INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław Badeni h. Bończa  

 
 
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Badeni Stanisław († 1824), sekretarz królewski i regent kancelarji mniejszej kor., h. Bończa. Był starszym synem Sebastjana, sędziego wielkorządów krakowskich i Marjanny z Lisowskich, a bratem znanego powszechnie Marcina. Wcześnie, bo mając podobno lat 19, wstąpił w r. 1765 w służbę Stanisława Augusta, w r. 1777 został jego szambelanem i w tymże roku występuje już jako sekretarz prywatnej kancelarji króla. Odtąd załatwiał on całą niemal korespondencję Poniatowskiego pod jego dyktandem, lub też z jego polecenia. Dzięki stosunkom swoim u dworu, wyrobił młodszemu bratu Marcinowi administrację dóbr stołowych litewskich po usunięciu Tyzenhausa. Urząd sekretarza królewskiego wymagał wielkiego zaufania, które B. umiał sobie zyskać przez swoją pracę i szczere przywiązanie zarówno u Stanisława Augusta »swego stworzyciela«, jak w jego otoczeniu. W r. 1780 był B. sekretarzem sejmowym i zarazem wydawcą diarjusza tegoż sejmu. Król nieraz powierzał mu drażliwe i delikatne misje, wymagające dużej zręczności, a dotyczące przeważnie rozdawnictwa urzędów i dostojeństw. W listach swoich zdawał mu król niejednokrotnie dokładną relację z rozmów politycznych. Dużo miejsca zajęła w tej korespondencji sprawa Dogrumowej, a zwłaszcza związana z nią osoba gen. Komarzewskiego, z którym B. pozostawał w najlepszych stosunkach. W okresach przedsejmowych jeździł sekretarz do województwa krakowskiego, jako zaufany króla, pilnować roboty sejmikowej. W r. 1782 rozwijał tam żywą działalność, pozostając w ścisłym kontakcie z wojewodą krakowskim, Piotrem Małachowskim i innymi dostojnikami. Stosownie do życzenia króla został obrany posłem z tegoż województwa, a w czasie sejmu wyznaczony na jednego z sędziów sejmowych. W r. 1784 dostał mandat z Krakowskiego po raz drugi; mimo poleceń Stanisława Augusta nie zabiegał już o tę funkcję w r. 1786. Bawiąc w Krakowskiem, B. zdawał królowi relacje z panujących tam nastrojów i uspokajał ludność co do obiegających pogłosek o ponownym rozbiorze. W lutym 1784 r., przy gorącem poparciu króla, poślubił Katarzynę Stadnicką, córkę Antoniego burgrabiego i podkomorzego krakowskiego. Po sejmie 1786 r. otrzymał B. order św. Stanisława, a w styczniu 1787 r. upragnioną i zdawna obiecywaną regencję kancelarji mniejszej koronnej, którą sprzedał w r. 1791 za pozwoleniem króla za 2000 czerw. zł. W czasie sejmu wielkiego przebywał B. na kuracji w Krakowskiem, interesując się żywo pracami nad konstytucją, za którą gorąco agitował w swem otoczeniu. Korespondencja B. z królem ciągnie się aż do jego wyjazdu z Grodna (1797). O dalszych losach B. brak wiadomości; umarł 14 IX 1824 r., osierocając trzy córki i czterech synów.

 

Tomkowicz, Z prywatnej korespondencji Stan. Augusta ze St. Badenim, »Czas« 1882, nr 94–6; Zaleski, Korespondencja Stan. Augusta z l. 1784 do 1792, Rocznik Tow. hist.-lit. w Paryżu 1870–1872; Smoleński, Ostatni rok sejmu wielkiego, Kr. 1897; W. Enc. Il.; Żychlinski, Złota księga, XVII; Boniecki; Pamiętniki Kajetana Koźmiana, P. 1858, 275; Dyaryusz seymu… 1780; Dyaryusz seymu… 1782; Dyaryusz seymu… 1784; Rkp. Czart. 655, 719, 720, 722, 919.

Red.

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Aleksander Wielopolski

1803-03-13 - 1887-12-30
polityk
 

Teofil Wolicki h. Nabram

1768-10-20 - 1829-12-21
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.