INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Witold Eugeniusz Orłowski      Witold Orłowski, wizerunek na podstawie fotografii Edwarda Hartwiga.
Biogram został opublikowany w 1979 r. w XXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Orłowski Witold Eugeniusz (1874–1966), profesor chorób wewnętrznych uniwersytetu w Kazaniu, UJ i Uniw. Warsz., twórca szkoły lekarskiej. Ur. 24 I (6 II) w Norwidpolach (pow. borysowski gub. mińskiej). Był synem Franciszka, zarządcy majątku Tukałły Milcz na Mińszczyźnie, i Pauliny z Onichimowskich, bratem Zenona (zob.). W r. 1882 rodzina przeniosła się do Wilna, gdzie O. ukończył II gimnazjum w r. 1891 ze złotym medalem. Od 5 kl. dorabiał korepetycjami. Wstąpił w r. 1891 do Wojennej Medycznej Akademii w Petersburgu, w listopadzie 1896 uzyskał stopień lekarza cum eximia laude i z nagrodą im. Iwanowa. Jako student, wraz z braćmi (Mieczysławem i Zenonem), opracował skrypt z wykładów chorób wewnętrznych profesora N. J. Sokołowa (Pet. 1894). W latach późniejszych uzupełniał wykształcenie w zakresie bakteriologii u S. P. Botkina i fizjologii narządu krążenia i narządów zmysłów u I. P. Pawłowa. O. objął posadę lekarza wolontariusza na szpitalnej klinice chorób wewnętrznych akademii w Petersburgu (24 XI 1896 – 2 III 1907), kierowanej przez profesora F. I. Pasternackiego, później przez docenta A. P. Fawickiego, następnie przez profesora W. N. Sirotinina. Doktorat medycyny uzyskał 12 III 1900 z pracy K voprosu o baktericidnych i raztvorjajuščich močevuju kislotu svojstvach urotropina i terapevtičeskom jego primenenii pri cistitach (Pet. 1900). W r. 1902 Pasternackij powierzył O-emu bezpłatne zarządzanie żeńskim oddziałem kliniki. Veniam legendi w zakresie chorób wewnętrznych otrzymał 27 VII 1903. Ponadto w letnich miesiącach od r. 1895 prowadził pracownię lekarską w zdrojowisku Essentuki na Kaukazie, później był pomocnikiem kierownika lekarskiego (1902) i lekarzem tegoż zdrojowiska (1903–4). Od r. 1903 prowadził praktykę lekarską w Petersburgu do r. 1907 i w Essentuki (1903–12). Z polskim piśmiennictwem lekarskim zapoznawał się już w czasie studiów. W r. 1901 był współzałożycielem Koła Lekarzy Polaków w Petersburgu i jego sekretarzem naukowym (1903–7); sprawozdania z działalności Koła zamieszczał w „Przeglądzie Lekarskim” (1902–7). Gdy zaś w r. 1907 Koło zostało przekształcone na samodzielny Związek Polski Lekarzy i Przyrodników w Petersburgu, O. został jego pierwszym honorowym członkiem. W r. 1905 w postępowej gazecie „Rossija” poruszył bezskutecznie sprawę wprowadzenia do szkół rosyjskich nauki języka polskiego, historii i literatury polskiej. Po pomyślnie odbytym konkursie O. został mianowany 15 III 1907 profesorem nadzwycz. ogólnej diagnostyki lekarskiej uniwersytetu kazańskiego. Kierownictwo kliniki szpitalnej objął 29 IV 1912. Profesorem zwycz. został 6 VII 1913. Usprawnił prace dydaktyczno-naukowe, urządził pracownie naukowe, opracował memoriał dotyczący rozbudowy klinik. Ponadto brał czynny udział w pracach wielu towarzystw lekarskich i społecznych. M. in. został członkiem zarządu Tow. Dobroczynności skupiającego Polaków i przyczynił się do usunięcia istniejących wewnątrz Towarzystwa konfliktów.

