INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Maria Szeptycki      Stanisław Szeptycki, pokolorowana fotografia z lat 1920-ych.
Biogram został opublikowany w XLVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2012-2013.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szeptycki Stanisław Maria Jan Teofil (1867–1950), generał broni Wojska Polskiego, minister spraw wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej.

Ur. 3 XI w Przyłbicach (pow. jaworowski), był wnukiem Aleksandra Fredry (zob.), synem Jana Kantego Szeptyckiego (zob.) i Zofii z Fredrów (zob. Szeptycka Zofia), siostrzeńcem Jana Aleksandra Fredry (zob.). Miał sześciu braci: Stefana (1862–1864), Jerzego Piotra (1863–1880), Romana, w zakonie Andrzeja (zob.), Aleksandra (zob.), Kazimierza, w zakonie Klemensa (zob.), i Leona Józefa Marię (1877–1939), ziemianina, żonatego z Jadwigą z Szembeków (zob. Szeptycka Jadwiga). Rodzeństwem ciotecznym S-ego byli Andrzej Maksymilian Maria Fredro (zob.) i Maria z Fredrów (zob. Szembekowa Maria), zamężna za Piotrem Szembekiem.

S. pobierał nauki jako uczeń prywatny w Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie (1877–9) oraz w gimnazjum w Przemyślu (1879–81). Po wyjeździe do Krakowa uczył się w Gimnazjum św. Anny (1881–3), a następnie w nowo utworzonym Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, gdzie 25 VI 1885 zdał maturę. T.r. podjął studia wojskowe w Wiedniu w Technicznej Akad. Wojskowej (Technische Militärakademie). Po ich ukończeniu i promocji 1 IX 1888 na podporucznika w korpusie oficerów artylerii rozpoczął służbę w 3. dyw. artylerii polowej w Jarosławiu. Odbył wówczas przeszkolenia w szkole jeździeckiej w Podgórzu (obecnie dzielnica Krakowa) (1 X 1889 – 30 IV 1890) i Reitlehrerinstitut w Wiedniu (1 VIII 1891 – 30 VI 1892). Awansowany 1 I 1892 na porucznika, został skierowany t.r. do Przemyśla, gdzie służył w 1. Galicyjskim Pułku Artylerii (do r. 1894), a następnie w 28. p. artylerii dywizyjnej (do r. 1896) jako brygadowy instruktor jazdy. Równocześnie odbył dwuletnie studia dowódcze w Szkole Wojennej w Wiedniu; po ich ukończeniu mianowany 1 XI 1896 na oficera sztabu generalnego, został skierowany do dowództwa 53. brygady piechoty w Koszycach, po czym 24 IV 1897 przeniesiony do sztabu tamtejszej 27. DP. Dn. 1 XI 1898 awansował na kapitana 2. kl. i objął dowództwo 1. baterii 19. p. artylerii dywizyjnej w Wielkim Waradynie (Grosswardein, Nagyvárad; obecnie Oradea); w trakcie tej służby odbył w okresie 23 VII – 26 IX 1899 szkolenie w Szkole Artylerii Polowej w Lippa. Dn. 1 XI 1899 został oficerem sztabu w dowództwie 12. DP w Krakowie. W r. 1900 awansował na kapitana 1. kl.

Po wybuchu wojny japońsko-rosyjskiej został S. mianowany 19 II 1904 attaché wojennym przy kwaterze głównej armii rosyjskiej w Mandżurii. Udał się do Petersburga, gdzie został przyjęty na audiencji przez cara Mikołaja II oraz spotkał się z głównodowodzącym armii mandżurskiej gen. A. N. Kuropatkinem. Podróż do Mandżurii odbył koleją transsyberyjską, po czym przez Harbin i Mukden przybył 22 IV t.r. do Liaoyangu. W charakterze obserwatora towarzyszył od 4 V do 3 VI sztabowi Dyw. Kozaków Zabajkalskich gen. P. Rennenkampfa. Dn. 15 VI został przydzielony do sztabu I Korpusu Syberyjskiego gen. G. K. Stackelberga, a 1 VIII – do dowództwa XVII Korpusu. Prowadził szczegółowe obserwacje w trakcie bitwy pod Wafangou (14–15 VI), podczas zmagań na przełęczach mandżurskich (26 VI – 5 VIII), pod Liaoyangiem (sierpień–wrzesień) oraz w czasie walk w rejonie Mukdenu (październik 1904 – luty 1905). Spostrzeżenia dotyczące m.in. wyposażenia armii rosyjskiej w nowoczesne typy broni artyleryjskiej oraz zawierające krytykę działań operacyjnych obu walczących stron przekazywał w raportach operacyjnych do Biura Ewidencyjnego (Wywiadowczego) przy austro-węgierskim Sztabie Generalnym. Po zakończeniu wojny wrócił we wrześniu 1905 do Wiednia, gdzie 31 X t.r. został przydzielony do sztabu 3. dyw. kawalerii. Od stycznia 1906 wygłaszał referaty na temat swej misji przed ścisłym gronem sztabu generalnego; fragmenty tych wystąpień publikowano na łamach prasy codziennej, m.in. „Neues Wiener Tagblatt”, oraz czasopism wojskowych, m.in. „Militärische Zeitschrift” (1906, Bd. 1: Rekognoszierung gegen Nanschantschön durch Detachements des VII. Sibirischen Korps im Monate Juni 1905). Sporządzone w kwietniu 1906 końcowe opracowanie Technika walki w oparciu o obserwacje czasu wojny rosyjsko-japońskiej dotyczące wykorzystania siły ognia, z uwagi na krytykę rosyjskiego przygotowania do wojny i morale carskiego dowództwa, stało się przyczyną utajnienia całości raportów S-ego z Mandżurii. S. pozostawił niepublikowane Sprawozdanie z czynności dywizji jenerała Rennenkampfa od 29 (6) maja do 19 (16) maja 1904 oraz Przeżycia i refleksje. Moja pierwsza wojna (Arch. Rodziny Szeptyckich w W.).

