INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jan Heurich junior     
Biogram został opublikowany w latach 1960-1961 w IX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Heurich Jan, iunior (1873–1925), architekt. Ur. w Warszawie 16 VII, syn znanego architekta, Jana, i Bronisławy z Lilpopów. H. ukończył w Warszawie szkołę realną W. Górskiego (1889), następnie Akademię Sztuk Pięknych w Petersburgu, ze stopniem artysty architekta (1896). W l. 1897–9, dzięki stypendium «Grand Prix de Rome», zwiedził zachodnią Europę i północną Afrykę, zapoznał się z architekturą, muzeami i bibliotekami. Jesienią 1899 r. osiadł na stale w Warszawie i oddał się pracy architektonicznej. Tutaj zaprojektował m. in. budynek Biblioteki Publicznej przy ul. Koszykowej oraz gmach Tow. Higienicznego przy ul. Karowej. W l. 1907–10 wybudował dom Raczyńskich na pl. Małachowskiego, zniekształcony po wojnie przebudową. W gmachu tym H., nawiązując do świetnych tradycji warszawskiej architektury początków XIX w., dał jednocześnie rozwiązania nowe, przystosowane do wymagań wielkomiejskiej urbanistyki, które zużytkowali po latach twórcy Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej. W l. 1912–7 H. wzniósł przy zbiegu ul. Jasnej i Zgoda Bank Towarzystw Spółdzielczych, ozdobiony ogromnymi, rzeźbionymi orłami, tzw. dom Pod Orłami. W tym monumentalnym gmachu wystąpiły już tendencje konstruktywistyczne, przejawiające się w ujawnieniu szkieletu żelazo-betonowego, jako osnowy kompozycyjnej, oraz w dążeniu do prostoty i logiki konstrukcji. Zapoczątkowane wówczas nowoczesne pomysły rozwinął H. szeroko w swym ostatnim dziele – którego przedwczesna śmierć nie pozwoliła mu już wykończyć – w projekcie Muzeum Narodowego w Warszawie. Większość jednak prac H-a znalazła się poza Warszawą, na terenie b. Kongresówki, Grodzieńszczyzny, Wołynia i Podola, gdzie budował dwory, wille, pałace, kościoły, szkoły i inne budynki użyteczności publicznej. Chętnie zawsze nawiązywał do wzorów architektury rodzimej, interesował się budownictwem wiejskim, czerpał też z motywów sztuki zakopiańskiej.