Podczas pierwszej wojny światowej, jako członek zarządu kazańskiej filii Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny, O. zorganizował w Kazaniu opiekę nad jeńcami i ewakuowanymi Polakami (m. in. 3 szkoły podstawowe, gimnazjum ośmioklasowe, kurs języka polskiego i literatury polskiej, kursy dla analfabetów, przytułki dla dzieci). Naukę w polskim języku prowadził O., jeńcy wojenni – profesorowie Uniw. Lwow. i UJ i in. Zorganizował też «Dom Polski» z polskim uniwersytetem ludowym i teatrem amatorskim oraz opiekę sanitarną. Podczas rewolucji 1917 r. został wybrany dodatkowo dyrektorem Szpitala Gubernialnego Ziemstwa Kazańskiego. Był prezesem Rady Lekarzy tego Szpitala i kierownikiem przyszpitalnej szkoły felczerskiej. Dzięki niemu powołano Radę organizacji polskich jednoczącą różne stronnictwa polityczne. O. został wybrany jej przewodniczącym, a także przedstawicielem polskiej ludności w Radzie Miejskiej. Na prośbę władz zorganizował popularne wykłady dla ludności z medycyny i higieny. Był współzałożycielem „Polskiego Miesięcznika Lekarskiego” w r. 1916 w Kijowie. W r. 1918 był członkiem Kazańskiego Urzędu Ziemskiego i powierzono mu opiekę nad medycyną ziemstwa. Podjął się zorganizowania działu sanitarno-lekarskiego w tworzącym się wojsku polskim w Rosji, zajmował się repatriacją Polaków do kraju. We wrześniu 1918 przeniósł się z Kazania do Tomska, gdzie prowadził wykłady jako etatowy docent oraz praktykę prywatną; działał również w miejscowym środowisku polonijnym. Nie przyjął proponowanego mu w maju 1919 stanowiska profesora zwycz. chorób wewnętrznych w nowo otworzonym uniwersytecie w Permie i w sierpniu t. r. udał się do Irkucka, chcąc utworzyć tam Szpital Czerwonego Krzyża i zorganizować wydział lekarski na uniwersytecie. Tam otrzymał wiadomość, że 12 VI 1919 został powołany na profesora zwycz. chorób wewnętrznych UJ z ważnością od 1 X 1919, na miejsce po Walerym Jaworskim.

Do kraju przybył O. statkiem dopiero 1 VII 1920. Na statku zorganizował szkółkę dla analfabetów, naukę dla polskich dzieci i wykłady popularne dla żołnierzy Dywizji Syberyjskiej, wracających do Polski. Wykłady w Krakowie rozpoczął w styczniu 1921. Porządkował klinikę, wznowił badania rozpoczęte w Kazaniu. Wyboru na dziekana na r. 1921/2 nie przyjął. Przez 2 lata był kierownikiem administracyjnym kliniki medycznej, chirurgicznej, okulistycznej i ginekologicznej. Na wniosek O-ego zwiększono ilość katedr chorób wewnętrznych. Na klinice wytwarzał atmosferę zaufania i pracy naukowej. Urządzał w klinice comiesięczne zebrania naukowe internistów krakowskich, które później przekształciły się w Koło Krakowskie Tow. Internistów Polskich, a co tydzień – posiedzenia kliniczne asystentów. Należał m. in. do zarządu oddziału Związku Harcerstwa Polskiego w Krakowie. W r. 1925 zorganizował I Ogólnopolski Zjazd Przeciwgruźliczy oraz I Zjazd Lekarzy i Działaczy Sanitarnych Samorządowych. Prowadził też praktykę prywatną.