W sierpniu 1906 reprezentował S. armię austro-węgierską podczas manewrów wojsk francuskich między rzekami Marną i Aisne. Przydzielony w grudniu t.r. do Biura Ewidencyjnego Sztabu Generalnego, wrócił 6 IV 1907 do 3. dyw. kawalerii, od 26 IV jako jej szef sztabu. Dn. 1 XI 1907 awansował na majora Sztabu Generalnego w korpusie oficerów artylerii. Jesienią 1909 został dowódcą dywizjonu 1. p. artylerii polowej w Krakowie. Dn. 1 V 1911 awansował do stopnia podpułkownika. Dn. 1 VII 1912 został powołany na stanowisko attaché wojskowego w Rzymie; obowiązki objął 1 VIII t.r. Dzięki talentowi obserwacyjnemu i dyplomatycznym umiejętnościom w pozyskiwaniu informacji wśród najwyższych włoskich czynników politycznych i wojskowych, dokonywał wnikliwych i drobiazgowych analiz wojskowo-politycznych. W regularnych raportach przesyłanych od 15 XII 1912 do 27 VII 1914 szefowi sztabu generalnego, gen. F. Conradowi von Hötzendorfowi opisywał wydarzenia w kołach rządowych i politycznych, włoskie planowanie wojenne i przemysł zbrojeniowy, a także działania dyplomatyczne w czasie wojny bałkańskiej w l. 1912–13; analizował też przygotowania włoskiego sojusznika do wypełnienia zobowiązań w ramach Trójprzymierza. Gen. Conrad von Hötzendorf charakteryzował S-ego jako oficera «pod względem wojskowym wybitnie uzdolnionego, energicznego, zdecydowanego, wyróżniającego się, sumiennego i przydatnego oraz odpowiedniego dla zajmowanego stanowiska». Dn. 30 IV 1914 awansował S. na pułkownika Sztabu Generalnego.

W przededniu pierwszej wojny światowej S. wystąpił 27 VII 1914 z prośbą o zakończenie misji we Włoszech oraz o przydział do służby w Oddziale Operacyjnym (w Grupie «R») Naczelnego Dowództwa Armii (Armeeoberkommando – AOK); nastąpiło to odpowiednio 5 i 12 VIII t.r., po czym S. wyjechał z Włoch. Sztab austro-węgierski rozważał w tym czasie projekty obsadzenia go m.in. w charakterze przywódcy antyrosyjskiego powstania Kozaków dońskich, natomiast Ukraińcy proponowali mu objęcie stanowiska dowódcy Legionu Strzelców Siczowych, co S. odrzucił. Dn. 23 VIII został skierowany do bezpośredniej dyspozycji Oddz. Operacyjnego AOK w Przemyślu jako oficer do zleceń gen. Conrada von Hötzendorfa. Od 1 IX był w dyspozycji dowództwa III Armii jako szef sztabu lwowskiego obszaru warownego. Po zajęciu Lwowa przez Rosjan (3 IX) został w poł. września przydzielony do sztabu (24 IX został jego szefem) II Korpusu (w składzie I Armii), działającego w rejonie Radlnej, Zakliczyna, Skrzyszowa, Tuchowa i Ryglic. Wyróżnił się następnie w trakcie walk toczonych w październiku i listopadzie nad Sanem, Wartą i Nidą. W r. 1915 uczestniczył w działaniach ofensywnych znad Nidy, walkach w rejonie Opatowa oraz sierpniowej ofensywie na Wołyniu. Dn. 15 IX t.r. został dowódcą 30. brygady artylerii polowej, którą faktycznie objął 14 X (w składzie 30. DP z grupy gen. E. von Hadfy’ego przy VII Armii gen. K. von Pflanzer-Baltina); brygada była skoncentrowana na bukowińskim odcinku frontu wschodniego, a jednostka S-ego osłaniała obszar między Zaleszczykami a Czerniowcami.

Dn. 16 VII 1916 został S. mianowany komendantem III Brygady Legionów Polskich. Dowodził nią podczas walk obronnych nad Stochodem oraz 3 VIII t.r. w boju pod Rudką Miryńską nad Stawokiem; został wysoko oceniony przez dowódcę grupy wojsk austro-węgierskich gen. H. Fatha. Tego dnia (3 VIII) został także zastępcą komendanta Legionów, gen. Stanisława Puchalskiego. W czasie narastającego kryzysu w Legionach (szczytowy moment konfliktu między Komendą Legionów i Dep. Wojskowym Naczelnego Komitetu Narodowego a popieranym przez Radę Pułkowników komendantem I Brygady Józefem Piłsudskim), S. uczestniczył 2 IX w prowadzonych przez Piłsudskiego rozmowach w kwaterze AOK w Cieszynie. Dn. 6 X (formalnie 14 XI) objął po gen. Puchalskim stanowisko komendanta Polskiego Korpusu Posiłkowego, powstałego na bazie Legionów; w tym charakterze dowodził wszystkimi jednostkami legionowymi stacjonującymi wówczas w rejonie Baranowicz. Był postrzegany jako «sztabowiec i dowódca dużej miary, o wielkim darze postępowania z trudnym do opanowania wojskiem». Widząc w Polskim Korpusie Posiłkowym jedyną w pełni ukształtowaną formację przyszłej armii polskiej, zabiegał o jego dalszy rozwój na terenie okupowanego Król. Pol., m.in. przez prowadzenie akcji werbunkowej. Dn. 5 XI wziął udział w uroczystościach proklamacji niepodległego Król. Pol. na Zamku w Warszawie; odbył wówczas rozmowy z ks. Zdzisławem Lubomirskim oraz niemieckim generał-gubernatorem warszawskim, gen. Hansem von Beselerem. Dwa dni później uczestniczył w prowadzonych w Pszczynie pertraktacjach dotyczących rozpoczęcia werbunku do armii polskiej. Oddziały legionowe przeniesiono 27 XI z Baranowicz na teren Królestwa i 1 XII dowodził S. ich uroczystym przemarszem ulicami Warszawy.

