INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Seweryn Ludkiewicz      Seweryn Ludkiewicz, wizerunek na podstawie fotografii.

Seweryn Ludkiewicz  

 
 
1882-01-20 - 1964-03-31
Biogram został opublikowany w 1973 r. w XVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Ludkiewicz Seweryn (1882–1964), prezes Państwowego Banku Rolnego, minister rolnictwa i reform rolnych. Ur. 20 I w Poniewieżu na Litwie, był synem właściciela ziemskiego Feliksa i Antoniny z Bukowskich, bratem Zdzisława Antoniego (zob.) i Adama (zob.). Ojciec L-a uczestniczył w powstaniu styczniowym, w związku z czym został zesłany na Syberię, gdzie w Tomsku skończył studia lekarskie i uzyskał doktorat medycyny. L. początkowo wychowywał się w majątku rodziców Kaukle w pow. poniewieskim. Po ukończeniu szkoły realnej w Libawie studiował nauki przyrodnicze i geograficzne na Politechnice Lwowskiej, UJ i w Paryżu, ale studiów nie ukończył ze względu na zły stan zdrowia (gruźlica kości). Już w latach gimnazjalnych zetknął się z działaczami niepodległościowymi i socjalistycznymi, związanymi z Józefem Piłsudskim. Miał powiązania ze «Strzelcem». Po złożeniu egzaminu nauczycielskiego w Petersburgu (1908) był – wraz z S. Narutowiczem – jednym z organizatorów progimnazjum prywatnego w Telszach na Żmudzi. Być może już wtedy wstąpił do masonerii, z którą związany był przez długie lata. O jego działalności masońskiej nic jednak nie wiemy. Od 1 IX 1909 do 1 IX 1912 L. pracował jako nauczyciel w progimnazjum w Telszach. Dn. 1 IX 1912 wstąpił do redakcji wydawanego w Wilnie „Tygodnika Rolniczego”, którego był administratorem i współredaktorem do 1 IX 1915, kiedy to pismo przestało wychodzić. Od tego dnia podjął pracę w charakterze sekretarza (a później dyrektora) Tow. Rolników Poszkodowanych wskutek Działań Wojennych (byłych guberni: kowieńskiej, wileńskiej i grodzieńskiej) w Mińsku litewskim, a następnie w Piotrogrodzie. Równocześnie działał w Sekcji Sanitarnej Polskiego Tow. Pomocy Ofiarom Wojny. Po rewolucji październikowej i pokoju brzeskim kierował Polskim Tow. Powrotu na Litwę i Białoruś. W maju 1919 został aresztowany przez władze radzieckie.
Wymieniony przez władze polskie, wrócił L. do kraju w kwietniu 1920. Bezpośrednio po powrocie podjął pracę jako kierownik Biura Porad Komisji Polityki Osadniczej Związku Zawodowego Rolników i Leśników z wyższym wykształceniem w Warszawie. Równocześnie brał udział w przywróceniu do życia „Tygodnika Rolniczego”. Dn. 1 VI 1920 został kierownikiem Wydziału Rolnego Tow. Straży Kresowej. Od 1 XI 1920 był w charakterze dyrektora Departamentu Rolnictwa i Lasów oraz prezesa Centralnego Urzędu Ziemskiego członkiem I i II Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej. Funkcje te sprawował do 18 IV 1922, kiedy po przyłączeniu Wileńszczyzny do Polski został mianowany prezesem Głównego Urzędu Ziemskiego (GUZ). Jako prezes GUZ – w wywiadzie udzielonym w sierpniu 1922 – uznał za nierealną ustawę o reformie rolnej z r. 1920 i proponował, aby do momentu uchwalenia nowych przepisów reformę rolną opierać o dobrowolne porozumienia urzędów ziemskich z obszarnikami. Po upadku gabinetu W. Sikorskiego w dn. 26 V 1923, podał się do dymisji, gdyż jako zwolennik Piłsudskiego nie chciał i nie mógł współpracować z powstającym rządem Chjenopiasta.
W kwietniu 1924, wraz z W. Horzycą, A. Skwarczyńskim, A. Sujkowskim i innymi zwolennikami J. Piłsudskiego, założył organizację polityczną p. n. Konfederacja Ludzi Pracy. Był współredaktorem jej programu, zakładającego m. in. wzrost roli państwa w gospodarce kraju. Po przewrocie majowym wrócił 8 IX 1926 do służby państwowej i objął stanowisko wiceprezesa Rady Nadzorczej Państwowego Banku Rolnego (PBR), a 27 IX 1927 – prezesa PBR. W tym okresie bardzo przyczynił się do rozwoju działalności Banku. W dn. 5 II 1931 opracował i przesłał prezesowi Rady Ministrów projekt częściowej likwidacji zadłużenia rolniczego wielkiej własności poprzez parcelację sąsiedzką (tzw. oddłużeniową). W dn. 12 II t. r. Komitet Ekonomiczny Ministrów powołał pod przewodnictwem L-a komisję dla opracowania ustaw i zarządzeń w sprawie parcelacji oddłużeniowej. W oparciu o opracowania tej komisji wydano 12 III 1932 ustawę o ułatwieniu spłaty uciążliwych zobowiązań obciążających gospodarstwa rolne, zwaną «lex Ludkiewicz» („Dzien. Urzęd. RP” 1932 nr 25 poz. 221) oraz wiele innych rozporządzeń mających doprowadzić do oddłużenia wsi. L. w tym okresie wypowiadał się za parcelacją ziemi opartą o przesłanki ekonomiczne, a nie społeczne. W dn. 20 III 1932 został powołany na stanowisko ministra rolnictwa, przy czym kierował też nieobsadzonym resortem reform rolnych. Jako minister miał za zadanie doprowadzenie do połączenia obu urzędów w jedno Min. Rolnictwa i Reform Rolnych, zunifikowanie prac prowadzonych przez Ministerstwo Rolnictwa z działalnością Centralnego Komitetu Finansowo-Rolnego oraz przeprowadzenie akcji oddłużeniowej. Pierwsze dwa zadania zrealizował z dużym powodzeniem, natomiast przebieg akcji oddłużeniowej – mimo usiłowań L-a – nie przyniósł oczekiwanych rezultatów. Praktycznie bowiem oddłużenie odczuła w większym stopniu tylko wielka własność rolna korzystająca z kredytów w zorganizowanych instytucjach finansowych, nie odczuli jej natomiast drobnotowarowi rolnicy zadłużeni przede wszystkim u lichwiarzy.
W dn. 12 V 1933 L. odszedł ze stanowiska ministra rolnictwa i reform rolnych i powrócił jako prezes do PBR. W okresie od 4 VII 1935 do 11 II 1936 przejściowo pełnił też funkcje naczelnego dyrektora PBR. W dn. 12 V 1938 upłynęła druga pięcioletnia kadencja L-a jako prezesa PBR, w związku z czym został spensjonowany. Za swą działalność otrzymał Krzyż Komandorski Polonia Restituta. Od 12 V 1938 przeszedł na emeryturę.
L. ogłosił kilka artykułów na tematy bankowe i rolnicze. Do ważniejszych należały: Państwowy Bank Rolny i jego działalność („Na froncie gospodarczym 1918–1928”, W. 1928), Państwowy Bank Rolny („Przemysł i handel 1918–1928”, W. 1928), Zadłużenie i potrzeby kredytowe naszego rolnictwa („Pięć lat na froncie gospodarczym”, W. 1931 I), Z bieżących zagadnień polityki rolnej Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych („Rolnictwo” 1932/3, t. 2).
W czasie II wojny światowej znajdował się w bardzo ciężkiej sytuacji materialnej. Po powstaniu warszawskim przeniósł się do swej willi w Zalesiu, gdzie mieszkał już do śmierci. W końcu 1945 r. został prezesem Rady Krajowego Tow. Melioracyjnego w Warszawie. Na tym stanowisku pozostawał do likwidacji Towarzystwa w r. 1950. Działał też w Polskiej Young Men’s Christian Association (YMCA). Następnie żył z bardzo skromnej emerytury. Zmarł 31 III 1964 w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie. L. ożeniony był (od 15 XI 1921) z Niną Zadychajło Tkaczenko. Dzieci nie miał.