Dn. 19 IX 1925 O. został mianowany profesorem zwycz. diagnostyki i terapii ogólnej chorób wewnętrznych Uniw. Warsz. po Kazimierzu Rzętkowskim i w styczniu 1926 objął I Klinikę chorób wewnętrznych, mieszczącą się w Szpitalu Św. Ducha przy ul. Elektoralnej. Dn. 27 IX 1927 został mianowany profesorem zwycz. patologii szczegółowej i terapii chorób wewnętrznych i kierownikiem II Kliniki po Antonim Gluzińskim, mieszczącej się w Szpitalu Dzieciątka Jezus. O. unowocześnił klinikę, organizując w niej szereg pracowni naukowych i diagnostycznych, przy czym wiele spośród nich było pierwszymi lub jednymi z pierwszych w Polsce, jak osobny oddział przemiany materii, pracownie biochemiczne, poradnia kardiologiczna i gabinet EKG, pracownia serologiczno-bakteriologiczna, poradnia przeciwgruźlicza, poradnia przeciwreumatyczna, kliniczna poradnia wychowania fizycznego, stacja krótkofalowa, pracownia doświadczalna na zwierzętach, nadbudowa kliniki do badań wpływu zjonizowanego górskiego powietrza na ustrój ludzki, gabinet urologiczny i in. Na tej klinice wytworzył również atmosferę naukową. Organizował z pracownikami kursy przy klinice dla lekarzy; pracownicy kliniki nauczali też na kursach w innych instytucjach. Z jego inicjatywy i wg jego wskazówek Państwowy Zakład Higieny urządził kurs medycyny tropikalnej. Jako dziekan w r. 1935/6 zreorganizował posiedzenia Wydziału, z jego też inicjatywy m. in. przesunięto zajęcia praktyczne w klinikach na ranne godziny. Rada powierzyła O-emu sprawę rozbudowy Wydziału i klinik. Pracował nad tym do r. 1946. Był m. in. prezesem Zarządu Głównego Tow. Internistów Polskich (1925–9), wiceprezesem (1930) i prezesem (1931) Tow. Lekarskiego Warszawskiego, do którego wprowadził ścisłą dyscyplinę i ducha naukowego.

Podczas drugiej wojny światowej O. kierował nadal kliniką, na której już od listopada 1939 prowadził tajne nauczanie studentów, intensywne szkolenie asystentów i badania naukowe. Przedstawił Radzie Wydziału tajnego uniwersytetu własny szczegółowy plan nauczania i plan rozbudowy Wydziału Lekarskiego. W marcu 1944 został wybrany na dziekana tajnego Wydziału Lekarskiego Uniw. Warsz. Po powstaniu warszawskim organizował szpital w Brwinowie, potem w Grodzisku Mazowieckim, a także kursy dla zgłaszających się studentów. Dn. 15 VII 1945 szpital wrócił do swej dawnej siedziby i w początkach grudnia t. r. O. mógł przystąpić do pełnej pracy dydaktycznej. Dn. 1 I 1948 został przeniesiony na emeryturę, a 12 IV t. r. mianowany profesorem honorowym szczegółowej patologii i terapii chorób wewnętrznych Wydziału Lekarskiego Uniw. Warsz. O. przyjął wówczas stanowisko ordynatora oddziału chorób wewnętrznych Szpitala Miejskiego nr 2 na Lesznie (dawniej Św. Łazarza) (15 VII 1949 – 30 IV 1957), dzięki czemu mógł kontynuować prace dydaktyczne i naukowe. Dn. 1 I 1956 został kierownikiem IV Zakładu Chorób Wewnętrznych Instytutu Doskonalenia i Specjalizacji Kadr Lekarskich (1956–60), a następnie ordynatorem oddziału wewnętrznego Szpitala Wojewódzkiego (1 V 1957 – 31 XII 1960), do którego zorganizowania przyczynił się. Z dn. 1 I 1961 ostatecznie przeszedł na emeryturę, ale nadal prowadził prace naukowe, przygotowywał nowe uzupełnione wydania swoich dzieł, redagował wydawnictwa.