Przekazanie Polskiego Korpusu Posiłkowego pod zwierzchnictwo gen. von Beselera (10 IV 1917) zakończyło «legionowy» okres działalności S-ego. Awansowany 21 IV 1917 na generała-majora, popierany przez prezesa Koła Polskiego Leona Bilińskiego, został powołany 24 IV t.r. przez cesarza Karola I na stanowisko generał-gubernatora wojskowego okupacji austro-węgierskiej w Król. Pol. z siedzibą w Lublinie; stanowisko objął 2 V. Cesarz Karol mianował go ponadto 14 V członkiem Najwyższej Tajnej Rady. Jako generał-gubernator przeprowadził S. reorganizację pionu cywilnego administracji okupacyjnej i przyczynił się do przejęcia kontroli nad strukturami powiatowymi przez polskich urzędników (pochodzących głównie z Galicji). Rozszerzył kompetencje Krajowego Komisariatu Cywilnego, dzięki czemu pion cywilny uzyskał zwierzchnictwo nad Sekcją Wojskową i Gospodarczą. Zreorganizował też sekcję wojskową Generalnego Gubernatorstwa Wojskowego, m.in. rozbudował terenowe placówki żandarmerii. Dokonując kontroli kontyngentów, przeciwdziałał wywozowi żywności z podległych sobie terenów oraz walczył z korupcją i przemytem. Przyczynił się też do wzmożenia aktywności środowisk gospodarczych, m.in. z jego inicjatywy rozpoczęły działalność: 2 VI Komitet Techniczny, wspierający zarząd Generalnego Gubernatorstwa Wojskowego w pracach zakładów przemysłowych i rzemieślniczych, a 23 VI Krajowa Rada Gospodarcza oraz podporządkowane jej polskie centrale: zbożowa, paszowa i rolnicza. W obliczu kryzysu przysięgowego S. uczestniczył 9 VII w Warszawie w uroczystościach zaprzysiężenia Polskich Sił Zbrojnych (Polnische Wehrmacht). Odegrał następnie znaczącą rolę podczas warszawskiej konferencji zarządów okupacyjnych Król. Pol. (29–30 VII t.r.), na której zdecydowano o powstaniu Rady Regencyjnej. Jako generał-gubernator powołał ją 12 IX razem z gen. von Beselerem, po czym 27 X w Warszawie wziął udział w jej inauguracji. Na terenie okupacji austro-węgierskiej wydał 17 IX rozporządzenie powołujące samorządy powiatowe, a 26 IX rozporządzenie o założeniu w Puławach (w miejsce przeniesionej do Charkowa uczelni rosyjskiej) Inst. Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego. Tworząc też inne placówki oświatowe, przekazał 1 XII szkolnictwo powszechne i średnie w zarząd Radzie Regencyjnej. Po traktacie brzeskim, oddającym Chełmszczyznę Ukraińskiej Republice Ludowej, podał się 9 II 1918 na znak protestu do dymisji. Wobec odrzucenia jego wniosku wystąpił 12 II t.r. o dymisję ponownie i 20 II został odwołany.

W marcu 1918 został S. odkomenderowany na front włoski i przydzielony do sztabu trójdywizyjnego zgrupowania jednostek rezerwowych w składzie VI Armii. W czerwcu t.r. mianowano go zastępcą dowódcy 85. brygady strzelców, a w lipcu objął jej dowództwo. W sierpniu wystąpił jako świadek obrony na procesie polskich legionistów w Marmaros-Sziget. Wobec propozycji Rady Regencyjnej z 3 XI, by objął dowództwo nad wszystkimi siłami zbrojnymi na ziemiach polskich, otrzymał 5 XI od cesarza Karola I zezwolenie na opuszczenie armii austro-węgierskiej. Tego dnia Rada Regencyjna powierzyła mu stanowisko generalnego inspektora oraz dowódcy wojsk na terenie Galicji i okupacji austro-węgierskiej. Dn. 7 XI wstąpił S. do powstającego WP.

Po odzyskaniu niepodległości, 16 XI 1918, naczelny wódz, brygadier Józef Piłsudski, mianował S-ego szefem Sztabu Generalnego. Dn. 18 XI t.r. doprowadził S. do porozumienia w sprawie rozbrojenia oddziałów niemieckich na terenie Królestwa oraz do przyjazdu do Polski w styczniu 1919 francuskiej misji wojskowej. Pod koniec r. 1918 stał się celem nagonki ze strony środowisk narodowo-demokratycznych, zarzucających mu, że reprezentując interes swego brata, metropolity Andrzeja, zwleka z odsieczą dla Lwowa, a tym samym zdradza kraj („Gaz. Warsz.” nr z 16 XII). W dn. 17 i 18 XII 1918 składał S. dymisję, każdorazowo odrzucaną przez Piłsudskiego. Swą zdecydowaną postawą nie dopuścił nocą z 4 na 5 I 1919 do przeprowadzenia zamachu stanu przez płk. Mariana Żegotę-Januszajtisa i Eustachego Sapiehę; wysłany nazajutrz przez Piłsudskiego do Krakowa, zaproponował tam Ignacemu Paderewskiemu objęcie stanowiska premiera. Starając się o ujednolicenie WP, przedstawił Piłsudskiemu 10 I t.r. memoriał w tej sprawie. Przyczynił się do podpisania 5 II umowy o przejmowaniu przez WP obszarów opuszczonych przez wojska niemieckie. Dn. 3 II znowu złożył dymisję; w odpowiedzi Piłsudski udzielił mu dwumiesięcznego urlopu, a funkcję szefa Sztabu Generalnego powierzył płk. Stanisławowi Hallerowi. Dn. 10 III objął S. funkcję dowódcy Dyw. Litewsko-Białoruskiej. Zwolniony 27 III ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego, uczestniczył na czele swej dywizji w operacji wileńskiej, zajmując (18–19 IV) Nowogródek i Baranowicze. Dn. 28 IV Piłsudski mianował go dowódcą Frontu Litewsko-Białoruskiego. Na początku lipca S., kierując ofensywą na Mołodeczno, powstrzymał kontrataki sowieckie; wkroczenie do Mińska 8 VIII wojsk Grupy Wielkopolskiej Frontu Litewsko-Białoruskiego stanowiło punkt szczytowy jego sukcesów dowódczych. W sierpniu t.r. nie przyjął propozycji Piłsudskiego ponownego objęcia funkcji szefa Sztabu Generalnego. Po przeprowadzonej przez Piłsudskiego reorganizacji najwyższych struktur dowodzenia został awansowany do stopnia generała broni (ze starszeństwem z 1 VI 1919). Dn. 8 IV 1920 objął komendę nad IV Armią. Podczas ofensywy kijowskiej do jego zadań należało przede wszystkim utrzymanie osiągniętej na Białorusi linii frontu. Mianowany 17 V t.r. dowódcą zgrupowania I i IV Armii, podjął ofensywę pod Ihumeniem, powstrzymując natarcie wojsk Michaiła Tuchaczewskiego. Po kolejnej reorganizacji północnego odcinka sił polskich otrzymał 10 VI komendę nad 600-kilometrowym Frontem Północno-Wschodnim, po czym podjął przygotowanie stałej linii umocnień w oparciu o linię rzek Auta i Berezyna. W dn. 1–2 VII uczestniczył w Warszawie w posiedzeniu Rady Obrony Państwa oraz naradach w Sztabie Generalnym i Belwederze. Podczas rozpoczętej 4 VII ofensywy sowieckiego Frontu Zachodniego, dowodzonego przez Tuchaczewskiego, oddziały S-ego poniosły klęskę i znalazły się w odwrocie. Wkrótce potem S. zachorował na czerwonkę i 31 VII został zastąpiony na stanowisku dowódcy przez gen. Józefa Hallera. Następne kilka tygodni spędził na rekonwalescencji w Krakowie i rodzinnej Korczynie. Ze względu na krytykę jego poczynań dowódczych oddał się do dyspozycji Najwyższej Wojskowej Komisji Opiniującej gen. J. Hallera; jej werdykt z 7 V 1921 uwolnił go od zarzutów.

