INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Tadeusz Sulistrowski h. Lubicz  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sulistrowski Tadeusz h. Lubicz (ok. 1745–1791), szambelan, konsyliarz Rady Nieustającej, poseł sejmowy.

Był wnukiem Krzysztofa Franciszka (zob.), synem Michała (zm. krótko przed 6 III 1761), od 7 (8) IX 1744 stolnika oszmiańskiego, star. łoździejskiego (1747–56), i Joanny (Johanny) z Billewiczów (zm. po 24 IV 1770 a przed lub w 1790), ciwunówny pojurskiej i starościanki wojniuckiej, bratem Ignacego.

Dn. 6 IX 1764 S., bez żadnego tytułu, podpisał z pow. oszmiańskim elekcję Stanisława Augusta. Przystąpił do konfederacji barskiej (zapewne z pow. oszmiańskim), jednak już 29 X 1768 po kapitulacji konfederatów lit. podpisał w Nieświeżu wymuszony reces. Toczył (co najmniej do r. 1770 wspólnie z matką i bratem) spory o majątki; sejm z l. 1773–5 powołał cztery komisje do rozsądzenia jego spraw: z wojszczycem starodubowskim Franciszkiem Chomskim, z Bernardem Zbrożkiem (Zbrożką), star. latowskim (o egzempcję folwarku Żukowszczyzna), o sukcesję po starościnie uświackiej Katarzynie z Rudominów Ogińskiej, oraz z ks. Antonim Bagińskim i Ludwiką z Sulistrowskich Woyniną, ciotką S-ego. W r. 1775 lub 1776 został S. szambelanem królewskim (był nim już 13 II 1776) i z tym tytułem posłował z pow. oszmiańskiego na sejm 1776 r.; w Warszawie mieszkał w kamienicy Dolfusa przy ul. Freta. Dn. 23 VIII t.r. podpisał akt konfederacji generalnej Obojga Narodów. Na sejmie został na sesji prowincjalnej obrany sędzią sejmowym, wszedł też do reaktywowanego sądu ultimae instantiae w sprawie między Radziwiłłami a obywatelami Rzpltej. W r. 1780 zamierzał ponownie posłować na sejm z pow. oszmiańskiego, jednak woj. wileński Karol Radziwiłł postanowił poprzeć innych kandydatów. S. był w l. 1781–2 asesorem, przydanym przez króla do asesorii lit.

Promowany w r. 1782 do funkcji poselskiej przez króla i zapewne też przez Radziwiłła (prosił go o to 31 V t.r.), S. został znowu posłem z pow. oszmiańskiego. Sejm powołał go 1 X do komisji do egzaminowania Rady Nieustającej (RN), a podczas głosowania 3–5 X wybrano go do RN na kadencję 1782–4. Tuż przed 14 XI 1784 został kawalerem Orderu Św. Stanisława (u S. Łozy błędnie: 1786). Ponownie obrany konsyliarzem RN na sejmie 1786 r., wszedł w skład Dep. Sprawiedliwości, brał jednak niewielki udział w pracach RN. Po uchwaleniu przez Sejm Wielki aukcji wojska S., «w ufności, że wojska najmniej sześćdziesiąt tysięcy aktualnie kompletować się będzie», przekazał 10 XII 1788 w Wilnie na ten cel 9 tys. złp.; w przypadku zwiększenia liczby wojska do 100 tys. obiecywał powiększyć swą ofiarę. Dn. 30 V 1789 Sejm Wielki powołał S-ego w skład komisji dla określenia dochodów z dóbr ziemskich w repartycji oszmiańskiej (pow. oszmiański).

S. odziedziczył znaczne, lecz obciążone długami dobra w pow. oszmiańskim; główną jego rezydencją był Wiszniew, gdzie z jego inicjatywy wzniesiono ok. r. 1780 murowany parterowy dwór, z trójosiowym dwukondygnacyjnym ryzalitem (przebudowany w stylu neogotyckim przez wnuka, Edmunda, został zniszczony w czasie pierwszej wojny światowej). S. z żoną ufundował tam klasycystyczny kościół paraf. p. wezw. św. Tadeusza, wzorowany na katedrze wileńskiej, zaplanowany jako mauzoleum Sulistrowskich (ukończony w l. 1811–20). Do r. 1790 zdołał spłacić niemal wszystkie długi. Uczestniczył w licznych procesach majątkowych; wg spisanego 1 V t.r. w Wiszniewie testamentu (uzupełnionego 25 V 1791 i wniesionego do ksiąg ziemskich oszmiańskich 19 IX t.r.) miał oprócz Wiszniewa: Komaje z przynależnościami, Żukowszczyznę, Koziniec, Czerniaty, Jarzew i Lenczowszczyznę, a także pałac (kupiony od Jerzego Antoniego Jodki, marsz. lidzkiego) oraz dworek w Wilnie; posiadał także sumy zastawne. Zmarł 15 IX 1791 w Wiszniewie, pochowany został w kościele paraf. w Komajach.