O. ogłosił 207 prac w języku polskim, rosyjskim, niemieckim, francuskim, czeskim, bułgarskim, portugalskim, hiszpańskim. Podczas pobytu w Rosji znaczną większość prac publikował jednocześnie w wersji polskiej, rosyjskiej i niemieckiej. W swoich badaniach zajmował się całą medycyną wewnętrzną, najwięcej jednak uwagi poświęcał chorobom układu krążenia, przemiany materii, przewodu pokarmowego i gruźlicy. Tematyka jego ważniejszych prac dotyczyła chorób układu moczowego, samozatrucia w patologii chorób wewnętrznych („Przegl. Lek.” 1900, 1901), zasadowości krwi (tamże 1901, 1902, 1903), niedokrwistości złośliwej (tamże 1903), szkodliwości chlorku baru przy chorobach serca (tamże 1906), diagnostyki chorób wewnętrznych (tamże 1907), diagnostyki i patologii zapalenia wyrostka robaczkowego, którego metodę badania opracował („Lwow. Tyg. Lek.” 1911), diagnostyki schorzeń trzustki („Przegl. Lek.” 1911). Zajmował się leczeniem gruźlicy płuc sztuczną odmą opłucnową (którą jako pierwszy w Rosji wytworzył O. w r. 1912) i szczególnie patogenezą powstałej przy wytwarzaniu odmy rzucawki opłucnej (tamże 1913), cholesterynemią („Gaz. Lek.” 1914 i „Pol. Arch. Med. Wewnętrznej” 1923), badaniem wydzielniczej czynności żołądka u ludzi („Pol. Gaz. Lek.” 1925, 1927), do czego stosował cienki zgłębnik i sok z kapusty, wpływem soków jarzynowych na wydzielniczą czynność żołądka i znaczeniem jarzyn w dietetyce chorych („Pol. Arch. Med. Wewnętrznej” 1927, „Pol. Gaz. Lek.” 1927) i udowodnił, że soki jarzynowe, będąc silnym bodźcem wydzielniczym kwasu solnego, nie powinny być stosowane przy wrzodzie żołądka, a raczej w chorobach z niedokwaśnością. Interesował się ogólnymi zasadami postępowania w przewlekłych chorobach serca („Now. Lek.” 1927), leczeniem gruźlicy płuc sanokryzyną („Gruźlica” 1927), fizycznymi objawami gruźlicy płuc (w: „Gruźlica i jej zwalczanie” W. 1927). Badania nad patogenezą i fizjopatologią przewlekłej niewydolności krążenia („Pol. Arch. Med. Wewnętrznej” 1930, „Pol. Tyg. Lek.” 1950, 1952) pozwoliły O-emu w r. 1930 podważyć teorie H. Eppingera i wysunąć własną, że przewlekła niewydolność krążenia jest chorobą ogólnoustrojową, a zmiany w sercu mają charakter drugorzędowy, z czego wynika, że leczenie powinno obejmować cały ustrój. Opracował Próbę klasyfikacji chorób reumatycznych („Now. Lek.” 1932) uznaną przez Zjazd Przeciwgośćcowy, interesował się leczeniem zdrojowiskowym chorób gośćcowych („Lekarz Wojsk.” 1938), leczeniem dietetycznym w chorobach jelit („Wiad. Lek.” 1949), gruźlicą i jej powiązaniami z różnymi stanami ustroju („Wiedza Lek.” 1938, „Warsz. Czas. Lek.” 1938, „Pol. Gaz. Lek.” 1938, „Medycyna” 1938).