W marcu 1921 objął S. stanowisko dowódcy w Wyższym Dowództwie Wojskowym w Krakowie z zadaniem analizowania sytuacji na Górnym Śląsku oraz przygotowania planów ewentualnego starcia zbrojnego z Niemcami. Już 14 III t.r. zaproponował okupację wojskową spornego obszaru Śląska. Po wybuchu w nocy z 2 na 3 V trzeciego powstania śląskiego zorganizował (wbrew Sztabowi Generalnemu WP) akcję pomocy dla powstańców, wysyłając na Śląsk 42 urlopowanych oficerów oraz 59 transportów z zaopatrzeniem. Po likwidacji 25 VIII Wyższego Dowództwa Wojskowego objął stanowisko dowódcy tzw. Grupy Szeptyckiego w Katowicach, a 1 IX został dowódcą IV Inspektoratu Armii w Krakowie. Dn. 20 VI 1922 na czele oddziałów WP przejął przyznaną Polsce część Górnego Śląska. Z końca grudnia t.r. pochodzi negatywna opinia Piłsudskiego o S-m: «nadaje się jedynie do inspekcji broni lub armii [...] Moralnie wyprowadzi go z równowagi powodzenie innych lub niepowodzenie własne. Do dowodzenia najwyższego jest niezdolny z powodu braku charakteru». S., który od początku r. 1923 popadał w coraz ostrzejszy konflikt z Piłsudskim, objął 13 VI t.r. (po gen. Aleksandrze Osińskim) stanowisko kierownika (ministra) MSWojsk. w powołanym 28 V rządzie Wincentego Witosa. Przygotował wówczas projekt o naczelnych władzach wojskowych (w pracy nad ich reformą uczestniczył od r. 1921), drastycznie ograniczający kompetencje generalnego inspektora armii – Piłsudskiego. Projekt ten przedstawił 18 VI na posiedzeniu rządu, a 27 VI udostępnił go marszałkowi Sejmu Maciejowi Ratajowi. Podczas prezentacji projektu 30 VI na forum Ścisłej Rady Wojennej doszło do spięcia między S-m a Piłsudskim; Marszałek, wyzwany przez S-ego na pojedynek, odmówił dania mu satysfakcji jako podwładnemu. Jako minister spraw wojskowych podpisał S. rozkazy, m.in. o zakazie prowadzenia przez oficerów działalności politycznej (18 VI 1923) oraz ustanowieniu dnia 15 VIII Świętem Żołnierza (4 VII 1923). Powołał w październiku 1923 komisję do awansów generalskich, a 30 XI t.r. ustanowił Tymczasowy Komitet Organizacyjny Budowy Pomnika Nieznanego Żołnierza. Po zamieszkach robotniczych w Krakowie w listopadzie t.r. zwolnił dowódcę V Okręgu Korpusu, gen. Józefa Czikiela, za nieuzgodnione z nim użycie wojska. Przez cały czas urzędowania na stanowisku ministra był atakowany, głównie na łamach pism piłsudczykowskich „Głos Opozycji” i „Głos Prawdy”, przez Wojciecha Stpiczyńskiego; zarzucał mu on demoralizowanie i upolitycznianie wojska, dyskryminację byłych legionistów, użycie armii do walki z robotnikami oraz niegodną postawę w czasie wojny polsko-sowieckiej.

Po dymisji rządu Witosa, 15 XII 1923, wrócił S. na stanowisko dowódcy IV Inspektoratu Armii w Krakowie. W marcu 1924 został zaatakowany na forum sejmowym przez ppłk. Bogusława Miedzińskiego, który zarzucił mu brak działań w obronie oficerów sympatyzujących ze strajkiem krakowskim z listopada 1923. S. pojedynkował się wówczas z Miedzińskim, ale sprawę zakończył dopiero sąd honorowy, który wytknął S-emu uchybienia wynikłe z braku szybkiej reakcji na wydarzenia krakowskie. W r. 1924 odbył się proces oficerów Oddz. II, którym zarzucano inwigilację Piłsudskiego w r. 1923. Marszałek zeznając 24 III 1924 przed sądem, zarzucił S-emu przyczynienie się do jego aresztowania w r. 1917. Powołany Honorowy Sąd Generalski pod przewodnictwem gen. Lucjana Żeligowskiego, działając w trybie tajnym, oczyścił S-ego z zarzutów; jednak bezskuteczne okazały się interwencje S-ego u premiera Aleksandra Skrzyńskiego o upublicznienie wyroku. W związku z trwającymi atakami Stpiczyńskiego doszło 13 XI 1924 między S-m a Stpiczyńskim do pojedynku na szable, który nagłośniony w prasie, stał się powodem rozprawy przed Wojskowym Sądem Okręgowym w Warszawie; w pierwszej instancji S-ego uniewinniono, w drugiej skazano na tydzień aresztu domowego. Również między S-m a Skrzyńskim doszło do pojedynku, który miał miejsce 15 VI 1926; S. chybił, a Skrzyński nie oddał strzału. Jesienią 1924 ukazała się praca Piłsudskiego „Rok 1920” (W.), w której zarzucał on S-emu nieudolne dowodzenie i obarczał go winą za klęskę w lipcu 1920. S. replikował opracowaniem pt. Front Litewsko-Białoruski 10 marca 1919 30 lipca 1920 (Kr. 1925). Podczas zamachu majowego 1926 r. opowiedział się S. po stronie rządowej i 13 V t.r. został mianowany przez prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego dowódcą wojska poza Warszawą; bezskutecznie próbował zorganizować odsiecz dla stolicy. W piśmie z 20 V, skierowanym do marszałka sejmu Rataja, interweniował w sprawie generałów uwięzionych po zamachu. Ostatecznie podał się do dymisji i 30 VI 1926 przeszedł w stan spoczynku. Osiadł w Korczynie i wycofał się z działalności publicznej.

Dn. 28 II 1929 na forum senackiej komisji budżetowej Piłsudski jako minister spraw wojskowych zarzucił wszystkim swym poprzednikom na tym stanowisku nadużycia finansowe. W odpowiedzi S. opublikował 3 III t.r. w „Robotniku” (nr 61) list otwarty do byłych ministrów spraw wojskowych, w którym odrzucił zarzuty Piłsudskiego. W maju 1935 wziął udział w pogrzebie Piłsudskiego w Krakowie. W listopadzie t.r. stanął na czele komitetu obchodów 75. rocznicy urodzin Paderewskiego, organizowanych przez gen. Władysława Sikorskiego w Warszawie przy współudziale prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego; nie powiodły się jednak próby S-ego zbliżenia się do środowisk antysanacyjnej opozycji (Front Morges). W tym czasie podjął S. działalność gospodarczą, m.in. był właścicielem szybów naftowych pod Korczyną, Krosnem, Węglówką i Potokiem oraz posiadał udziały w spółkach: «Mac Allen» w Krośnie i «Sukces» w Korczynie. Współfinansował odbudowę budynku Tow. Tkaczy w Korczynie, był udziałowcem Spółdzielni Tkaczy im. św. Sylwestra oraz współpracował ze Spółdzielnią Włókienniczą «Towarzystwo Tkaczy». Działał w lwowskim Syndykacie Handlowym Przedsiębiorstw Naftowych, a od r. 1932 także w Zarządzie Związku Polskich Przemysłowców Naftowych (w l. 1933–5 był jego wiceprezesem). W r. 1939 objął stanowisko prezesa Krajowego Tow. Naftowego.