Peretiatkowicz A., Współczesna Encyklopedia Życia Politycznego, P. 1931; W. Ilustr. Enc. Gutenberga (uzupełnienia t. XXI); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; – Bełcikowska A., Stronnictwa i związki polityczne w Polsce, W. 1925 s. 817; Ciepielewski J., Polityka agrarna rządu polskiego w latach 1929–1935, W. 1968; Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, (fot.); Knakiewicz Z., Deflacja polska 1930–1935, W. 1967; Księga pamiątkowa ogólnopolskiego Zjazdu Instytucji Oszczędnościowych, W. 1931 (fot.); Madajczyk Cz., Burżuazyjno-obszarnicza reforma rolna w Polsce 1918–1939, W. 1956 (pomylono tu Zdzisława Ludkiewicza z L-em); – Monitor Polski 1932 nr 66, 69; Wieś polska w latach wielkiego kryzysu 1929–1935. Materiały i dokumenty. Oprac. J. Ciepielewski, W. 1965 s. 47, 89–92; – „Czas” 1932 nr z 23 III; „Gaz. Roln.” 1932 s. 341; „Niepodległość” T. 18: 1938; „Pol. Gosp.” 1932 s. 362; „Tyg. Powsz.” 1964 nr 18; „Tyg. Roln.” 1932 nr 13-4 s. 125 (fot.); „Życie Warsz.” 1964 nr 80; – AAN: KEM t. 722, 1214 (różne memoriały i opracowania L-a), PRM (karty ewidencyjne pracowników Banku Rolnego); Arch. UJ: W. P. II 342; Składnica Akt Banku Rolnego, wykaz nr 63, t. 888 (akta personalne L-a); – Informacje L. Hassa, W. Ludkiewicza, A. Żabko-Potopowicza i H. Wierzejskiej.
Zbigniew Landau

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Adam Julian Ludkiewicz

1885-07-11 - 1958-07-08 inżynier metalurg
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Anatol Stern

1899-10-24 - 1968-10-19
krytyk literacki
 

Franciszek Bujak

1875-08-16 - 1953-03-21
historyk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Juliusz Marcin Edward Machlejd

1866-11-22 - 1936-11-15
pastor
 

Edward Pawłowicz

1837-03-30 - 1895
nauczyciel
 

Ignacy Kurzyński

1899-07-30 - 1939
bankowiec
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.