Sadowski Apolinary Stanisław (ok. 1860–1921), księgarz, redaktor, wydawca. Ur. w Tuliszowie (pow. będziński), pochodził z zubożałej rodziny ziemiańskiej, był synem Daniela Józefa i Marii z Bednarskich.
Zawodu S. uczył się w warszawskiej księgarni Teodora Paprockiego, gdzie pracował wiele lat, pod koniec jako adiunkt księgarski. Od r. 1888 na koszt własny wydał 11 roczników ilustrowanego satyryczno-humorystycznego kalendarza pt. „Bąk”. W kwietniu 1893 przyjął obowiązki prokurenta firmy księgarsko-drukarskiej Feliksa Zawadzkiego w Wilnie, już jednak w r. 1896 otworzył w Warszawie własną księgarnię sortymentową, nakładową i komisową ze składem nut przy ul. Marszałkowskiej nr 115. Wydawał m. in. poezje, powieści, publicystykę, prace popularnonaukowe, podręczniki, nuty, wreszcie katalogi nowości oraz własnych nakładów. W r. 1900 uzyskał koncesję na księgarnię ze składem nut i czytelnią w Ciechocinku. Zamierzał ją uruchomić w r. n. Nie wiadomo wszakże, czy udało mu się rzecz doprowadzić do skutku. Od 1 X 1907 redagował i wydawał tygodnik „Głos Polski”, który z początkiem r. 1908 przekształcił w miesięcznik „Przegląd Narodowy” i przekazał w inne ręce. Od 1 X 1908 wydawał beletrystyczno-publicystyczno-popularnonaukową serię „Nowości Literackie”. Do r. 1913 ukazało się w niej ok. 55 tomów redagowanych przez S-ego, Gustawa Olechowskiego i przy współudziale K. Pepłowskiego jako odpowiedzialnego za redakcję we Lwowie. Początkowo S. firmował serię jako wydawca, później (w t. 51–54) razem z nim figurowała jego żona Wiktoria. Niektóre wydawnictwa S-ego były konfiskowane przez rosyjską cenzurę. W czasie pierwszej wojny światowej warszawska księgarnia S-ego kolportowała konspiracyjne wydawnictwa Polskiej Organizacji Wojskowej. W sumie wydał S. ponad 100 książek. Wskutek utraty zdrowia i ogólnie trudnej sytuacji ekonomicznej podczas wojny 1920 r. sprzedał księgarnię Spółce Kuncewicz i Hofman, a sam przyjął obowiązki urzędnika w Warszawskim Banku Handlowym. Nadal interesował się księgarstwem. Przez wiele lat należał do chóru «Lutnia». Był członkiem Związku Księgarzy Polskich. W r. 1918 brał udział w pracach Komitetu Organizacyjnego I Zjazdu Księgarzy Polskich w Lublinie, a potem uczestniczył w nim. Zmarł 31 X 1921 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.
S. był żonaty (ślub 24 IV 1910 w Warszawie) z Wiktorią z Suszyckich, wdową po mecenasie Klemensie Kowalewskim. O dzieciach brak wiadomości.
Fot. w: „Świat” 1910 nr 19 s. 18; – Estreicher w. XIX; Estreicher w. XIX, Wyd. 2; Bibliogr. Warszawy; Marczyńska M., Żmuda R., Bibliografia łódzkiej produkcji wydawniczej 1918–1939, Ł. 1986; Polskie czasopisma religijno-społeczne w XIX w., W.–L. 1988 poz. 487; „Przew. Bibliogr.” 1888 s. 182, 1889 s. 165, 1890 s. 181, 1891 s. 161, 1892 s. 171, 1893 s. 206, 1894 s. 191, 1895 s. 199, 1896 s. 192, 233, 1899 s. 31, 97, 1913 s. 41, 81; Słown. Pracowników Książki Pol. (H. Werno, bibliogr.); Inwentarz rękopisów B. Ossol., VIII; Katalog rękopisów B. Narod., VII; – Mlekicka M., Wydawcy książek w Warszawie w okresie zaborów, W. 1987; Z dziejów książki i bibliotek w Warszawie, W. 1961; – Księga adresowa „Warszawa” 1920 łam 376; – „Gaz. Poranna” 1921 nr 301 s. 5, 7; „Gaz. Warsz.” 1896 nr 285, 1921 nr 301 s. 6; „Kraj” 1896 nr 42 s. 19–20; „Kur. Pol.” 1921 nr 298 s. 4; „Kur. Warsz.” 1896 nr 104, 1900 nr 309 s. 3, 1910 nr 113 s. 6, 1921 nr 292 s. 4, nr 302 s. 6, 11, nr 303 s. 6, wyd. wieczorne nr 314 s. 15; „Przegl. Księgarski” 1910 nr 1–2 s. 11, nr 3–4 s. 34–5, nr 5–6 s. 46, 1911 nr 1–2 s. 7, nr 7–8 s. 67, nr 19–20 s. 125–7, 138, 1914 nr 1–2 s. 10; – Odpis skrócony aktu małżeństwa w posiadaniu autora biogramu.
Jan Bujak