INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Otto Nadolski     
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Nadolski Otto (1880–1941), inżynier lądowo-wodny, rektor Politechniki Lwowskiej. Ur. 18 XI w Gliniku (pow. Sambor), był synem Antoniego, urzędnika we Lwowie, oraz Marii z Feierów, i miał liczne rodzeństwo, w tym braci Ksawerego, inżyniera w woj. tarnopolskim, i Jana, urzędnika kolejowego, oraz pięć sióstr. Po ukończeniu gimnazjum we Lwowie i Wydziału Lądowo-Wodnego Politechniki Lwowskiej uzyskał w r. 1904 doktorat nauk technicznych i pracował w l. 1904–9 jako asystent, w l. 1909–12 jako konstruktor katedry budowli wodnych, w l. 1912–19 jako docent wodociągów i kanalizacji miast. W r. 1919 został profesorem zwycz. III katedry budownictwa wodnego i pozostał na tym stanowisku do r. 1941. Dodatkowo wykładał ustawodawstwo wodne i budownictwo morskie. W l. 1926/7 i 1933–6 był rektorem Politechniki Lwowskiej. Równolegle do zająć na uczelni pracował w l. 1904–19 jako adiunkt i następnie inspektor wodno-kanalizacyjny Namiestnictwa we Lwowie. W okresie 1921–39 był także naczelnym kierownikiem przebudowy Państwowych Zakładów Zdrojowych. Równocześnie też pracował jako cywilny inżynier budownictwa lądowo-wodnego.

N. rozwinął działalność w trzech kierunkach: budownictwa wodnego, unowocześnienia zdrojowisk i samorządowym. Wyspecjalizowawszy się w hydrotechnice i oczyszczaniu ścieków, projektował i budował wodociągi w Ciechocinku, Drohobyczu, Krynicy, Lwowie oraz projektował zakłady o sile wodnej na Popradzie w Cyganowicach i na Dunajcu w Mościskach. Z tego zakresu opublikował Zakłady o sile wodnej (Lw. 1910), rozdziały o fundamentach oraz budowie wodociągów w zbiorowym „Podręczniku inżynierskim” (Lw. 1926), wiele artykułów w „Czasopiśmie Technicznym”. W r. 1938 w osobnej broszurze podniósł sprawę drogi wodnej Bałtyk – Morze Czarne, zamierzając w ten sposób rozwiązać zagadnienie wodnego transportu śródlądowego Polski przez połączenie Gdańska z portem Sulina u ujścia Dunaju drogą Wisły, Sanu, Dniestru i Prutu do Dunaju, co wymagałoby skanalizowania całej Wisły, częściowo Sanu i Dniestru oraz budowy kanałów Katowice–Kraków, Jarosław–Rozwadów, nad Dniestrem Zaleszczyki–Czerniowce. Więcej jeszcze uwagi poświęcał projektom i przebudowie zdrojowisk w Krynicy, Busku, Szkle oraz unowocześnieniu zdrojowisk w Truskawcu, Iwoniczu, Rabce, Żegiestowie, Istebnej. Dużo uwagi poświęcił Krynicy, gdzie w r. 1916 powołany został na eksperta Zakładu Zdrojowego, a w r. 1919 przedłożył ministrowi zdrowia publicznego całościowy plan inwestycyjny obejmujący rozbudowę ogólnych urządzeń asenizacyjnych, zakładów leczniczych, dróg, domów administracyjnych i mieszkalnych, budowę teatru, szpitala, hal targowych, elektrowni. W r. 1920 rząd przyjął w całości program N-ego, powołał dla Krynicy komitet przebudowy zdrojowiska i zlecił N-emu kierownictwo robót. Jego energii zawdzięczać należy, że Krynica szybko przemieniła się w nowoczesne zdrojowisko czynne cały rok, a zarazem ważny u nas ośrodek sportów zimowych dzięki odpowiednim inwestycjom, co umożliwiło organizowanie pierwszych polskich mistrzostw narciarskich, hokejowych i saneczkowych. Z zakresu zdrojownictwa opublikował N. m. in. Powstawanie i sposoby ujmowania źródeł mineralnych (Lw. 1913), O sanacji Krynicy (W. 1913), Zasady odbudowy i przebudowy zdrojownictwa polskiego („Nasze Zdroje” 1920), Projekt ustawy zdrojowej (tamże 1920), Uzdrowienie i organizacja polskich państwowych zakładów zdrojowych („Czas. Techn.” 1924).

Trzecią grupą zainteresowań N-ego były sprawy samorządowe, początkowo w połączeniu z zagadnieniem uzdrowisk (szereg prac w „Samorządzie” w l. 1924–7), potem z racji sprawowania zarządu komisarycznego m. Lwowa (po zawieszeniu przez rząd lwowskiej Rady Miejskiej był komisarzem rządowym m. Lwowa w l. 1927–30), w związku z czym ogłosił Sprawozdanie z komisarycznego zarządu m. Lwowa za lata 1927–1930 (Lw. 1930). W okresie swego komisariatu położył nacisk na rozbudowę i modernizację wodociągów miejskich, na nowe ujęcia wodne w rejonie źródeł rzeki Szkło oraz nad Wereszycą, na rozbudowę kanalizacji, czyszczenia miasta, unowocześnianie ulic; on także doprowadził do zrealizowania koncepcji tzw. wielkiego Lwowa przez wcielenie podmiejskich wsi Kleparów, Zamarstynów, Zniesienie, Sygniówka, Kulparków, Kozielniki, Hołosko i in. W Polskim Tow. Politechnicznym był w l. 1925–9 wiceprezesem, w l. 1924–39 członkiem redakcji jego organu „Czasopismo Techniczne”. Na jego łamach zabierał też głos w sprawach zawodowych, np. Ustawa o wykonywaniu praktyki inżynierskiej i o izbach inżynierskich (1925); w r. 1924 wystąpił z oryginalną koncepcją utworzenia osobnego ministerstwa dla spraw techniki, a w r. 1927 w prasie z artykułem o przeszłości i bieżących potrzebach budowlanych Politechniki Lwowskiej. Zmarł N. 4 XII 1941 we Lwowie. Był odznaczony Komandorią Orderu Polonia Restituta i obywatelstwem honorowym Krynicy.

W małżeństwie z Zofią ze Smutnych miał dwóch synów, z których Adam, inżynier budownictwa lądowego, specjalizował się w budownictwie lotnisk.

 

Album inżynierów, s. 15, 17, 22; Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Peretiatkowicz-Sobeski, Współcz. kultura pol.; – Aleksandrowicz S., Aktualne sprawy zakładów wodociągowych miasta Lwowa, Lw. 1930 s. 4, 8–9; Krynica, P. 1948 s. 43–4; Księga pamiątkowa Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie 1877–1927, Lw. 1927 s. 37, 76–8, 93; Nitribitt R., Hetper Z., Krynica, Żegiestów, Muszyna i okolice, Lw. 1930 s. 29–30, 33; Politechnika Lwowska, jej stan obecny i potrzeby, Lw. 1932 s. 17, 19, 34, 40, 83–6; Wąsowicz Z., Stara Krynica, Kr. 1932; – Programy Politechniki Lwowskiej 1920–1939; Szematyzmy Król. Galicji, 1905–14; – „Gaz. Lwow.” 1930 nr z 8 I, 16 I, 23 I, 26 I, 10 III, 7 VI; „Gaz. Poranna” 1929 nr 8748 s. 12 (dot. Rodziny); – AGAD: Zespół c. k. Min. Oświaty 164–u; – Informacje Bronisława Nadolskiego.

Stanisław M. Brzozowski

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.