Obok prac badawczych ogłaszał O. prace dydaktyczne. Były to: Rukovodstvo k kliničeskomu izsledowaniju moči (Kazan 1910), Diagnostyka chorób wewnętrznych według wykładów… Witolda Orłowskiego w Kazaniu (Wyd. 2. Kr. 1924, Wyd. 3. Kr. 1926), Wzory historii choroby oraz badań laboratoryjnych… (Kr. 1921, Wyd. 2. Kr. 1923, W. 1930), Normy żywienia chorych w klinikach… (Kr. 1922), skrypty z wykładów klinicznych chorób wewnętrznych, których kilka wydań ukazało się w Krakowie i Warszawie w latach międzywojennych, Patologia i terapia szczegółowa chorób wewnętrznych (W. 1933–8 I–II), Szkic postępowania lekarskiego… (W. 1947, 1951, 1956, 1958, 1973), Zarys ogólnej diagnostyki lekarskiej (W. 1951, 1954, 1956). Podsumowaniem doświadczeń O-ego oraz autorów polskich i obcych było monumentalne dzieło, wielokrotnie wydawane Nauka o chorobach wewnętrznych, T. I: Narząd krążenia (W. 1947, 1950, 1955, 1958), T. II: Narząd oddychania (W. 1948, 1950, 1956), T. III: Gruźlica płuc (W. 1948, 1951), T. IV: Narząd moczowy (W. 1948, 1951, 1963), T. V: Narząd trawienia. Choroby przełyku i żołądka (W. 1949, 1951), T. VI: Narząd trawienia. Choroby jelit i otrzewnej (W. 1949, 1952), T. VII: Choroby wątroby i układu żółciowego (W. 1950, 1953, 1961), T. VIII: Gruczoły wydzielania wewnętrznego (W. 1957). Ogłaszał też wspomnienia o działalności Koła Lekarzy Polaków w Petersburgu („Arch. Hist. Med.” T. 27: 1964 nr 4), o tajnym nauczaniu medycyny w czasie okupacji niemieckiej („Pol. Tyg. Lek.” R. 1: 1946 nr 25) artykuły autobiograficzne („Arch. Hist. Med.” T. 28: 1965 nr 4, T. 29: 1966 nr 1–2, T. 30: 1967 nr 1, T. 31: 1968 nr 3/4), a także biograficzne.