W przededniu drugiej wojny światowej S. oddał się do dyspozycji Naczelnego Wodza, marsz. Edwarda Rydza-Śmigłego, ale nie uzyskał odpowiedzi. Okres kampanii wrześniowej 1939 r. spędził początkowo w Przyłbicach, jednak wobec agresji sowieckiej wrócił do Korczyny. Podczas okupacji niemieckiej pomagał w organizacji tras przerzutowych na Zachód, a w jego majątku miała oparcie tajna organizacja ziemian – «Tarcza Rolanda». Kontaktował się z działaczami podziemia, m.in. Jerzym Braunem z «Unii» (1940) oraz Adamem Ronikierem, prezesem Rady Głównej Opiekuńczej (1943). Był właścicielem fabryki wyrobów lnianych «Kirste–Szeptycki» w Krośnie.

Po zakończeniu wojny S. został 16 V 1945 prezesem Zarządu Głównego PCK. Nazajutrz zgłosił się do Wojskowej Komisji Poborowej w Krośnie, ale nie uzyskał przydziału. Dn. 31 VIII 1945 odwołano go wraz z całym Zarządem PCK. W tym czasie był inwigilowany przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego, m.in. usiłowano zmusić do współpracy jego adiutanta, płk. Michała Laszczkiewicza (popełnił on wówczas samobójstwo). S. uzyskał prawo dożywotniego pobytu w Korczynie. Zmarł tam 9 X 1950, został pochowany na miejscowym cmentarzu. Był odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari II i IV kl., Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, czterokrotnie Krzyżem Walecznych (za udział w wojnie polsko-sowieckiej), Złotym Krzyżem Zasługi, a także austro-węgierskimi: Orderem Żelaznej Korony II i III kl. z dekoracją wojenną, Wojskowym Krzyżem Zasługi II i III kl. z dekoracją wojenną i mieczami, Krzyżem Rycerskim Orderu Leopolda z dekoracją wojenną i mieczami oraz Wielkim Krzyżem Orderu Franciszka Józefa z dekoracją wojenną. Posiadał ponadto niemiecki Żelazny Krzyż II kl., rosyjski Order św. Stanisława II kl., francuską Legię Honorową II i V kl., brytyjski Order Łaźni III kl., estoński Krzyż Wolności II kl., jugosłowiański Order św. Sawy I kl., łotewski Order Pogromcy Niedźwiedzia II kl., Gwiazdę Rumunii I kl. oraz Order Korony Włoch I kl.

S. był dwukrotnie żonaty. Pierwsze małżeństwo zawarł 5 VI 1906 w Bilczach Złotych z Marią Sapieżanką (1884–1917), córką Leona Pawła Sapiehy (1856–1893) i Teresy z Sanguszków. Po jej śmierci ożenił się 4 I 1925 ze Stanisławą Olizarówną (1899–1977), córką członka rosyjskiej Rady Państwa Jana Olizara i Aleksandry z Sianożęckich. Oba małżeństwa były bezdzietne. Bratanicą S-ego (córką Leona) była Zofia (zob. Szeptycka Maria Jozafata).

Imieniem S-ego nazwano ulice m.in. w Bielsku-Białej, Katowicach, Korczynie, Piekarach Śląskich, Rybniku, Sosnowcu, Szczecinie i Żorach.

 

