INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław zwany Konicz z Brzezin  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2003-2004 w XLII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stanisław zwany Konicz z Brzezin (Brzeszyny, Brzezini) (zm. 1492), teolog, profesor i rektor Uniwersytetu Krakowskiego.

Pochodził z Brzezin w ziemi łęczyckiej. Był synem Jakuba.

S. wpisał się na Uniw. Krak. w semestrze letnim 1440, wpłacając tylko poł. opłaty immatrykulacyjnej, co wskazuje, że pochodził z niezbyt zamożnej rodziny. Bakałarzem sztuk wyzwolonych został 7 V 1442 (do zapisu dodano później Konicz), a magistrem w semestrze zimowym 1444/5, razem z Marcinem z Żurawicy, zwanym Królem. Po zakończeniu nauki był przez kilkanaście lat profesorem Wydz. Artium Uniw. Krak., m.in. w r. 1444 przepisał krakowskie „Quaestiones disputatae super octo libros Topicorum Aristotelis”. W r. 1448 był rektorem szkoły parafialnej przy kościele św. Szczepana w Krakowie. Dn. 31 V 1453 z prezentacji podkomorzego krakowskiego Piotra Szafrańca z Pieskowej Skały, po rezygnacji magistra Mikołaja z Łąki Siedleckiej, otrzymał altarię św. Bartłomieja w katedrze krakowskiej; beneficjum zatwierdził bp krakowski kard. Zbigniew Oleśnicki. Przypuszczalnie ta godność altarysty była jednak dzielona ze Stanisławem z Zawady, gdyż 3 XII 1464 zrezygnował on ostatecznie z tej prebendy, właśnie na korzyść S-a. W semestrze letnim 1455 pełnił S. urząd dziekana Wydz. Artium. Dn. 28 V 1457 był plebanem w Czchowie i wystąpił jako rozjemca w sporze o spadek po scholastyku krakowskim Kasprze Rokenbergu. Z uszkodzonego listu S-a do nieznanego adresata, zachowanego w kodeksie Biblioteki Jagiellońskiej, posiadanym lub użytkowanym przez niego, można wnioskować, że z upoważnienia archidiakona krakowskiego był on wizytatorem plebanów w Łęczyckiem i spodziewał się jakiegoś beneficjum w Brzezinach, ale miał kłopoty z plebanem swojej rodzinnej miejscowości. W r. 1463 wspólnie ze Stanisławem z Szadka był prepozytem Kolegium Większego i miał opiekę nad biblioteką tego Kolegium oraz wpływ na formowanie się księgozbiorów bibliotek Uniw. Krak. Studia teologiczne podjął na początku l. sześćdziesiątych, uzyskując stopień bakałarza biblijnego, a 3 XII 1464 był już bakałarzem teologii. Przed r. 1469 został kanonikiem w kolegiacie św. Floriana na Kleparzu. Doktorem teologii i profesorem Wydz. Teologii Uniw. Krak. został 21 VI 1471; profesorem tego wydziału był zapewne do śmierci. Brak informacji o działalności dydaktycznej i naukowej S-a poza wiadomością, że korzystał z rękopisu dzieła „Lectura cum dubitationibus super Evangelium s. Matthaei” Benedykta Hessego z Krakowa (zachowanego w zbiorach B. Jag.).

S. aktywnie uczestniczył w życiu uczelni, m.in. był obecny w l. 1471–3 przy przyjęciu na rzecz uniwersytetu testamentów kaszt. sandomierskiego Jana Hinczy z Rogowa i rektora Jana z Dąbrówki, występował też w r. 1480 w akcie fundacji Bursy Prawników przez Jana Długosza. T.r. za rektoratu Jana Bebera z Oświęcimia był S. jego doradcą; w tym czasie był także współarbitrem w sądzie rektorskim. Rektorem Uniw. Krak. został w semestrze zimowym 1481/2 i ponownie od 4 II 1490, po śmierci pełniącego tę godność Bernarda z Nysy, wybrany już na cały semestr letni. W r. 1488 pełnił funkcję prowizora Bursy Ubogich. W r. 1485 był altarystą i kaznodzieją ołtarza Wszystkich Świętych w katedrze wawelskiej, od r. 1488 kanonikiem katedralnym krakowskim, a w r. 1490, kiedy bp krakowski Fryderyk Jagiellończyk powołał kolegiatę przy kościele Wszystkich Świętych w Krakowie, S. otrzymał w niej kanonię lub raczej altarię.