O. w wielu swych ujęciach wyprzedzał panujące poglądy. Odchodził od statycznego pojmowania chorób, zastępując je badaniem procesów dynamicznych zachodzących w ustroju. Należał do pionierów patofizjologicznego i biochemicznego kierunku w klinicystyce chorób wewnętrznych. Inicjował prace doświadczalno-kliniczne, stosował metody statystyczne, organizował prace zespołowe do badania złożonych problemów. Jego klinika była pierwszą, która podjęła na szeroką skalę zespołowe badania wpływu zakwaszania na organizm ludzki, u niego też 16 osób prowadziło jednocześnie badania patogenezy przewlekłej niewydolności krążenia. Wprowadził do kliniki nowe metody leczenia lub badania fizycznego i biochemicznego, opracował własny sposób oznaczania cholesterolu we krwi. Stwarzając specjalistyczne pracownie, przyczynił się do rozwoju poszczególnych dyscyplin, zwłaszcza ftyzjatrii i reumatologii, położył duże zasługi w prowadzeniu społecznej akcji zwalczania tych chorób przez organizowanie poradni, oddziałów, kursów, zjazdów, towarzystw. Brał udział w opracowywaniu projektu ustawy przeciwgruźliczej w r. 1937. Wiele urządzeń kliniki O-ego znacznie przewyższało znane kliniki zagraniczne. Wytworzył własną szkołę naukową, która polegała na wyrobieniu myślenia lekarskiego, wyostrzeniu umiejętności spostrzegania zjawisk, opanowaniu podstawowych fizycznych metod badania, ujmowania organizmu ludzkiego jako całości przy stawianiu rozpoznania i stosowaniu terapii kontrolowanej (ze względu na możliwości różnej reakcji na leki). Wprowadzał nowe nazewnictwo, nowe pojęcia, dynamiczne ujmowanie procesów chorobowych. Surowy, zdyscyplinowany, pracowity i wymagający, uczył własnym przykładem. Lubił uczyć i od innych tego wymagał. Sam sprawdzał prace studentów i asystentów, czyniąc na nich poprawki i dopiski. Mówcą nie był dobrym, wykładał ściszonym głosem i nieco monotonnie, ale wykłady i referaty przygotowywał niezwykle starannie. Były zwięzłe i treściwe. O. habilitował 33 docentów, z których 26 zostało profesorami. Do jego uczniów należeli m. in.: Dymitr Aleksandrow, Andrzej Biernacki, Walenty Hartwig, Józef Hornowski, Eugeniusz Kodejszko, Konrad Kosieradzki, Jan Kostrzewski, Wacław Markert, Janina Misiewicz, Tadeusz Orłowski, Eleonora Reicher, Jerzy Roguski, Edward Rużyłło, Józef Rydygier, Edward Szczeklik, Tadeusz Tempka. Z jego inicjatywy i pod jego kierownictwem powstały 563 prace. Przy dobieraniu współpracowników, jak pisał w swych wspomnieniach O., «nie odgrywały roli pochodzenie, narodowość, płeć, ani wyznanie ubiegającego się o przyjęcie. Jedynymi warunkami były walory etyczne, uzdolnienie, interesowanie się medycyną i pracowitość». Jeżeli potrafili sprostać wymaganiom, znajdowali w O-m troskliwą pomoc. O., mając nieprzeciętny talent organizacyjny, starał się wszędzie wprowadzać ulepszenia, uzdrawiać stosunki, wytwarzać atmosferę wzajemnego zaufania i współpracy, zwiększać dyscyplinę. Przyczynił się do powstania i rozwoju wielu towarzystw naukowych i społecznych. Powierzano mu odpowiedzialne funkcje i stanowiska. Gorący patriota, jednoczył środowiska polskie w Rosji, manifestował swoją polskość, co nie ułatwiało mu życia. Patriotyzm był też jedną z pobudek jego pracy, jak pisał: «wśród swoich i dla swoich», a Roguski stwierdzał: «Pobudką jego pracy była zawsze niepohamowana, fanatyczna żądza wiedzy, owiana myślą, że prawdziwą niepodległość wykuwa tylko ten naród, który umie zdobyć się na własny, oryginalny dorobek naukowy». O. był członkiem honorowym 14 polskich i kilku zagranicznych towarzystw naukowych, członkiem czynnym Akademii Nauk Lekarskich (od r. 1920), rzeczywistym Tow. Naukowego Warszawskiego (od r. 1927) i PAU (od r. 1930), członkiem honorowym Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk, członkiem rzeczywistym PAN (1951), członkiem Łódzkiego Tow. Naukowego, Nowojorskiej Akademii Nauk (od r. 1959), doktorem honoris causa Akad. Med. w Łodzi, Krakowie i Uniw. Warsz., laureatem Państwowej Nagrody I stopnia, Nagrody Naukowej PAU i Nagrody Naukowej PAN, przewodniczącym wielu towarzystw naukowych lub członkiem ich zarządu. Był redaktorem „Polskiego Archiwum Nauk Medycznych” (1928–48), „Rozpraw Wydziału Nauk Medycznych” (1956–66), członkiem wielu komitetów redakcyjnych polskich i zagranicznych wydawnictw. Zmarł 2 XII 1966 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Odznaczony był m. in. Orderem Sztandaru Pracy I kl., Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (dwukrotnie), Odznaką za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia; miał także odznaczenia zagraniczne: Bułgarski Order Lwa, Rosyjski Order Św. Stanisława, Św. Anny i in. Jego imieniem nazwano miejski szpital w Warszawie przy ul. Ludnej.

Z małżeństwa z Aliną z Trzeciakowskich pozostawił czworo dzieci: Alinę (ur. 1905), agrotechnika i germanistkę, lektora języka niemieckiego, autorkę podręczników języka niemieckiego dla farmaceutów, lekarzy i średnich szkół medycznych, zamężną za Franciszkiem Krajewskim, profesorem fizjologii Akad. Med. w Gdańsku i Białymstoku, Witolda (1909–1968), inżyniera chemika, Irenę (ur. 1915), lekarza stomatologa, pracownika Akademii Medycznej w Warszawie, potem Instytutu Psychoneurologicznego, Tadeusza (ur. 1917), profesora chorób wewnętrznych, dyrektora Instytutu Transplantologii Akademii Medycznej w Warszawie.

