Lipiński Wojciech Karol (1922–1944), młodzieżowy działacz socjalistyczny, uczestnik ruchu oporu. Ur. 8 V w Sulejówku pod Warszawą, w rodzinie inteligenckiej o dawnych socjalistycznych tradycjach, był synem Karola i Marii z Rolników. Od r. 1930 mieszkał w Warszawie. Bardzo wcześnie stracił ojca (zm. w r. 1925) i był wychowywany przez starszych braci oraz matkę (zm. 1968). L. bardzo szybko rozpoczął działalność w socjalistycznych organizacjach młodzieżowych: w Czerwonym Harcerstwie, w Organizacji Młodzieży TUR i w szkolnej organizacji socjalistycznej «Spartakus». Kilkakrotnie musiał zmieniać szkołę, najdłużej jednak przebywał (od r. 1937) i największy wpływ wywarł w Gimnazjum im. Księcia Józefa Poniatowskiego na Żoliborzu w Warszawie. Rwał się do wszelkich bezpośrednich akcji, rozklejał afisze, roznosił ulotki, agitował w okresie wyborów samorządowych. Ta jego ruchliwość była powodem napiętnowania go kilkakrotnie w prasie Obozu Narodowo-Radykalnego (ONR) i «Falangi», gdzie nazwano go «bolszewikiem». Maturę uzyskał L. na tajnych kompletach gimnazjalnych podczas okupacji hitlerowskiej w Warszawie w r. 1941. Następnie studiował socjologię w Podziemnym Uniw. Warsz. W czasie okupacji L. początkowo pracował bardzo ciężko fizycznie jako ślusarz, potem jako kanalarz przy reperowaniu ścieków w Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (WSM), następnie jako roznosiciel ciastek, wreszcie ukończył korespondencyjne kursy spółdzielcze i był jednym z współtwórców i pracowników Warszawskiej Spółdzielni Księgarskiej.
Jednocześnie L. pracował w dziedzinie politycznej i samokształceniowej. Był typem działacza, któremu pogłębienie wiedzy potrzebne było dla rozszerzenia działalności politycznej. Stąd wielką wagę przywiązywał do nauki języków obcych. Od początku okupacji L. brał udział w działalności konspiracyjnej. Początkowo był związany z grupą socjalistyczną «Gwardia», ale największą rolę odegrał jako przywódca i organizator grupy młodzieży socjalistycznej «Płomienie», wydającej pismo pod tym samym tytułem (1942–4) i działającej głównie wśród akademickiej młodzieży w Warszawie. L. był redaktorem „Płomieni” i autorem dużej części artykułów, zwłaszcza wstępnych, oraz dotyczących problemów wychowawczych młodzieży współczesnej. Najbardziej znany artykuł L-ego to polemika z książką „Kamienie na szaniec”, jedną z najpopularniejszych książek z okresu okupacji, napisaną przez Aleksandra Kamińskiego, czołowego działacza harcerskiego. W polemice swojej L. zarzucał książce Kamińskiego całkowite zamazywanie problemów społecznych, podkreślał, że ideał wychowawczy reprezentowany przez jej bohaterów kształtował się w imię nie sprecyzowanych zupełnie celów ogólnie pojętej służby dla Polski.
L. jako przywódca grupy «Płomienie» wszedł 1 IX 1941 w skład Okręgowego Warszawskiego Komitetu Organizacji «Polscy Socjaliści» (PS) (późniejsza Robotnicza Partia Polskich Socjalistów RPPS) stanowiącej lewe skrzydło podziemnego ruchu socjalistycznego. W r. 1942 razem ze Stanisławem Rosieńskim redagował tajny socjalistyczny dwutygodnik informacyjny pt. „Wiadomości”. L. był także redaktorem pisma „Młodzież Socjalistyczna” (w r. 1944). Ponadto współpracował w tajnym postępowym piśmie literackim p. n. „Droga”, redagowanym przez Stanisława Marczak-Oborskiego, oraz z pismem młodzieży lotniczej pt. „Wzlot”, które ukazywało się pod redakcją Marii Kann w l. 1943–4 w Warszawie. Przez pewien czas był referentem politycznym Polskich Socjalistów w dzielnicy robotniczej na Starówce. Był też aktywnym członkiem Socjalistycznej Organizacji Bojowej. Brał udział w akcji podpalenia w r. 1942 niemieckiego parku samochodowego przy ulicy Jagiellońskiej na Pradze.
Dla pogłębienia kontaktów z młodzieżą wiciową L. udał się w r. 1944 na Lubelszczyznę, aby wziąć udział w terenowej konferencji. We wsi, w której się zatrzymał, nastąpiła obława żandarmerii i policji niemieckiej. Uznano go za podejrzanego i zabrano do więzienia na Zamku w Lublinie, gdzie został rozstrzelany przy likwidacji więźniów 22 VII 1944. L. był żonaty od r. 1941 z Ewą Grochowską, łączniczką akowską, studentką polonistyki i literatką, która poległa w powstaniu warszawskim w r. 1944.
Olszewicz, Lista strat kultury pol.; – Bartoszewski W., «Wzlot», „Stolica” 1957 nr 4; Hillebrandt B., Młodzieżowe grupy socjalistyczne w okresie okupacji hitlerowskiej, „Pokolenia” 1968 nr 3; Petryńska M., Pismo literackie młodych, Droga (1943–1944), „Pokolenia” 1965 nr 3; „Żoliborz-wczoraj, dziś, jutro”, W. 1970 (fot. po s. 192); – Dunin-Wąsowicz K., Leszek Raabe a grupa Płomienie, w: Leszek Raabe we wspomnieniach przyjaciół, W. 1963; tenże, Wspomnienia o grupie «Płomienie», „Pokolenia” 1962 nr 6 (fot); Kann M., Niebo nieznane, W. 1964; – Lipiński S., Wspomnienia o K. L-m, (rkp. w zbiorach K. Dunin-Wąsowicza).
Krzysztof Dunin-Wąsowicz