę w IV Gimnazjum Realnym w Krakowie, a od 15 VIII 1919 był kierownikiem Prywatnego Gimnazjum Realnego w Chrzanowie. Dzięki jego staraniom gimnazjum zostało upaństwowione, otrzymując nazwę Państwowego Gimnazjum im. St. Staszica, P. zaś został jego dyrektorem z dn. 3 VIII 1920. Brał udział w akcji plebiscytowej w r. 1921 na Górnym Śląsku. W l. 1922–8 doprowadził do wybudowania nowego gmachu gimnazjalnego. Był m. in. członkiem Rady Szkolnej Powiatowej, Rady Miejskiej, Zarządu Głównego TSL, prezesem polsko-amerykańskiego komitetu żywnościowego, wiceprezesem Tow. Gimnastycznego «Sokół». Po przejściu na emeryturę w r. 1932 działał jako członek zarządu Tow. Zaliczkowego w Chrzanowie. Opublikował monografię pt. Chrzanów miasto powiatowe w województwie krakowskim (Chrzanów 1934).

W czasie okupacji niemieckiej P. od października 1939 do końca r. szk. 1939/40 był podinspektorem szkolnym. Następnie pracował jako kierownik męskiej szkoły powszechnej w Chrzanowie oraz brał udział w tajnym nauczaniu. Opracowywał również (dokończone po wojnie) monografie: Jaworznickie zagłębie górnicze, Trzebinia, osada górniczo-przemysłowa i Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką (mszp. w Muz. Państw. w Chrzanowie, w B. Jag. i u rodziny). Po wyzwoleniu P. pracował w referacie kultury i sztuki Starostwa Powiatowego w Chrzanowie, a następnie uczył historii i geografii w Ośrodku Szkolenia Zawodowego przy Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie, przekształconym później w Technikum Mechaniczno-Elektryczne tamże. Zmarł 24 XI 1959 w Chrzanowie i został pochowany na cmentarzu w Kościelcu. Był odznaczony m. in. austriackim Krzyżem Jubileuszowym i Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi.

W małżeństwie (od r. 1904) ze Stanisławą z Kasiewiczów (1880–1941) miał P. synów: Zbigniewa (1905–1980), adwokata, i Czesława (1908–1960).

 

Kalendarzyk profesorski Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych na r. 1913, Lw. 1913; toż na r. 1916, Lw. 1916 s. 116; toż na r. 1918, Lw. 1918; Zagórowski, Spis nauczycieli, I–II; – Harabasz L., Szkolnictwo i oświata, w: Ziemia Chrzanowska i Jaworzno. Monografia, Kr. 1969 s. 461–2, 466; tenże, Szkolnictwo polskie jawne i tajne w powiecie chrzanowskim w latach okupacji hitlerowskiej (1939–1945), „Roczn. Kom. Nauk Pedagog.” T. 17: 1974; – Sprawozdanie Dyrekcji c. k. II Gimnazjum w Rzeszowie za rok szkolny 1905, Rzeszów 1905; toż za r. 1906; toż za r. 1907; toż za r. 1908; toż za r. 1909; toż za r. 1910; toż za r. 1911; toż za r. 1912; toż za r. 1913; toż za r. 1914; Sprawozdanie Dyrekcji c. k. gimnazjum w Jarosławiu za rok szkolny 1891, Jarosław; toż za r. 1892, toż za r. 1893; toż za r. 1894; toż za r. 1897; Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. St. Staszica w Chrzanowie za rok szkolny 1929–30, Chrzanów 1930; toż za r. 1930–1, Chrzanów 1931; Sprawozdanie Dyrekcji Prywatnego Żeńskiego Gimnazjum Realnego w Rzeszowie z prawami szkół publicznych za lata szkolne 1911…–1920 Rzeszów 1920 s. 6, 8; Sprawozdanie zarządu Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Rzeszowie za rok szkolny 1909/10, Rzeszów 1910; toż za r. 1911/12; toż za r. 1912/13; Szematyzmy Król. Galicji, 1904–14; – „Dzien. Pol.” 1959 nr 282 s. 2; – Arch. UJ: PKEN 26, 30, 35, WP II 237, 238, 240, W F II 330, 331, 333, 334, 335, 336. Album studiosorum, 1892/3–1910/11; – Życiorys nadesłany przez syna Zbigniewa w Materiałach Red. PSB.

Henryk Korczyk

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Bronisław Gembarzewski

1872-05-20 - 1941-12-11
malarz
 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Antoni Stefan Olszewski

1897-05-20 - 1954-12-15
architekt
 

Raul Koczalski

1885-01-03 - 1948-11-24
pianista
 

Stanisław Radziejowski

1863-07-06 - 1950-04-02
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.