 

Fot. w Materiałach Red. PSB i Gł. B. Lek. w W. (zbiory specjalne); – Ilustr. Enc. Trzaski; W. Enc. Powsz. (PWN), (fot.); Łoza, Czy wiesz, kto to jest? Peretiatkowicz-Sobeski, Współcz. kultura pol.; Who’s who in Central and East Europe 1933/34, Zurich 1935; toż 1935/36, Zurich 1937; Who’s who in world medicine, London 1939 s. 433; Woźniewski Z., Polski Almanach medyczny, W. 1957; – Nieciowa, Członkowie AU oraz PAU, s. 101; Wachholz i in., Skład osobowy Wydz. Lek. i Farm. UJ, Akad. Med. s. 117–18; – Bałtruszajtys O., Samodzielni pracownicy naukowi Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1945–1961, „Roczn. Uniw. Warsz.” R. 3: 1962 s. 107–8; Manteuffel, Uniw. Warsz. 1915/16–1934/5; tenże, Uniwersytet Warszawski w latach wojny i okupacji. Kronika 1939–1944/5, W. 1948 s. 24–5, 32; Roguski J., Witold Orłowski jako twórca szkoły lekarskiej, „Now. Lek.” R. 54: 1947 nr 9 s. 144–6 (fot.); Weremowicz J., Działalność prof. dr med. W. O-ego w czasie okupacji, „Pol. Tyg. Lek.” R. 23: 1968 nr 26 s. 1002–4; – Kron. UJ za l. akad. 1923/4–1933/4, Kr. 1936 s. 98–9 (spis prac); Ludność cywilna w powstaniu warszawskim, W. 1974 II; – „Endokrynologia Pol.” R. 19: 1968 nr 1 s. 1–5; „Gruźlica” T. 15: 1947 nr 2 s. 113–20, T. 35: 1967 s. 1117–21 (fot); „Kwart. Akad. Med.” w W. R. 8: 1976 nr 2 s. 166–70 (fot); „Nauka Pol.” T. 22: 1937 s. 415; „Nauka Pol.” R. 7: 1959 nr 1 s. 158–66 (fot.), R. 15: 1967 nr 2 s. 170–2 (Aleksandrow D.); „Now. Lek.” R. 38: 1926 nr 22 s. 351–2; „Pol. Arch. Med. Wewn.” T. 4: 1926 nr 4 (fot., spis prac), T. 18: 1948 nr 1–2 (fot.), T. 25: 1955 nr 3, 4 (fot.), T. 33: 1966 nr 4 (fot.), T. 41: 1968 nr 2 (fot., autorzy: D. Aleksandrow, B. Bojarska, Z. Górska, J. Weremowicz), T. 51: 1974 nr 1; „Pol. Tyg. Lek.” R. 2: 1947 s. 441–2 (fot.), R. 22: 1967 nr 16 s. 577–81 (fot.); „Polish Medical Science and History Bulletin” T. 4: 1961 nr 1 s. 29–30 (fot.); „Problemy” 1947 nr 4 s. 281 (fot.); „Przegl. Lek.” R. 3: 1947 nr 4 s. 82; „Reumatologia” T. 6: 1968 nr 1 s. 4–6; „Roczn. PAU” 1929/30 s. XVIII–XIX; „Roczn. Tow. Nauk. Warsz.” R. 21: 1928 s. 65–74 (spis prac); „Rozpr. Wydz. Nauk. Med.” R. 12: 1967 t. 1 s. nlb. (fot.); „Służba Zdrowia” 1953 nr 46 s. 4 (fot.), 1955 nr 7 s. 2, 1958 nr 50 s. 1 (fot.), 1962 nr 20 s. 1 i 3, 1966 nr 51/2 s. 3 (fot.), 1967 nr 8 s. 4, 1970 nr 48 s. 5 (fot), 1971 nr 50 s. 2 (fot.), 1973 nr 22 s. 8, 1974 nr 9 s. 6 (fot.), nr 32 s. 8; „Terapia i Leki” R. 2: 1974 nr 3 (fot., autorzy: D. Aleksandrow, F. Bolechowski, R. Brzozowski, W. Hartwig, R. Hintz, H. Lipska-Koziołowa, W. Markert, T. Orłowski, M. Rozwadowska-Dowżenko, W. Rudowski, E. Szczeklik, J. Tatoń, J. Vaedtke, B. Zobolewicz); „Wiad. Lek.” T. 20: 1967 s. 1491–3; – Nekrologi z r. 1966: „Dzien. Łódz.” nr 291, „Ilustr. Kur. Pol.” nr 287, „Słowo Powsz.” nr 289, „Służba Zdrowia” nr 50, „Sztandar Młodych” nr 288, „Tryb. Ludu” nr 334, 335, 337, 345 (fot.), „Życie Warsz.” nr 290–5, 298; Nekrologi z r. 1967: „Dzien. Pol.” nr 53, „Problemy” nr 2, „Stolica” nr 5, „Tyg. Powsz”. nr 8; – Gł. B. Lek. w W.: Zbiory Specjalne: Teka 2724; Życiorys (autobiografia O-ego i wykaz prac z r. 1921) w Materiałach Red. PSB; – Informacje Aliny Orłowskiej-Krajewskiej i Ireny Orłowskiej.