Portret przez Wojciecha Kossaka w posiadaniu rodziny; – Cygan W. K., Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich, W. 2006 IV; Kawalerowie Virtuti Militari, I; Kosk H. P., Generalicja polska, Pruszków 2001 II (fot.); Kryska-Karski–Żurakowski, Generałowie; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Stawecki, Słown. gen.; Suchcitz A., Generałowie wojny polsko-sowieckiej 1919–1920. Mały słownik biograficzny, Białystok 1992; Zielińska T., Poczet polskich rodów arystokratycznych, W. 1997; – Ajnenkiel A., Od rządów ludowych do przewrotu majowego, W. 1977; Böhm T., Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych 1918–1939, W. 1994 s. 140; Cieplewicz M., Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego, „Przegl. Hist.” 1966 nr 1 s. 323; tenże, Wojsko Polskie w latach 1921–1926, Wr. 1998 (fot.); Conze W., Polnische Nation und Deutsche Politik im Ersten Weltkrieg, Köln–Graz 1955; Deruga A., Polityka wschodnia Polski wobec ziem Litwy, Białorusi i Ukrainy (1918–1919), W. 1969 s. 149–50; Fredro i Fredrusie, Oprac. B. Zakrzewski, Wr. 1974; Garlicki A., Przewrót majowy, W. 1987 s. 258; Gruchała J., Austro-Węgry a sprawa ukraińska w latach I wojny światowej, „Studia Hist.” R. 28: 1985 z. 4 (111); Hauser P., Kotłowski T., Stanowisko generała Stanisława Szeptyckiego wobec III powstania śląskiego, „Przegl. Zachodni” 1971 nr 1; Hausner A., Die Polenpolitik der Mittelmächte und der österreichisch-ungarischen Militärverwaltung in Polen während des Weltkrieges, Wien 1935; Historia polskiego przemysłu naftowego, Red. R. Wolwowicz, Brzozów–Kr. 1994 II; Juryś R., Szafar T., Pitaval polityczny 1918–1939, W. 1971; Kaden-Bandrowski J., Jenerał Stanisław Szeptycki, w: Kalendarz na rok 1929, Cieszyn 1928; Kiryk F., Krosno w okresie międzywojennym (1918–1939), w: Studia z dziejów miasta i regionu, Krosno 1973 II 63; Kmiecik M., Sztab Generalny (Główny) Wojska Polskiego w latach 1918–1939, Słupsk 2005; Kozłowski E. J., Piłsudski w oczach polityków i wojskowych, W. 1985; Kukiel M., Generał Sikorski. Żołnierz i mąż stanu Polski Walczącej, Londyn 1995 s. 37; Kwiatkowski E., W takim żyliśmy świecie: Sylwetki polityków, W. 1990; Levyc’kyj K., Istorija vyzvol’nych zmahan’ halyc’kich ukraїn’cyv z času s’vytovoy vyjny 1914–1918 z ilustracijamy na pidstavi spominiv i dokumentiv, L’viv 1928 cz. 1 s. 19; Lewandowski J., Królestwo Polskie pod okupacją austriacką 1914–1918, W. 1980; Łaptos J., Dyplomaci II RP w świetle raportów Quai d’Orsay, W. 1993; Łossowski P., Jak Feniks z popiołów. Oswobodzenie ziem polskich spod okupacji w listopadzie 1918 r., Łowicz 1998; Łoś P. S., Szkice do portretu ziemian polskich XX wieku, W. 2005; Meisl H., Der russisch-japanische Krieg 1904/1905 und die Balkankriege 1912/1913 in den Berichten der österreichisch-ungarischen Kriegs-, Militär- und Marineattachés, Wien 1964; Mikietyński P., Generał Stanisław hrabia Szeptycki. Między Habsburgami a Rzecząpospolitą (okres 1867–1918), Kr. 1999 (bibliogr., fot.); tenże, Podpułkownik Stanisław hrabia Szeptycki – ostatni attaché wojskowy w Rzymie czasu pokoju (1912–1914), „Zesz. Nauk. UJ.” 1997 Prace Hist. z. 123 s. 137–50; Milewska W. i in., Legiony Polskie 1914–1918. Zarys historii militarnej i politycznej, Kr. 1998; Mitzka R., Die k.u.k. Militärverwaltung in Russisch-Polen, w: Die Militärverwaltung in den von den österreichisch-ungarischen Truppen besetzten Gebieten, Wien 1928; Mycielski A., Chwile czasu minionego..., Wr. 1992 I; Orlicz M., Generał Stanisław Szeptycki i jego czyny, W. 1920; Pachoński J., Kraków wobec powstań śląskich i plebiscytów, W.–Kr. 1981 s. 76; Patelski M., Generał broni Tadeusz Jordan Rozwadowski, żołnierz i dyplomata, W. 2002; Pietrzak J., Radykalny Piłsudczyk. Biografia Wojciecha Stpiczyńskiego, W. 2001; Piłsudski J., O państwie i armii, W. 1985; Pruszyński M., Giedroyć J., Wojna 1920. Dramat Piłsudskiego, W. 1995; Rauchensteiner M., Der Tod des Doppeladlers. Österreich-Ungarn und der erste Weltkrieg, Graz 1993; Ropponen R., Italien als Verbündete. Die Einstellung der politischen und militärischen Führung Deutschlands und Österreich-Ungars zu Italien von der Niederlage von Adua 1896 bis zum Ausbruch des Weltkrieges 1914, Helsinki 1986 s. 41; Rydel J., W służbie cesarza i króla, generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868–1918, Kr. 2001; Rypec’kyj S., Ukraїns’kie syčove strylectvo, L’viv 1995; Siekierski S., Kultura szlachty polskiej w latach 1864–2001, Pułtusk 2003; Skaradziński B., Polskie lata 1919–1920, W. 1993 I–II; Stawecki P., Wskrzeszenie Wojska Polskiego na przełomie lat 1918–1919, „Studia i Mater. do Hist. Wojsk.” T. 29: 1986 s. 221; Sukiennicki W., Sześć listów Józefa Piłsudskiego do Stanisława Szeptyckiego z okresu wojny polsko-radzieckiej, „Dzieje Najnowsze” 1971 nr 3; Sztab Generalny (Główny) Wojska Polskiego, Red. T. Panecki i in., W. 2003; Taborski R., Polacy w Wiedniu, Wr. 1992; Tarczyński M., Cud nad Wisłą. Bitwa Warszawska, W. 1990; Werblan A., Władysław Gomułka – Sekretarz Generalny PPR, W. 1988 s. 254; Wojtaszak A., Generał broni Stanisław Szeptycki (1867–1950), Szczecin 2000 (bibliogr., fot.); tenże, Stanowisko generała Stanisława Szeptyckiego wobec próby zamachu stanu z 4 na 5 stycznia 1919 r., „Acta Politica” 1998 nr 11 s. 39–46; Woszczyński B., O najwyższych władzach wojskowych w świetle protokołów Rady Wojennej z 1923 r., „Wojsk. Przegl. Hist.” 1969 nr 3–4 s. 465; Wroński M., Stolarski R. E., Udział wojska polskiego w uroczystościach objęcia części Górnego Śląska w r. 1922, „Zesz. Tarnogórskie” 1997 z. 30; Wyszczelski L., Wilno 1919–1920, W. 2008; tenże, Wojsko polskie w latach 1918–1921, W. 2006; – Dąbrowska M., Dzienniki 1914–1945, W. 1998 I; Dowbór-Muśnicki J., Wspomnienia, W. 2003; Jarosz M., Wędrówki po ścieżkach wspomnień, W. 1963; Józef Piłsudski. Pisma zbiorowe, W. 1937 V–VII; Józef Piłsudski w opiniach polityków i wojskowych, Oprac. E. Kozłowski, W. 1985; Konieczny B., Moje życie w mundurze, Kr. 2005; Korwin-Sokołowski A. L., Fragmenty wspomnień 1910–1945, Paryż 1985; Kossak W., Wspomnienia, W. 1971; Lipiński W., Szlakiem I Brygady. Dziennik żołnierski, W. 1928; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, W. 1917; O Niepodległą i granice. Komunikaty Oddziału III Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego 1919–1921, Oprac. M. Jabłonowski, A. Kosecki, W.–Pułtusk 1999; Pamiętnik Księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej 1914–1918, W. 1997; Pierwsza wojna polska (1918–1920). Zbiór wojennych dokumentów Sztabu Generalnego (za czas od 25 XI 1918 r. do 28 X 1920 r.) uzupełniony komunikatami Naczelnej Komendy WP we Lwowie (od 2 XI 1918 r. do 23 XI 1919 r.) i Dowództwa Głównego WP w Poznaniu (od 11 I 1919 r. do 14 IX 1919 r.), Oprac. S. Pomarański, W. 1920; Piłsudska A., Wspomnienia, W. 2004; Piłsudski J., Korespondencja 1914–1917, Londyn 1986 s. 183; Polska 1944/45. Studia i materiały, W. 1999 IV 41; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; Rok 1920 we wspomnieniach i innych dokumentach, Oprac. J. Borkowski, W. 1990; Romeyko M., Przed i po maju, W. 1983; Szeptycka Z., Mój syn metropolita Szeptycki, Oprac. B. Zakrzewski, Wr. 1993; taż, Wspomnienia z lat ubiegłych, Wr. 1967; Tajne rokowania polsko-radzieckie w 1919 r. Materiały archiwalne i dokumenty, Oprac. W. Gostyńska, W. 1986; Źródła do dziejów powstań śląskich, styczeń–maj 1921, Oprac. J. Przewłocki, W. Zieliński, Wr. 1974 III cz. 1.; – Arch. Zarządu Głównego PCK w W.: Protokoły prac konstytucyjnego ZG PCK – 1945 t. 1/1 k.1; CAW: Komenda Legionów Pol., sygn. I.120.1.212, akta personalne, nr 19779; II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Kr.: Świadectwo dojrzałości S-ego z 25 VI 1885; Österreichisches Staatsarchiv, Haus-, Hof- und Staatsarchiv w Wiedniu: Politisches Archiv des Ministeriums des Äussern, Italien-Berichte 1912–14; Österreichisches Staatsarchiv-Kriegsarchiv w Wiedniu: K.u.k. Technische Militärakademie. Artillerie-Abteilung 1888, Classifications-Liste des Zöglings, Qualifikation Karton 3439, ChGstb, Evb 1904. Karton 3400 (raporty S-ego – Anpin, 10 sierpnia 1904, nr 30, Mukden, 16 września 1904), Gstb., Direktionsbureau, Karton 656 (Rang- und Eintheilungsliste des Generalstabes systemisierter Friedensstand des Generalstabes mit 1. November 1905, Wien 1905 s. 34), Gstb1906. Rub. 25/7/61, Nachlaßsammlung Conrad-Archiv (CA–B/1450, 1912–14), Neue Feldakten, 30. Feldartillerie Brigade (1915), Karton 3904; – Mater. w posiadaniu rodziny Szeptyckich w W.: Koresp. Andrzeja Szeptyckiego ze S-m (mszp.), list Heleny Czerkawskiej do S-ego (23 II 1924), listy matki, Zofii Szeptyckiej (l. 1874–1904) i ojca, Jana Kantego Szeptyckiego do S-ego, Łaszkiewicz M., Przeżycia i refleksje. Osobiste zapiski adiutanta generała z okresu wojny rosyjsko-japońskiej 1904–1905 (mszp.), Pomprowicz S., Generał Stanisław hr. Szeptycki i jego związki z rejonem krośnieńskim, Krosno 1997 (mszp.), Szeptycka A., To, co pamiętam o moim stryju, gen. Stanisławie Szeptyckim, P. 1996 (mszp.).