Źródła podają, że S. pożyczał kolegom uniwersyteckim pieniądze. Posiadał zapewne zasobną bibliotekę, z której zachowały się w Bibliotece Jagiellońskiej trzy kodeksy o treści filozoficznej i teologicznej oraz prawdopodobnie jeszcze jeden rękopis teologiczny. Bibliotece benedyktynów na Łysej Górze podarował w r. 1463 kodeks z kazaniami Stanisława ze Skarbimierza. S. zmarł 10 IX 1492.

 

Catalogus codicum manuscriptorum medii aevi Latinorum qui in Bibliotheca Jagellonica Cracoviae asservantur, Wr. 1980–8 I–IV, Kr. 2000 VII; Kaczmarczyk, Catalogus diplomatum Univ. Crac., s. 77, 86; Wisłocki W., Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kr. 1877–81; – Pietrzyk Z., Poczet rektorów Uniwersytetu Jagiellońskiego. 1400–2000, Kr. 2000 s. 101; – Markowski M., Pierwsi bakałarze i doktorzy teologii Uniwersytetu Krakowskiego, „Przegl. Tomistyczny” T. 6–7: 1997 s. 254, 277, 298–9; tenże, Spis osób dopuszczonych do wykładów i do katedry na Wydziale Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w XV w., Mater. do hist. filoz. średniowiecznej w Pol., IV 169, 173; – Dzieje UJ, I; Hist. B. Jag.; Karbowiak A., Dzieje wychowania i szkół w Polsce, Pet. 1904 II 150–1; Kowalczyk M., Przyczynki do biografii Henryka Czecha i Marcina Króla z Żurawicy, „Biul. B. Jag.” R. 21: 1971 s. 89, 91; Markowski M., Burydanizm w Polsce w okresie przedkopernikańskim, Wr. 1971; tenże, Dzieje Wydziału Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w latach 1397–1525, Kr. 1996; [Skowron C.] Sachetnik A., Ołtarz z krucyfiksem królowej Jadwigi w katedrze wawelskiej, „Analecta Cracoviensia” T. 20: 1988 s. 338; Szafarkiewicz M., Stanisław z Zawady. Rys biograficzny, „Acta Mediaevalia” T. 4: 1983 s. 86; Zawadzki R. M., Spuścizna pisarska Stanisława ze Skarbimierza, Kr. 1979; Zawodzińska C., Pisma Stanisława ze Skarbimierza, pierwszego rektora UJ, w kodeksach Biblioteki Jagiellońskiej, „Roczniki Bibliot.” R. 4: 1960 s. 309; – Acta rectoralia; Album stud. Univ. Crac., I 96, 248, II 1; Cod. Univ. Crac., II–III; Conclusiones Univ. Crac.; Hornowska–Zdzitowiecka-Jasieńska, Zbiory rękopiśmienne, s. 112, 328; Kod. mogilski; Kod. m. Kr., III 616; Księga promocji Wydz. Sztuk Uniw. Krak.; Przybyszewski, Wypisy źródł. do dziej. Wawelu, I; Statuta nec non liber promotionum, s. 34, 36, 46; – B. Jag.: rkp. 1260.

Marian Zwiercan

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Mikołaj Kopernik

1473-02-19 - 1543-05-21
astronom
 

Andrzej Krzycki h. Kotwicz

1482-07-07 - 1537-05-10
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.