INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Zygmunt Rościszewski     

Zygmunt Rościszewski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1989-1991 w XXXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rościszewski Zygmunt (1847–1887), agro- i zootechnik, docent rolnictwa Instytutu Weterynaryjnego w Dorpacie. Ur. 19 III w Warszawie; o rodzicach i pochodzeniu brak danych.

Początkowo R. naukę pobierał w domu rodzicielskim, a następnie w gimnazjach w Warszawie i Suwałkach. W wieku 17 lat wziął udział w powstaniu styczniowym w l. 1863–4, w walce stracił prawą rękę i został zesłany na dwa lata na Sybir. Do kraju powrócił w r. 1867 i poświęcił się agronomii. Po odbyciu dwuletniej praktyki rolniczej wstąpił w r. 1869 do Akademii Rolniczej w Pruszkowie (Proskau) koło Opola, którą ukończył z odznaczaniem, równocześnie specjalizując się tam u H. Settegasta z owczarstwa i wełnoznawstwa. Po krótkim okresie pouczelnianej praktyki rolniczej na Śląsku i w Królestwie kontynuował od r. 1873 rolnicze studia w Lipsku, doktoryzując się w r. 1875 u Rudolfa Leuckarta na podstawie rozprawy Zur Kenntnis der Dignathie („Virchow’s Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin” Bd 64: 1875, odb., Berlin 1875). Bezpośrednio z Lipska został powołany na Katedrę Zootechniki Wyższej Szkoły Rolniczej im. Haliny w Żabikowie pod Poznaniem. W tym czasie przełożył na język polski i wzbogacił własnymi przypisami znakomite na owe czasy dzieło Juliusza Kühna „Najodpowiedniejsze zasady żywienia bydła rogatego” (P. 1876).

Po zamknięciu przez rząd pruski szkoły żabikowskiej R. w r. 1876 na wezwanie prezesa Galicyjskiego Tow. Gospodarskiego (GTG) Adama Sapiehy przeniósł się do Lwowa i objął redakcję „Rolnika”, organu GTG. Prócz tego studiował na Uniw. Lwow. botanikę u Teofila Ciesielskiego i zoologię u Szymona Syrskiego oraz wykładał krótko nauki przyrodnicze na inżynierii lądowo-wodnej Szkoły Politechnicznej Lwowskiej. Obowiązki rodzinne zmusiły go jednak do pracy w żeńskich szkołach średnich i szerokiej działalności publicystycznej. Drukował wiele artykułów na tematy rolnicze i ogólnoprzyrodnicze w czasopismach lwowskich i warszawskich. Nie mogąc doczekać się płatnego stanowiska w wyższym szkolnictwie we Lwowie, z powodu trudności materialnych wrócił ponownie do praktycznego rolnictwa, podejmując się prowadzenia obór zarodowych i owczarń zarówno w Galicji, jak i Królestwie; zwłaszcza w zakresie owczarstwa znalazł szerokie uznanie jako doskonały wełnoznawca i selekcjoner. Dopiero w r. 1886, na rok przed śmiercią, powołano go na docenturę z zakresu gospodarstwa wiejskiego w Instytucie Weterynaryjnym w Dorpacie i powierzono prowadzenie wykładów z botaniki, mineralogii, encyklopedii rolnictwa i łąkoznawstwa.

R. posiadał gruntowną wiedzę nie tylko z hodowli i rolnictwa. Z tych dziedzin, a także uprawy roślin, chemii rolniczej, weterynarii, zoologii i ogólnoprzyrodniczej ogłosił 54 prace nie licząc sprawozdań, krytyk i kronik. Publikowal przede wszystkim w prasie specjalistycznej: w „Ziemianinie”, m. in. Kilka słów o płodozmianie (1870 nr 28, 29), Wskazówki praktycznego zastosowania sztucznych nawozów (1870 nr 39, 40), Krytyczny pogląd na nowsze teorie hodowli (1875 nr 12, 13), w „Kosmosie”, m. in. Nieco o zapłodnieniu u ssących (R. 1: 1876 s. 326–40, 369–82, odb., Lw. 1876), w „Korespondencie Rolniczym, Handlowym i Przemysłowym”, m. in. cykl artykułów Postęp i racjonalność w naszym rolnictwie (1879 nr 7–19), a także w „Gazecie Rolniczej” w l. 1872–86, „Hodowcy” w l. 1886–7, „Kurierze Rolniczym” w r. 1886. Pisał też do „Biblioteki Warszawskiej” w l. 1876–7, „Wieku” w r. 1876, „Tygodnika Lwowskiego” w l. 1876–7, „Szkoły” w r. 1877, „Wędrowca” w r. 1886, „Przeglądu Krytycznego”, „Ruchu Literackiego”. Zmarł na gruźlicę 4 XI 1887 w Dorpacie i tam został pochowany.

R. był żonaty, miał troje dzieci, w tym synów, którzy studiowali w Dorpacie: Walenty (ur. 1869) na uniwersytecie chemię i Zdzisław (ur. 1873) w Instytucie Weterynarii weterynarię.

 

Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w., IX (częściowo błędna bibliogr.); Album Academicum der Kaiserlichen Universität Dorpat, Dorpat 1889; Kośmiński, Słown. lekarzów; Millak, Słown. lekarzy wet. (błędne miejsce ur.); – Hist. Nauki Pol., IV; Wachowski M., Szkoła żabikowska – studium z zakresu historii i nauczania rolniczego w Poznańskiem, Studia i Mater. z Dziejów Nauki Pol., S. B, W. 1959 z. 2 s. 109; – Wspomnienia pośmiertne i nekrologi z r. 1887: „Bibl. Warsz.” t. 4 s. 498, „Czas” nr 201 (błędny rok ur. oraz dzień i miesiąc zgonu), „Nowa Reforma” nr 258, 263, „Przegl. Lek.” R. 26 nr 47 s. 640 (błędne miejsce i rok ur.) „Przegl. Wet.” R. 2 nr 12 s. 286–7 (błędne miejsce i rok ur.), „Wszechświat” T. 6 nr 51 s. 801–3 (A. St., fot.) i z r. 1889: „Roczniki Tow. Przyjaciół Nauk Pozn.” t. 16 s. 798.

Stanisław Sroka

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.