Z małżeństwa zawartego 5 III 1777 w Wilnie w kościele św. św. Janów (pobłogosławionego przez bp. wileńskiego Ignacego Massalskiego) z Brygidą (Brygittą) Joanną z Łopacińskich (1759–1814), córką Mikołaja Tadeusza Łopacińskiego (zob.) i Barbary z Kopciów, pisarzówny lit., miał S. syna Józefa (zm. 1815), żonatego ze starościanką miadziolską Karoliną z Przeuskich, szambelana (kamerjunkra) cara Aleksandra I, oraz dwie córki: Barbarę, od r. 1799 żonę Daniela Olszyny Buczyńskiego, cześnika oszmiańskiego, i Rozalię (zm. 1833), od ok. r. 1804 żonę Wincentego Bortkiewicza, wicemarsz. pow. zawilejskiego.

 

Boniecki, II 224–5, XV 382, Uzup. 168; Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1697–1794, Red. A. Rachuba, W. 2004; Łoza, Kawalerowie; PSB (Łopaciński Mikołaj Tadeusz); Rąkowski G., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, W. 1997; Słown. Geogr. (Liszków, Łoździeje, Wiszniew); Uruski, IX 358; Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, Spisy, Red. A. Rachuba, W. 2004 I; Wolff, Kniaziowie lit.-rus., s. 246: Żychliński, IV 155, 203, V 321; – Aftanazy, Dzieje rezydencji, IV; Czaja A., Między tronem, buławą a dworem petersburskim. Z dziejów Rady Nieustającej 1786–1789, W. 1988; Dumin S. i in., Ciechanowieccy herbu Dąbrowa, W. 1997; Hauser Z., Śladami Karłowiczów, „Spotkania z Zabytkami” 2002 nr 8 s. 12; Jankowski C., Powiat oszmiański. Materiały do dziejów ziemi i ludzi, Pet. 1896 I 227, 351; Kościałkowski S., Antoni Tyzenhauz podskarbi nadworny litewski, Londyn 1971 II; – Diariusz sejmu ordynaryjnego pod związkiem konfederacji generalnej Obojga Narodów agitującego się, W. 1776 s. 44; Diariusz sejmu ordynaryjnego i wolnego zaczętego w Warszawie Roku 1782 [W. 1782] s. 6–8, 12, 22; Diariusz sejmu wolnego ordynaryjnego warszawskiego sześcio-niedzielnego, [W. 1782/3] s. 8, 19–23, 34, 145, 153; Materiały do konfederacji barskiej r. 1767–1768, Wyd. S. Morawski, Lw. 1851 I 269; Mémoires du roi Stanislas-Auguste, II; Vol. leg., VII 230, VIII 753–5, 836, 870, IX 31, 89; Zbiór mów i pism niektórych w czasie sejmu stanów skonfederowanych, Wil. 1789 III 345–6; – Kalendarz wileński na rok 1792, [Wil. 1791]; „Kur. Lit.” 1761 nr 10; – AGAD: Arch. Radziwiłłów, Dz. II ks. 69/11 s. 391, Dz. V nr 15352, 15357, Zbiór mater. różnej proweniencji, sygn. 303 s. 202 nr 1007; B. Czart.: rkp. 698 s. 993–5; B. Jag.: rkp. 5344 t. IV k. 167v; B. Nauk PAU i PAN w Kr.: rkp. 1175 (diariusz plebanów komajskich); Rossijskij gosudarstvennyj archiv drevnich aktov w Moskwie: F. 389 (Metryka Lit.) op. 1 nr 172 s. 824–5, nr 173 s. 167–8, nr 183 s. 318–19, 420–1; – Informacje Mariusza Machyni z Kr. na podstawie: Nacjal’ny histaryčny archiŭ Belarusi w Mińsku, F. 1732 (księgi grodzkie oszmiańskie), inw. 1 nr 9 k. 549–50v, nr 10 k. 6–7v, nr 11 k. 751–2v, 1069–9v, nr 12 k. 14–4v, 83–5v, nr 13 k. 180–v, 407–8v, nr 45 k. 419–20v, nr 53 k. 106–7v, 179–9v, k. 312–2v, 326–7v, 334–4v, F. 1776 (księgi ziemskie oszmiańskie), inw. 1 nr 6 k. 798–805.

Andrzej Haratym

 
 

Powiązane artykuły

 

Księstwo Warszawskie

Po pokonaniu – w grudniu 1805 roku – armii austriacko-rosyjskiej pod Austerlitz (Sławkowo na Morawach) cesarz Napoleon I zawarł pośpiesznie pokój z Austrią, rezygnując z kontynuowania......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Chrzciciel Śniadecki

1756-08-29 - 1830-11-09
astronom
 

Marcin Józef Peszka

1767-02-19 - 1831-09-04
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Mikołaj Czapski

1753-09-08 - 1833-06-13
generał wojsk koronnych
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.