Piotr Mikietyński

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Powiązane artykuły

 

Wojna o niepodległość i granice

Korzystna sytuacja geopolityczna jaka ukształtowała się jesienią 1918 r. oraz wola narodu posiadania własnego państwa spowodowały powstanie 11 listopada 1918 r. suwerennego państwa polskiego po......

Bitwa Warszawska, 27 lipca – 28 sierpnia 1920 roku

Pod pojęciem bitwa warszawska należy rozumieć walki i boje toczone od 27 lipca do 28 sierpnia 1920 r. na obszarze rozciągającym się od Zamościa po Brodnicę, czyli obszarze odpowiadającym powierzchni......

Pierwsza wojna światowa i jej następstwa

W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Od pierwszych dni konfliktu ziemie polskie stały się terenem działań wojennych. Latem 1914 roku Rosjanie podjęli ofensywę w Prusach Wschodnich, zakończoną......
 

Kalendarium

1867

03 XI

rodzi się we wsi Przyłbice koło Lwowa, jako syn hrabiego Jana Kantego Szeptyckiego i hrabianki Zofii Ludwiki z domu Fredro (był wnukiem sławnego komediopisarza Aleksandra Fredro oraz młodszym bratem późniejszego grekokatolickiego metropolity lwowskiego Andrzeja)
1885

zdaje z odznaczeniem maturę w Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego w Krakowie i rozpoczyna naukę w oddziale artylerii Akademii Wojskowo-Technicznej w Mödling
1888

kończy z wyróżnieniem Akademię Wojskowo-Techniczą w Mödling i w stopniu podporucznika służy w 3. dywizjonie artylerii polowej w Jarosławiu
1891

rozpoczyna naukę w Wyższej Szkole Jazdy w Wiedniu
1892

służy w 1 pułku artylerii polowej w Przemyślu
1894

zostaje skierowany do Szkoły Sztabu Generalnego w Wiedniu
1896

po ukończeniu Szkoły Sztabu Generalnego w Wiedniu, trafia do 53. Brygady Piechoty w Koszycach
1898

otrzymuje awans na kapitana artylerii
1899

zostaje skierowany do sztabu 12 Dywizji Piechoty w Krakowie
1903

przenosi się do 1 Dywizji Kawalerii w Krakowie
1904

zostaje attaché wojskowym Austro-Węgier w głównej kwaterze armii rosyjskiej w Mandżurii, skutkiem czego spędzi 20 miesięcy na froncie wojny rosyjsko-japońskiej
1906

po zdaniu egzaminu na majora sztabu generalnego i trafia do 3. Dywizji Kawalerii w Wiedniu

07 VI

żeni się z księżniczką Marią Józefiną Sapieżanką-Kodeńską z Krasiczyna
1907

zostaje szefem sztabu 3 Dywizji Kawalerii w Wiedniu
1909

odbywa staż liniowy jako dowódca dywizjonu w 1 Pułku Artylerii Polowej w Krakowie
1911

01 V

awansuje na podpułkownika armii austro-węgierskiej
1912

zostaje attaché wojskowym w Rzymie
1914

01 V

otrzymuje awans na pułkownika armii austro-węgierskiej

24 IX

zostaje szefem sztabu II Korpusu austriackiego na froncie rosyjskim
1915

obejmuje dowództwo XXX Brygady artylerii polowej
1916

na własną prośbę zostaje przeniesiony do Legionów Polskich

zostaje dowódcą III Brygady Legionów Polskich

14 XI

obejmuje dowództwo całych Legionów Polskich

01 XII

na czele Legionów Polskich wkracza do Warszawy
1917

26 IV

zostaje generalnym gubernatorem austriackiej strefy okupacyjnej z siedzibą w Lublinie
1918

19 II

w proteście przeciw podpisaniu traktatu brzeskiego i oddaniu Chełmszczyzny Ukrainie, ustępuje ze stanowiska generalnego gubernatora lubelskiego

trafia na front włoski, jako dowódca 85 Brygadą Piechoty Landwehry

zostaje dowódcą podległej Niemcom Polskiej Siły Zbrojnej

04 XI

Rada Regencyjna mianuje go generałem dywizji i inspektorem generalnym broni oraz powierza mu dowództwo nad wszystkimi oddziałami Wojska Polskiego na obszarze okupacji austro-węgierskiej

16 XI

otrzymuje od Józefa Piłsudskiego nominację na szefa Sztabu Generalnego
1919

05 I

gasi próbę zamachu stanu płk Mariana Januszajtisa (kiedy buntownicy próbowali go zatrzymać, ostro ich zbeształ a oni podporządkowali się jego rozkazom, po czym otoczył i zmusił zamachowców, którzy opanowali Komendę Miasta, do kapitulacji)

