INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stefan z Aleksandrowic (Lexandrowic)  

 
 
2 poł. XIV w. - 1346
Biogram został opublikowany w latach 2004-2005 w XLIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stefan z Aleksandrowic (Lexandrowic) (zm. 1346), kanonik krakowski, pleban w Bierutowie, notariusz książąt śląskich: Henryka II (IV) głogowskiego, Bolesława oleśnickiego i Konrada I namysłowskiego.

O pochodzeniu S-a wiadomo niewiele. Wywodził się zapewne ze śląskiej rodziny szlacheckiej, miejscowości, z której się pisał, nie można jednak zidentyfikować. Źródła śląskie wymieniają jeszcze dwóch jego braci: Jascho (Jescho) Jachensteina i Piotra.

Po raz pierwszy S. pojawił się w źródłach w r. 1312 jako notariusz ks. głogowskiego i poznańskiego Henryka. Możliwe, że jednocześnie sprawował też funkcję książęcego kapelana. Po usamodzielnieniu się młodszych braci Henryka i podziale księstwa głogowskiego S. przeszedł do pracy w kancelarii ks. oleśnickiego i gnieźnieńskiego Bolesława, gdzie w r. 1313 występował z tytułem protonotariusza. Z kancelarią oleśnicką nie związał się jednak na długo, już bowiem w r. 1317 wymieniany był wśród pracowników kancelarii ks. namysłowskiego Konrada. O wysokiej pozycji S-a w kancelarii namysłowskiej zdaje się świadczyć powierzenie mu sporządzenia aktu ugody kończącej spór o sukcesję oleśnicką między ks. namysłowskim Konradem a ks. brzesko-legnickim Bolesławem III, zawartej w Krakowie 10 VIII 1324 z inicjatywy króla Władysława Łokietka. Ugoda nie była korzystna dla Konrada, który utracił dzielnicę namysłowską; wkrótce potem S. odszedł z jego kancelarii, co być może wiązało się z jej reorganizacją lub, co bardziej prawdopodobne, z rolą jaką odegrał w zawieraniu ugody.

Od r. 1326 poświadczony był S. jako pleban w Bierutowie koło Oleśnicy i posiadał to beneficjum do śmierci. Dn. 1 XII t.r. na suplikę Władysława Łokietka otrzymał ekspektatywę na kanonię krakowską; nie wiadomo jednak, kiedy wszedł w jej posiadanie. Z tytułem kanonika krakowskiego występował dwukrotnie w r. 1337. W marcu t.r. ufundował altarię NMP w kościele paraf. w Bierutowie. Akt ten potwierdził Bolesław III osobnym dokumentem 30 III t.r. Na uposażenie owego ołtarza S. przeznaczył dochody z czynszu ze wsi Smarchowice koło Namysłowa, który zgodnie z poczynioną wcześniej umową miał zakupić od Borugiusza z Włostowa za sumę 73 grzywien i 16 (8 skojców) gr praskich. Transakcja została sfinalizowana i spisana przez notariusza publicznego Bartłomieja, syna Dietricha (19 IV). Z uzyskanych dochodów w wysokości 10 grzywien S. zapisał 8 grzywien na utrzymanie altarzysty ołtarza Mariackiego, a pozostałe dwie przeznaczył jako ofertorium z tego ołtarza dla każdorazowego miejscowego plebana. Prawo patronatu ołtarza po śmierci fundatora dziedziczyć miał najstarszy z jego braci, a po nim najstarszy z rodu. W r. 1339 Konrad odkupił Bierutów od Bolesława III i jego synów. Nie wiadomo, jak w tym okresie układały się stosunki między Konradem a jego byłym notariuszem; wydaje się, że nie były najlepsze, skoro zaraz po śmierci S-a książę zniósł przysługujące jego spadkobiercom prawo patronatu do ołtarza Mariackiego. Po raz ostatni S. wystąpił 13 I 1346 jako świadek w dokumencie bp. wrocławskiego Przecława z Pogorzeli; zmarł zapewne niedługo później.

 

Kowalski M. D., Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320–1382), Kr. 1996; – Heyne J., Dokumentierte Geschichte des Bistums und Hochstiftes Breslau, Breslau 1860 I 603; Kowalski M. D., O rzekomej wojnie beneficjalnej we Wrocławiu pomiędzy Kazimierzem Wielkim a Karolem IV, w: Cracovia–Polonia–Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu..., Kr. 1995 s. 296; Żerelik R., Dokumenty i kancelaria książąt głogowskich w latach 1250–1331, Wr. 1988 s. 115–16, 119, 122, 128–30; – Bull. Pol., I; Cod. Sil., XVI, XVIII, XXIX; Kod. Wpol., XI; Lehns- u. Besitzurkunden Schlesiens, II; Mon. Pol. Vat., III; Regesty śląskie, I.

Elżbieta Knapek

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz III Wielki

1310-04-30 - 1370-11-05
król Polski
 

Mikołaj Wierzynek młodszy

okolo przełomu XIII i XIV w. - 1368
kupiec
 

Wacław II Czeski

1271-09-27 - 1305-06-21
król Czech
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.