Od r. 1900 H. wykładał w szkole B. Wiesiołowskiej, w szkole technicznej E. Świecimskiego (później W. Piotrowskiego), w cechu murarskim, w Szkole Technicznej Wawelberga i Rotwanda, w l. 1906–8 w Sekcji Technicznej Tow. Kursów Naukowych (późniejszej Wolnej Wszechnicy). Po wybuchu pierwszej wojny światowej miał cykl wykładów o zawodzie architekta na wyższych kursach architektonicznych. Brał udział w tłumaczeniu i opracowaniu podręcznika „Technik”, wydanego w l. 1905–8. Położył również zasługi na polu organizacji szkolnictwa artystycznego w ówczesnych trudnych warunkach politycznych; należał do założycieli Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, otwartej w r. 1904, oraz do organizatorów Wydziału Architektury nowo powstającej Politechniki Warszawskiej (1915). W tymże czasie zajmował się sprawą nauczania sztuk pięknych w szkołach średnich oraz opracowaniem projektu Rady Artystycznej, mającej krzewić wykształcenie artystyczne w kraju. Rozwijał poza tym ożywioną działalność organizacyjną i społeczną. Należał do zarządu Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej (1900–18), wchodził w skład Komitetu Tow. Zachęty Sztuk Pięknych (1904–8, 1914–6). W l. 1907–18 był członkiem redakcji działu architektury w „Przeglądzie Technicznym”. W l. 1913–8, jako prezes Koła Architektów, przyczynił się do jego rozkwitu. Z chwilą wybuchu pierwszej wojny światowej działał w Centralnym Komitecie Obywatelskim, jako przewodniczący Sekcji Budowlanej, aż do czasu rozwiązania Komitetu przez władze okupacyjne. W r. 1915 powołany został przez Zarząd m. st. Warszawy na członka prezydium Sekcji Budownictwa i był przewodniczącym Sekcji Architektury. W l. 1916–7, jako członek Rady Głównej Opiekuńczej, przewodniczył w Wydziale Budowlanym Rady. Zasiadał w Radzie Miejskiej (1916–9), należał do Rady Muzeum Narodowego w Warszawie (od 1916). W r. 1917 był dyrektorem Komisji Odbudowy Kraju. Z chwilą odrodzenia Polski, H., wyrzekając się na lat kilka własnej twórczości architektonicznej, kierował w r. 1918 referatem, a następnie departamentem sztuki w Min. Wyznań Rel. i Oświecenia Publ., inicjując natychmiastową opiekę nad niszczejącymi zabytkami sztuki. W grudniu 1918 r., z chwilą powstania Min. Sztuki i Kultury, H. mianowany w nim został szefem Sekcji Sztuk Plastycznych (12 XII), a następnie podsekretarzem stanu (27 I 1919). Po ustąpieniu ministra Z. Przesmyckiego w grudniu 1919 r. H. był faktycznym, a od 24 VII 1920 r. mianowanym kierownikiem Ministerstwa. Ze stanowiska tego ustąpił 11 VII 1921 r., z chwilą decyzji skasowania Ministerstwa. W r. 1922 był powołany na członka komitetu budowy gmachów szkolnych, w r. 1924 objął przewodnictwo w Radzie Artystycznej przy Magistracie Warszawy. W Wielkiej Encyklopedii Powszechnej Ilustrowanej zamieścił szereg życiorysów budowniczych i architektów polskich. Odznaczony był Krzyżem Komandorskim Odrodzenia Polski (2 V 1923). Żonaty z Marią Bobrowską, miał 2 synów i 2 córki. Zmarł H. w Warszawie 11 XII 1925 r.

 

Rzeźba i płaskorzeźba głowy w brązie w posiadaniu rodziny; – Thieme–Becker, Lexikon d. Künstler; Łoza, Architekci, s. 116–7, 352, 355–7, 364–6, 368, 374–5, 377, 379, 382–3, 385, 393, 395–6, 400–1, 405, 408, 412–3, 415, 419, 423, ilustr. nr 65, 67, 68; tenże, Rodziny polskie pochodzenia cudzoziemskiego osiadłe w Warszawie i okolicach, W. 1934 II; – Album sterników nawy państwa polskiego, W. 1929 s. 82–3; Łoza S., Szkice warszawskie, W. 1958; Minorski J., Próba oceny architektury polskiej 1918–39, „Architektura” 1953 nr 12 s. 306–8; Noakowski S., J. H., „Tyg. Ilustr.” 1926 nr 6 s. 101 (przedruk Noakowski S., Pisma, W. 1957); tenże, J. H. jako architekt-artysta, „Architektura i Budownictwo” 1926 z. 12 s. 3–16 (przedruk: Noakowski S., Pisma, W. 1957); Politechnika Warszawska 1915–25, Księga Pamiątkowa, W. 1925; Rogaczewski B., J. H. jako działacz społeczny, „Architektura i Budownictwo” 1926 z. 12 s. 17–21 (fot.); Zaniewicz M., Jaroszewski T., Bołdok S., J. H. – warszawski architekt przełomu XIX i XX w., „Stolica” 1953 nr 48 s. 13; – „Kur. Warsz.” 1925 nr 346 s. 4; „Rocz. Nauk.-Liter.-Artyst.” (Okręta), s. 290–1; Spraw. Komitetu Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w W. za 1925 r.

Maria Manteufflowa

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Jan Kacper Heurich senior

1834-06-21 - 1887-03-24 budowniczy
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Maria Czapski

1896-04-03 - 1993-01-12
pisarz
 

Bolesław Twardowski

1864-02-18 - 1944-11-22
arcybiskup lwowski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Edward Perkowicz

1886-10-27 - 1964-09-02
pułkownik WP
 

Izydor Kopernicki

1825-04-17 - 1891-09-24
antropolog lekarz
 

Bolesław Aleksander Sekutowicz

1881-08-19 - 1939-12-23
adwokat
 

Gustaw Simon

1878-11-25 - 1941
ekonomista
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.