Teresa Ostrowska

 

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

Polska Akademia Umiejętności, Order Św. Anny (rosyjski), Order Sztandaru Pracy, publikacje medyczne, gimnazjum w Wilnie, badania medyczne, Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, Szpital Dzieciątka Jezus w Warszawie, Związek Harcerstwa Polskiego, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Wojskowa Akademia Medyczna w Petersburgu, doktorat honorowy uniwersytetu w Warszawie, doktorat honorowy Akademii Medycznej w Łodzi, Order Odrodzenia Polski (PRL, komandoria), Uniwersytet Jagielloński II RP, Uniwersytet Warszawski II RP, Wydział Lekarski UW, dzieci - 4 (w tym 2 synów), praktyka lekarska w Krakowie, ojciec - zarządca majątku ziemskiego, córka - germanistka, praca w klinice chorób wewnętrznych, terapia chorób wewnętrznych, opieka nad jeńcami Polakami, patroni szpitali, syn - profesor medycyny, tworzenie szpitali, okres wojen światowych, patologia szczegółowa, Towarzystwo Internistów Polskich, Akademia Nauk w Nowym Jorku, Polski Komitet Pomocy Ofiarom Wojny, praca lekarza zdrojowego, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, order św. Stanisława (rosyjski), publikacje dydaktyczne, przyjazd do odrodzonej Polski, tajne nauczanie podczas II wojny światowej, publikacje naukowe (ponad 200), kierowanie Kliniką Chorób Wewnętrznych, brat - profesor medycyny, Cmentarz Powązkowski w Warszawie - zm. 1951-1975, Polska Akademia Nauk Lekarskich, osoby na medalach (zm. 1951-2000), syn - inżynier chemik, osoby na znaczkach pocztowych polskich (zm. 1951-1975), nagroda naukowa PAN, córka - stomatolog, doktorat z medycyny, nagroda państwowa (PRL), Koło Lekarzy Polaków w Petersburgu, Związek Lekarzy i Przyrodników Polskich w Petersburgu, praktyka lekarska w Petresburgu, Instytut Doskonalenia i Specjalizacji Kadr Lekarskich, profesura zwyczajna Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesura zwyczajna Uniwersytetu Warszawskiego, profesura honorowa Uniwersytetu Warszawskiego
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

Postaci powiązane

 

Zenon Orłowski

1871-10-28 - 1948-03-29 balneolog
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Rafał Hadziewicz

1805-10-13 - 1886-09-07
malarz
 

Edward Ochab

1906-08-16 - 1989-05-01
działacz komunistyczny
 

Stanisław Jan Gucwa

1919-04-18 - 1994-08-14
marszałek Sejmu PRL
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Wojciech Hilary Rostworowski

1877-01-13 - 1952-03-17
prawnik
 
 

Walery Cyryl Amrogowicz

1863-04-08 - 1931-08-26
kolekcjoner
 

Zygmunt Hempel

1894-12-24 - 1944-08-05
powstaniec warszawski 1944
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.