Sippko (Sippkowa) z Szenfeldów Janina Maria, pseud. Berta (1894–1974), działaczka niepodległościowa i konspiracyjna, oficer Armii Krajowej. Ur. 22 XII w Warszawie, była jedynym dzieckiem Edwarda Szenfelda (zm. 1945), inżyniera miejskiego, specjalisty w zakresie wodociągów i kanalizacji, i Anieli z Zajączkowskich (zm. 1921).
Ukończyła w r. 1912 siedmioklasową pensję Pauliny Hewelke w Warszawie, następnie VIII klasę w gimnazjum żeńskim Wacławy Peretjatkowiczowej w Kijowie. Maturę zdała w r. 1915 jako eksternistka przed komisją okręgu szkolnego tamże. W l. 1915/16–1916/17 studiowała w Żeńskim Instytucie Medycznym w Piotrogrodzie i była wtedy czynna w Organizacji Młodzieży Narodowej. W r. 1918 działała w Polskiej Organizacji Wojskowej i w Tow. «Sokół». Od wiosny 1919 pozostawała w dyspozycji Ekspozytury Oddziału II Naczelnego Dowództwa w Sekcji Kurierskiej. Obsługiwała trasę Wilno–Dyneburg; przekazywała rozkazy dowództwa Frontu Litewsko-Białoruskiego rezydentom polskiego wywiadu i odbierała od nich meldunki. Wielokrotnie przekraczała linię frontu. Po rozwiązaniu Sekcji Kurierskiej pracowała w Sekcji Instruktorsko-Oświatowej. W czasie wojny polsko-sowieckiej 1920 r. służyła w II Ochotniczej Legii Kobiet w Wilnie i Grodnie. Podczas III powstania śląskiego w r. 1921 pracowała w służbach kwatermistrzowskich wspierających powstańców (Kantyna 4. Górnośląskiego pp).
Po rozwiązaniu kobiecych służb wojskowych podjęła w r. 1922 studia na Wydz. Farmacji Uniw. Warsz., ale po roku je porzuciła. W r. 1923 wyszła za mąż za Gustawa Sippkę; do śmierci męża w r. 1932 nie pracowała zawodowo. W l. 1933–9 była maszynistką w Kierownictwie Zaopatrzenia Lotnictwa (uprzednio Dep. Aeronautyki Min. Spraw Wojskowych).
Po klęsce wrześniowej 1939 r. S. znalazła się w konspiracji od samego jej początku, tj. od powstania Służby Zwycięstwu Polski jako jedna z najbliższych współpracowniczek Janiny Karasiówny (pseud. Bronka) i Haliny Piwońskiej (pseud. Henryka), które tworzyły sieć łączności konspiracyjnej. S., pseud. Berta, zorganizowała pocztę wewnętrzną w Oddziale Vk (łączności konspiracyjnej) Komendy Głównej (KG) Związku Walki Zbrojnej, później Armii Krajowej (AK) i następnie kierowała jej obiegiem między szefem Oddziału Vk a poszczególnymi komórkami oddziału. Nadto koordynowała obieg poczty szefa oddziału do komendanta głównego i szefa sztabu przez trzy centrale pocztowe KG (krypt.: ABC–Astry, Begonie, Cykoria, potem PKO–Pudle, Kundle, Ogary i wreszcie w r. 1944 RE BE KA – Raszki, Bekasy, Kawki względnie Kosy). Działalność ta wymagała uruchomienia wielu pośrednich i bezpośrednich lokali kontaktowych i utworzenia sieci łączniczek; w tej pozornie mało efektownej, ale w istocie skutecznej i niesłychanie intensywnej pracy, S. wykazała talent organizacyjny i osobistą odwagę. Miała stopień kapitana AK. W czasie powstania warszawskiego 1944 r. kierowała służbą łączniczek KG AK oraz wyszukiwała miejsca postoju KG AK, m. in. po opuszczeniu Woli – przy ul. Barokowej na Starym Mieście. Po upadku powstania wyszła z miasta wraz z ludnością cywilną; nie wiadomo czy brała udział w dalszej pracy konspiracyjnej do rozwiązania AK 19 I 1945 i po tej dacie.
Po wojnie S. podjęła pracę w Spółdzielni Wydawniczej «Czytelnik», początkowo w Łodzi (czerwiec 1945 – marzec 1946), następnie w Warszawie jako maszynistka. We wrześniu i październiku 1951 była przetrzymywana w areszcie śledczym Min. Bezpieczeństwa Publicznego (być może w związku z podziemną powojenną organizacją «Kraj»). Z dn. 30 VI 1959 przeszła na emeryturę, ale wykonywała prace zlecone do grudnia 1971. Po r. 1956 S. nie brała udziału w życiu kombatanckim. Nie pozostawiła relacji ani notatek o swojej służbie w konspiracji. Zmarła 27 I 1974, pochowana została na cmentarzu Komunalnym dawnym Wojskowym na Powązkach (kw. II C 28–10–4). Była odznaczona Krzyżem Niepodległości z Mieczami (1933) i Krzyżem Virtuti Militari V kl. (1944).
Z małżeństwa z Gustawem Sippko S. dzieci nie miała. Mąż jej, inżynier mechanik, pracował na odpowiedzialnych stanowiskach w przemyśle zbrojeniowym w Skarżysku-Kamiennej i w Starachowicach, a w ostatnich latach życia w Państwowych Zakładach Tele- i Radiotechnicznych przy ul. Grochowskiej w Warszawie; opublikował m. in.: „Kraków stolicą Kresów południowo-zachodnich” (Kr. 1930), „Wielkie Polskie Zagłębie w przemyśle energetycznym” (Dąbrowa Górn. 1930).
Wesołowski Z., Order Virtuti Militari i jego kawalerowie, Miami 1992 s. 612; – Kowalska J., Odprawy Komendy Głównej AK, „WTK” 1977 nr 51; Malinowski K., Żołnierze łączności walczącej Warszawy, W. 1983; Ney-Krwawicz M., Komenda Główna Armii Krajowej, W. 1990; Ziemiański J., Praca kobiet w POW–Wschód, W. 1933; – Łączność, sabotaż, dywersja. Kobiety w Armii Krajowej, Howe–Sussex 1985; Pluta-Czachowski K., Z Woli na Starówkę, ,,Za i Przeciw” 1969 nr 36; Zakrzewska H., Niepodległość będzie twoją nagrodą, W. 1994 I; – Nekrologi z r. 1974: „WTK” nr 14, „Życie Warszawy” nr 26, 28; – CAW: Zespół Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości, akta z 28 XII 1933; Komisja Historii Kobiet w Walce o Niepodległość przy Tow. Miłośników Historii w W.: Mater. sygn. II/S–X, Wykaz kobiet odznaczonych Krzyżami Virtuti Militari, W. 1983; Spółdzielnia Wydawnicza «Czytelnik» w W., Dział Personalny: Teczka osobowa S.
Marek Getter