13 III

na własną prośbę odchodzi ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego i zostaje dowódcą 1 Litewsko-Białoruskiej Dywizji

01 IV

obejmuje dowództwo 4 Armii, operującej na odcinku Polesia i Berezyny

21 IV

Naczelny Wódz zatwierdza go w stopniu generała broni
zostaje dowódcą Frontu Litewsko-Białoruskiego
1920

01 VIII

zmuszony jest odejść ze stanowiska dowódcy frontu z powodu choroby i nieporozumień z Józefem Piłsudskim
1921

zostaje Inspektorem Armii w Krakowie

dwukrotnie zostaje odznaczony Krzyżem Walecznych
1922

31 V

delegacja Rady Miasta Wilna wręcza mu honorowe obywatelstwo miasta „w uznaniu jego zasług, położonych w dziele wyzwolenia m. Wilna z pod najazdu bolszewickiego”

stoi na czele oddziałów zajmujących przyznaną Polsce część Górnego Śląska

24 XI

zostaje członkiem Kapituły Orderu Virtuti Militari

otrzymuje Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari i Krzyż Walecznych (w sumie dostał ich aż 4)
1923

13 VI

otrzymuje nominację na Ministra Spraw Wojskowych w rządzie Wincentego Witosa

04 VIII

ustanawia Święto Żołnierza Polskiego „w rocznicę wiekopomnego rozgromienia nawały bolszewickiej pod Warszawą”  

15 XII

opuszcza Ministerstwo Spraw Wojskowych i powraca na stanowisko Inspektora Armii w Krakowie
1925

04 I

żeni się po raz drugi, tym razem z Stanisławą Olizar

otrzymuje Krzyż Komandorski z Gwiazdą Order Odrodzenia Polski
1926

13 V

zostaje mianowany przez Prezydenta Wojciechowskiego dowódcą wszystkich wojsk wiernych rządowi poza stolicą

01 VI

zostaje zwolniony ze stanowiska Inspektora Armii w Krakowie

30 VI

zostaje przeniesiony w stan spoczynku
1938

zostaje prezesem Krajowego Towarzystwa Naftowego
1945

zostaje prezesem Polskiego Czerwonego Krzyża
1950

09 X

umiera we wsi Korczyna koło Krosna, której był ostatnim właścicielem, i w niej też zostanie pochowany

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

wojna z bolszewikami 1919-1920, Legiony Polskie, Polska Siła Zbrojna (Polnische Wehrmacht), kariera wojskowa, Gimnazjum Św. Anny w Krakowie, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Krzyż Walecznych x4, gimnazjum w Przemyślu, artyleria polowa, Polski Korpus Posiłkowy, Polski Czerwony Krzyż, Order Św. Sawy (jugosłowiański), Order Leopolda (austriacki), Order Żelaznej Korony (austriacki), NIEPODLEGŁA armia, front litewsko-białoruski, Szkoła Wojenna w Wiedniu, Legiony Polskie - III Brygada, Krzyż Żelazny (pruski), Order Legii Honoru (Francja, krzyż kawalerski), Order Virtuti Militari - kapituła, przewrót majowy 1926, Order Pogromcy Niedźwiedzia (łotewski), Order Krzyża Wolności (estoński), Order Korony (włoski), rząd Witosa (1923), Order Franciszka Józefa (austro-węgierski), Krzyż Zasługi Wojskowej (austro-węgierski), Dywizja Litewsko-Białoruska, krytyka traktatu brzeskiego 1918, bitwa nad Stochodem 1916, Korpus Oficerów Artylerii, dziadek pisarz, rodzeństwo - 6 braci, bitwa pod Mukdenem 1905, honorowe obywatelstwo Wilna, obrona legalnych władz 1926, Krzyż Wojskowy Karola (austro-węgierski), Order Korony (pruski), Order Św. Jerzego (bawarski), Order Zasługi Wojskowej (bawarski), Order Łażni (brytyjski), Sztab Generalny w Wiedniu, Generalne Gubernatorstwo w Lublinie, Złoty Krzyż Zasługi, serial "Marszałek Piłsudski", front włoski I Wojny Światowej, Order Odrodzenia Polski (II RP, komandoria), Order Odrodzenia Polski (II RP, komandoria z gwiazdą), patroni okrętów, żona - Sapieżanka, żona - Olizarówna, wojna rosyjsko- japońska 1904, dyplomacja austro- węgierska, ojciec - szambelan austriacki, dowodzenie brygadą artylerii, pojedynki honorowe w II RP, Order Legii Honoru (Francja, komandoria), dowodzenie baterią artylerii, ojciec - ziemianin, dowodzenie frontem, Order Virtuti Militari (II RP, Krzyż Srebrny), spory między wojskowymi, front wschodni I wojny światowej, Order Gwiazdy Rumunii, Order Virtuti Militari (II RP, komandoria), brat - zakonnik, matka - Fredrówna, ojciec - poseł do Rady Państwa w Wiedniu, proces legionistów w Marmaros-Sziget 1918, order św. Stanisława (rosyjski), Techniczna Akademia Wojskowa w Wiedniu, Techniczna Akademia Wojskowa w Mödling, patroni ulic w kilku miastach, dowodzenie brygadą strzelców, osoby z seriali biograficznych (zm. od 1801), gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, dziadek - komediopisarz, audiencja u cara Mikołaja II, rodzina Szeptyckich (z Szeptyc) h. wł., herb Szeptyckich, brat - ziemianin, brat - szambelan papieski, brat - arcybiskup metropolita lwowski, brat - poseł do Rady Państwa w Berlinie, brat - błogosławiony, brat - duchowny grekokatolicki, gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie, podróże koleją transsyberyjską, projekty reform wojskowych, Krajowe Towarzystwo Naftowe, Zarząd Główny Polskiego Czerwonego Krzyża, inwigilacja Służby Bezpieczeństwa, patroni ulic w Katowicach, patroni ulic w Szczecinie, matka - malarka, matka - pamiętnikarka, małżeństwa - 2 (osób zm. 1926-1950), brak dzieci (osoby zm. 1901-1950), osoby na znaczkach pocztowych polskich (zm. 1926-1950), służba w wojsku austro-węgierskim (zm. do 1950)
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jerzy Marian Grotowski

1933-08-11 - 1999-01-14
reżyser teatralny
 

Edward Wittig

1879-09-22 - 1941-03-03
rzeźbiarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Marian Spychalski

1906-12-06 - 1980-06-07
działacz komunistyczny
 

Władysław Okręt

1870-04-29 - 1910-08-15
redaktor
 

Mieczysław Surzyński

1866-12-20 - 1924-09-11
organista
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.